AKPli Cumhurbaşkanı Erdoğan yıllardır faizin düşmesi gerektiği görüşünü savunuyor; bunun için kamu bankalarının öncü olması gerektiğini söylüyor. Ancak kamu bankalarının son bir yılda faizi düşürmediği diğer bankaların uyguladığı oranlara yaklaştırarak artırdığı ortaya çıktı.
Dünya Gazetesinden Alaattin Aktaş, Kamu bankaları faizi aşağı çekmek bir yana artırma eğiliminde başlıklı köşe yazısında kamu bankalarının uyguladığı faizle ilgili önemli detaylara yer verdi. Aktaşın yazısından ilgili bölüm şöyle:
Ortada tuhaf bir durum yok mu sizce de... Cumhurbaşkanı Erdoğan yıllardır faizin düşmesi gerektiği görüşünü savunuyor; bunun için kamu bankalarının bir anlamda öncü olması gerektiğini söylüyor. Ama bakıyorsunuz, kamu bankaları faizi düşürmek ya da diğer bankalara göre düşük tutmak şöyle dursun, giderek diğer bankaların uyguladığı oranlara yaklaştırıyor, hatta oranlarını eşitliyorlar.
...
2016 ve 2017 yıllarının aralık aylarında uygulanan azami oranların listesini çıkarıp karşılaştırdık. Bu oranların fiilen uygulanan oranlar olduğunu, bankaların Merkez Bankasına uygulayabilecekleri tavan faizi ayrıca ilettiklerini belirtelim. Örneğin bir aya kadar vadeli TL cinsi mevduatta aralık ayında fiilen uygulanan oran yüzde 15.90 ama bir ya da birden fazla banka uygulayabilecekleri faiz olarak yüzde 20 bildirmiş durumdalar. Yüzde 20 de Merkez Bankası kayıtlarında yer alıyor.
2016 yılının sonundaki oranlara bakıyoruz, her üç para cinsinde de, tüm vadelerde de kamu bankaları diğer bankalardan daha düşük faiz uygulamışlar. Öyle ki, kamu ve diğer bankalar arasında bir aya kadar vadeli TL cinsi mevduatta tam 3.50 puan, bir yıl ve daha uzun vadeli mevduatta 2.73 puan fark var.
2017 sonuna geliyoruz; bir ay vadeli mevduattaki 3.50 puanlık fark sıfırlanmış. Bir yıl ve uzun vadeli mevduattaki 2.73 puanlık fark da 1.00 puana inmiş.
Kamu bankaları dışında kalan bankalar 2016nın aralık ayında bir ay vadeli mevduata yüzde 15 faiz uyguladılar. Bu bankalar 2017nin aralık ayında faizi yüzde 15.90a çıkardılar.
Ama kamu bankaları aynı tarihler itibarıyla bir aya kadar vadeli TL cinsi mevduatın faizini yüzde 11.50den yüzde 15.90a yükseltip diğer bankaları yakaladılar. Faiz farkı kapandı. Tüm detayları tablomuzda izlemeniz mümkün.
Kamu bankaları söz dinlemiyor mu?
Cumhurbaşkanı Erdoğan her fırsatta faizin yüksekliğinden yakınıyor. Hatta Erdoğan bir keresinde İktidarımız boyunca faiz konusunda başarılı olamadık itirafında bulunmuştu.
Haydi Merkez Bankası özerk ve faiz konusunda istediğini yapıyor diyelim. Kamu bankaları da aynı statüde değil ya. Onlar nasıl oluyor da faizi düşürmek şöyle dursun, giderek artırabiliyorlar?
Kamuoyu önünde böylesine bir çatışma, böylesine bir görüş ayrılığı sergileniyor ama kapalı kapılar ardında bu konuda çoktan uzlaşıldı mı acaba?
