Sözcüden Taylan Büyükşahinin haberine göre devletin elektrik dağıtım şirketlerine 23.76 kuruştan sattığı elektriği, vatandaşlar 47.43 kuruşa tüketiyor. Böylece 2020 yılında özel şirketlerin hizmet verdiği dağıtım sektörüne vatandaş üzerinden verilen para 10 milyar TLyi buldu.
Bu destekler de faturasını ödemekte zorluk çeken vatandaş ve esnafa yansıtılıyor. Dağıtım ve tedarik şirketlerine Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) üzerinden devletin ucuz elektrik verdiğini söyleyen Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Özdağ, “1 Ocak 2016-1 Temmuz 2021 arasındaki dönemde EÜAŞ toptan elektrik fiyatları yüzde 34 artarken, mesken abone grubunda dağıtım bedeli artışı yüzde 124 olmuştur. Böylece 2020de dağıtım şirketlerine aktarılan kaynak 10 milyar TL oldu” dedi.
Dağıtım şirketlerinin çıkarları korundu
Dağıtım şirketlerinin kamu tarafından sürekli desteklendiğini vurgulayan Özdağ, siyasi kararlarla EÜAŞın özel şirketlere sattığı toptan elektriğin fiyatında büyük indirimler ve ayrıcalıklar yapıldığı kaydetti. Özdağ, şöyle konuştu:
“25 Kasım 2020de Elektrik Piyasası Kanunu TBMMde değişikliğe uğratılırken kanunun amacı ‘özel sektör yatırımcılarının faaliyetlerini daha sağlıklı ve hızlı bir şekilde gerçekleştirmesini temin etmek olarak belirtilmişti. EMO olarak biz madde madde bu kanun değişikliği ile dağıtım şirketlerine sağlanan avantajları açıkladık. Örneğin, kayıp- kaçak bedeli adı altında abonelerden para tahsil edilmesinin önlenmesini, mesken abonelerinden KDV ve TRT fonunun kaldırılmasını istedik. Ancak bunlar yapılmadı. Sonuçta EPDKnın elektrik zamlarını yapabilmesi ve dağıtım şirketlerinin çıkarlarını koruyabilmesinin yasal altyapısı TBMMde hazırlanmış oldu.”
Vatandaş kayıp-kaçak bedeli ödüyor
Kayıp ve kaçak oranlarında OECD ülkeleri ortalamasının yüzde 7, TEİAŞ verilerine göre ise Türkiyede bu oranın 2019 itibarıyla yüzde 10.7 olduğunu söyleyen Mehmet Özdağ, ülke kaynaklarının israf edildiğini belirtti. Özdağ, “Ancak dağıtım şirketlerinden iletim seviyesinden elektrik alan büyük müşteriler (OSBler, demir-çelik-bakır-çimento fabrikaları vs.) hariç tutulduğunda dağıtım şebekesi kayıplarının daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Görüldüğü gibi dağıtım şirketlerinin önlemeleri gereken kayıp-kaçak bedelini hâlâ bizler ödüyoruz” dedi.
