Tsunami geliyor. Türkiyeyi etkileyecek hem dışarıdan hem içeriden çok önemli siyasi, ekonomik fay hatlarının kırıldığını gördük. Birincisi, ticaret savaşlarıyla ilgili çok önemli gelişmeler oldu. İkincisi de, YSK seçimlerin yenilenmesi kararı verdi ki, bu ikisi Türk ekonomisine tsunami gibi çarpacak. Çok büyük etkileri olacak. Bu etkileri hem firma sahiplerinin hem de hane halkının bilmesinde fayda var. Biz bu tsunamiye ne kadar hazırlıklı olursak, kendimizi ve firmamızı korumuş oluruz.
Siyasette ve ekonomide bugün iki tane tsunami oluştu. Bu dalgalar yavaş yavaş derin sularda olsa da Türkiye kıyılarına doğru ilerlemeye başladı.
Hem dolar hem TL kurunda, euro, altın olsun her iktisadi rakamda mutlaka bu kırılan siyasi ve ekonomik fay hatlarından ortaya çıkan sonuçlar yer alıyor. Fiyatlar hareket ediyor. Jeopolitik bir stres birikmeye başladı. Doğu Akdeniz sorunu var. ABD Dışişleri Bakanlığı, Türk gemilerinin Doğu Akdenizde petrol arama işini bitirmesini istedi. AB de Kıbrısın haklarını ihlal edemezsiniz diyerek Türkiyeye çattı. Tüm bunlar dolar ve euro üstünde baskı unsuru. Yine bir kırılma. Fıratın Doğusu sorunu hala masada.
Tüm bunları geçtim. İki büyük kırılma, tsunami dalgası ilerliyor Türkiyeye doğru. ABD ile Çin arasındaki mücadeleden kaynaklı ilki. Ticaret savaşları ile ilgili gelen haberler kötü. Trump, Çinden aldıkları 200 milyar dolarlık mala yüzde 10luk vergiyi yüzde 25e çıkartacağını söyledi.
Sabah saatlerinde bir baktık, Çin borsası yüzde 5 düşmüş, bizim borsa düşmüş, dolar kuru 6 TLyi geçmiş. ABD ile Çin arasındaki ticaret hacimlerinin düşmesi iki ülkenin de ticaret hacmini zorluyor, etkiliyor. Bu sorun ortadan kalkarsa iki ülkenin firmaları da rahatlatacak. ABD verileri de düzelecek. İşsizlik düşecek, sanayi üretimi artacak. Bu veriler düzelirse, ABD Fedi faiz arttırır. Küresel sermaye de oraya kaçmaya başlar, dolar anavatanına gider.
Ticaret savaşı çıkarsa, bunun finansal ve reel piyasalara etkisi olur. Trumpın tweetleri nedeniyle dolar kuru 6 TLyi geçti. Yabancılar hisse ve tahvilleri sattı. Bunun finansal etki olduğu söylenebilir. Reel etki de, ticaret savaşı sürerse bu noktada hem ABD, hem Çin hem AB gümrük vergilerini silah olarak kullanacak ve Türkiye de ABye mal satamayacak. Bitmiş bir sanayimiz var. ABye mal satamazsak bu bizim için büyük bir sorun olur ve cari açık artar, kur yukarı gider, ihracat yapamayan firmalar küçülmeye başlar ve işsizlik sorunumuz daha da artar.
