Uluslararası Para Fonu (IMF) üye ülkelere toplamda 650 milyar dolarlık SDR (özel çekme hakları) tahsisatını dün yaptığını açıklarken, AKPli Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğandan dikkat çekici bir açıklama geldi.
IMFden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına (TCMB) borç olarak 6,4 milyar dolarlık SDR aktarımı yapılırken, Erdoğan bugünkü açıklamasında konuya üstü kapalı olarak değindi.
IMF’Yİ ANMADI
Erdoğan, IMFnin adını anmadan “Merkez Bankası rezervlerimiz şu an itibarıyla 109 milyar dolar seviyesindedir. Süreci tamamlanan işlemlerle önümüzdeki günlerde bu rakam 115 milyar doların üzerine çıkacak” dedi.
Erdoğan son yıllarda birçok kez “IMF bizden 5 milyar dolar borç istedi” çıkışı yapmış, AKP döneminde Türkiyenin IMFye borcunun bitmesini sık sık gündeme getirmişti.
Ekonomistler, IMFnin Türkiyeden borç istemediğini, fonun 2012de olası ek kaynak ihtiyacını karşılamak üzere oluşturduğu mekanizmaya Türkiyenin 5 milyar dolarlık taahhütte bulunduğunu ancak herhangi bir aktarım yapmadığını söylemişti.
BORÇ VE ÖDÜNÇ DÖVİZLE REZERV YÜKSELDİ
TCMBnin brüt rezervi son dönemde yabancı merkez bankalarından ve yurt içindeki bankalardan swap (takas) ile belirli bir vade için alınan ödünç döviz ve altınlarla yükseldi.
Çin’den yaklaşık 6 milyar dolar karşılığı yuan, Katar’dan 15 milyar dolar karşılığı riyal swapla gelirken, bunlara ağustosta Güney Kore’den gelen yaklaşık 2 milyar $ karşılığı won eklendi.
Yabancı merkez bankalarından swap ile gelen toplam 23 milyar dolarlık ödünç döviz rezerve eklenirken, IMFden de 6,4 milyar dolarlık SDR da TCMB brüt rezervini artırdı.
TCMBnin brüt rezervleri içinde, yurt içi bankalardan swap ile alınan toplam 45,7 milyar dolarlık döviz ve altın bulunuyor.
SWAP HARİÇ NET REZERV EKSİDE
Yaklaşık TCMBnin 115 milyar dolara çıkacağı söylenen brüt rezervinin yaklaşık 70 milyar doları, ödünç ve borç döviz ve altından oluşuyor.
Temmuz sonu itibarıyla TCMBnin swap dahil net rezervi 24,6 milyar dolar, swap hariç net rezervi ise eksi 41,4 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.
Bu sene rezervlere reeskont kredilerinin geri dönüşünden toplamda 9,1 milyar dolar eklendi.
IMF TARİHİNİN EN BÜYÜĞÜ
IMF tarihinin en yüksek finansmanı olan bu miktar, ekonomilerin delta varyantı nedeniyle belirsizlik içerisinde olduğu bir döneme denk geldi.
Özel çekme hakları olarak bilinen rezerv varlıkların üye ülkelere gönderilmesi, 2009 yılındaki küresel mali krizden bu yana bir ilk olma özelliğini taşıyor.
IMF, dün yaptığı açıklamada, rezervlerin gelişmekte olan ülkelere kanalize edilmesine yardımcı olmak için özel araçlar kurulması gerektiğini belirtti.
Toplam 190 üye ülkeye fondaki mevcut kotaları oranında SDR tahsisi yapıldı.
En çok SDR tahsis edilen ülkeler 112,6 milyar dolarla ABD, 41,8 milyar dolarla Japonya ve 41,3 milyar dolarla Çin oldu.
Türkiyeye ise yaklaşık 6,4 milyar dolarlık SDR tahsis edildi.
