“En büyük sorun ekonomi” diyenlerin oranı yüzde 59’a yükseldi. İpsos araştırmasına göre vatandaşın üçte birinin satın alma gücü azaldı.
2018, erken genel seçim yılı olmasına rağmen, özellikle yaz aylarından itibaren ekonomik krizin etkilerinin ağır şekilde hissedildiği bir yıl oldu. Yaz aylarında döviz kurlarında yaşanan şok yükselişlerle birlikte Türkiye’nin en önemli sorununu ekonomi olarak görenlerin oranı yüzde 59’a yükseldi.
VATANDAŞIN BEKLENTİLERİ OLUMSUZ
2018 başında “En önemli sorun terör” diyenlerin oranı yüzde 51 iken bu rakam 2018 sonunda yüzde 13’e kadar geriledi. Ipsos tarafından her yıl gerçekleştirilen Türkiye Barometresi “yeni yıl özel raporunun” 2018 sonuçlarına göre, vatandaşın hem ülkenin hem de kendi ekonomisine olan beklentileri olumsuz yöne kaydı.
Araştırmada “Gelecek yıl genel olarak Türkiye ekonomisinin durumu sizce nasıl olur?” sorusuna “daha kötü olur” diyenlerin oranı 2017 sonunda yüzde 20 iken bu yıl yüzde 35 olarak gerçekleşti. “Aile ekonomisi daha kötü olur” diyenlerin oranı ise yüzde 29’dan yüzde 31’e çıktı.
Eğitime dair sorunların ülkenin en önemli sorunu olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 11 ile “en önemli sorun terördür” diyenlere yakın, iki yıldır da bulunduğu seviyeyi koruyor.
SATIN ALMA GÜCÜ DÜŞTÜ
Tüketicilerin üçte biri, satın alma güçlerinin hissedilir şekilde azaldığını ifade ederken, yüzde 20’si ek iş yapmaya çalışacağını açıkladı. Fazla mesai ve ek iş yapma ihtiyacı geçmişe göre iki katına çıkarken, araştırma tüketicilerin yüzde 37’sinin harcamalarını daha fazla kontrol edeceğini ortaya koydu.
Harcamaların yüzde 24,7’sini ise kira ve konut giderleri oluşturuyor. Harcamaların yüzde 18,7’si ise ulaşıma gidiyor. Bunun çoğunluğunu da şehir içi ulaşım harcamaları oluşturuyor.
2019 MÜCADELE YILI OLACAK
İpsos Türkiye CEO’su Sidar Gedik, 2019’un tüm toplum için mücadele yılı olacağını söyledi. “Ekonomik kriz var” diyebilmek için Türkiye’nin üç dönem üst üste küçülmesi gerektiğini kaydeden Gedik, “Dolayısıyla bu dönem için kriz tanımlaması doğru değil. Ancak geçmişten kalma izlerin tüketiciyi kriz beklentisine soktuğu söylenebilir. Beklentinin tüketime yansımalarının 2. çeyrek itibarıyla hissedilmeye başlanacağını tahmin ediyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
ASIL SIKINTI İKİNCİ ÇEYREKTE BAŞLAYACAK
Ekonomideki sıkıntıların daha çok bu yılın ikinci yarısından itibaren hissedileceğini vurgulayan Gedik, bunun sebebini de şöyle açıkladı:
“Sene başında gerçekleşecek maaş zamları, gelir vergisi dilimlerinin yaşattığı dönemsel avantajlar, enflasyon ile mücadele kapsamındaki vergi avantajlarının süresinin uzatılması ihtimali gibi nedenlerden dolayı bu olumsuz beklentinin tüketime yansımalarının daha çok ikinci çeyrek itibarı ile hissedilmeye başlanacağını tahmin ediyoruz.”
VATANDAŞ ‘ÖNCE PARTİM’ DİYOR
Öte yandan İpsos araştırmasında vatandaşlara 31 marttaki yerel seçim tercihleri de soruldu. Buna göre 31 Mart yerel seçimlerinde adaylardan çok siyasi partilerin ağırlığı olacak gözüküyor. Seçmenlerin yüzde 56’sı siyasi parti üzerinden tercih yapıyor.
Bir yıl önce sorulduğunda adaya göre karar veririm diyenlerin oranı yüzde 42 iken bu oran 2018 sonunda yüzde 27’ye gerilemiş durumda. Kararsızların oranında ise yavaş yavaş seçim atmosferine giriyor olmanın da etkisi ile yüzde 3’ten yüzde 18’e artış var.
