TÜİK’e göre her şeyin zamlandığı Mayıs ayı enflasyonu yüzde 0,89 olarak gerçekleşti. Aynı TÜİK’e göre yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise yıllık yüzde 38,33, aylık yüzde 3,92 arttı. ÜFE’nin yüzde 38’in bile üzerine çıktığı, Mayıs ayında TL’nin yüzde 2,4 değer kaybettiği dönemde enflasyon hızının nasıl düştüğünü hiç kimse açıklayamıyor.
KaranlıktakiAydınlıkten Yusuf Derelinin haberine göre Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu (ENAGrup) da Mayıs verilerini paylaştı. Buna göre Mayıs 2021 enflasyonu yüzde 3,94. Ocak-Mayıs 2021 enflasyonu TÜİK tarafından yüzde 6,4 olarak açıklandı. Ancak ENAGrup’a göre 5 aylık enflasyon yüzde 16,1. ENAGrup’un verilerine göre yıl sonunda enflasyonun yüzde 35’i geçmesine kesin gözüyle bakılıyor.
TÜİK, DOLARI DA ALEVLENDİRDİ
TÜİK’in ‘enflasyon’ hızının azaldığını açıklamasının ardından ‘politika faizinin düşürüleceği’ öngörüsüyle dolar kuru bir anda 8,60’dan 8,70’e sıçradı. Şimdi gözler Merkez Bankası’nın 17 Haziran’da yapacağı PPK toplantısına çevrildi. Politika faizi sabit mi bırakılacak yoksa Erdoğan’ın isteği üzerine düşürülecek mi?
TÜİK’in Mayıs ayı enflasyon rakamları açıklandı. TÜİK’e göre 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre enflasyon yüzde 0,89, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 6,39, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 16,59 arttı. TÜFE’de, on iki aylık ortalamalara göre ise 14,13 artış gerçekleşti.
Yıllık en düşük artış yüzde 2,90 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 28,39 ile ulaştırma, yüzde 21,79 ile ev eşyası ve yüzde 19,30 ile sağlık oldu.
MAHFİ EĞİLMEZ: MUCİZENİN DE ÖTESİNDE!
TÜİK’in enflasyon rakamları kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. İktisatçı Mahfi Eğilmez, konuyla ilgili paylaşımında, “TÜİK’e göre 12 aylık enflasyon son bir ayda yüzde 17,14’den yüzde 16,59’a gerilemiş. Mayıs ayında TL’nin dış değer kaybı yüzde 2,5. Kendimizi kandırdığımız için üzüldüm. Mucizeden de öte.” ifadelerini kullandı.
ÜFE-TÜFE ARASINDAKİ MAKAS AÇILIYOR
Tablodaki asıl dikkat çekici değişim ÜFE’de yaşanıyor. Türk lirasındaki değer kaybına bağlı olarak artan maliyetlerin yıkıcı etkisi üretici enflasyonunda (Yİ-ÜFE) görüldü. Üretici fiyatlarında artış ise Mayıs’ta aylık olarak yüzde 3,92 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Yıllık bazda bu oran yüzde 38,33 seviyesine çıktı.
ÜFE, ilk kez geçtiğimiz yıl Eylül ayında TÜFE’nin üzerine çıkmıştı. O günden sonra ÜFE ve TÜFE arasındaki fark her geçen gün daha da açıldı. ÜFE’nin yüzde 38’in bile üzerine çıktığı bir ortamda TÜFE’nin yüzde 16’larda açkılanmasını ekonomistler izah edemiyor.
ÜRETİCİ ZARARINA MI SATIYOR?
ÜFE yani üreticilerin maliyeti yüzde 38’in üzerinde artmış. Üreticiler, yüzde 38’i aşan üretim maliyetlerini satış fiyatlarına yansıtmamış ve zararına satış yapmış olabilir mi? 1-2 ay değil; geçtiğimiz yılın Eylül ayından bu yana ÜFE, TÜFE’nin üzerinde. Hiçbir üreticinin böyle bir zararı aylarca sineye çekme ihtimali yok! Geriye tek bir seçenek kalıyor; TÜİK’in tüketici enflasyon rakamları gerçeği yansıtmıyor.
ENAGRUP’A GÖRE AYLIK TÜFE ORANI YÜZDE 3,94
Bu noktada imdadımıza enflasyon ölçümü yapan ENAGrup yetişiyor. ENAGrup, TÜİK ile aynı mal ve hizmetlerin yüzde 80’ini, aynı ağırlıklarla ele alarak hesaplıyor. Onlar da dün Mayıs ayına ilişkin enflasyon verilerini açıkladı.
Buna göre Mayıs 2021 enflasyonu yüzde 3,94. TÜİK’in açıkladığı oranın neredeyse 4 katı! Ocak-Mayıs 2021 enflasyonu TÜİK tarafından yüzde 6,4 olarak açıklandı. Ancak ENAGrup’a göre 5 aylık enflasyon yüzde 16,1. ENAGrup’un verilerine göre yıl sonunda enflasyonun yüzde 35’in üzerinde olacağı tahmin ediliyor. Söz konusu oran, TÜİK’in ÜFE oranıyla örtüşüyor.
TÜİK, DOLARI ATEŞLEDİ!
TÜİK’in ‘rakam’ illüzyonu doların ateşini yükseltti. Zira ‘enflasyon’ hızının düştüğünün açıklanması, MB’nin 17 Haziran’da yapacağı PPK toplantısında politika faizini düşürmek için zemin oluşturulduğu izlenimi uyandırdı. Faizlerin düşürüleceği algısı doların bir anda 8,60’dan 8,70’in üzerine çıkmasına neden oldu. Önceki gün Erdoğan’ın 10 kuruş artırdığı doları, dün de TÜİK 10 kuruş artırdı. Türkiye’nin dış borcu sadece iki günde tam 90 milyar TL arttı!
