Krizin vurduğu sektörlerin başında enerji sektörü de geliyor. Her gün bir elektrik üretim şirketi kapısına kilit vurulduğu haberleri basına yansıyor.
Son veriler, elektrik tüketiminin sanayide yüzde 12, tarımda yüzde 60 düştüğünü ortayaa koyuyor. Şirketlerin borç yükü ise her geçen gün ağırlaşıyor...
BirGün’den Ozan Gündoğdu’nun haberine göre, elektrik şirketlerinin borcu 50 milyar doların üzerine çıkmış durumda.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) nisan ayı raporunda, elektrik üretim alanında faaliyet gösteren toplam 143 anonim şirketin kapandığı belirtiliyor.
Bu rakam, her gün bir elektrik şirketinin kapandığını söylüyor...
Öte yandan elektrik üretiminin çoğu ithal maliyetlerle karşılanmak zorunda kalıyor.
Haberde aktarılana göre, 2018 yılında elektrik üretiminin;
Yüzde 37,3’ü kömürden,
Yüzde 29,8’i doğalgazdan,
Yüzde 19,8’i hidrolik enerjiden, üretilirken geri kalan elektrik ihtiyacı rüzgâr, güneş ve jeotermal enerjiyle elde ediliyor.
Elektrik şirketleri, borç yükü karşısında yılda 4,3 milyar dolar ödeme yapması gerekiyor. Bu borcun 2,6 milyar dolarıysa faiz ödemesi.
TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın (MMO) her ay iktisatçı-yazar Mustafa Sönmez’in katkısıyla hazırladığı sanayinin sorunları bülteninin 49’uncusunda ise krizin sanayi odaklı derinleştiği kaydediliyor.
Yurt gazetesinin haberine göre, inşaata girdi veren sektörler ile iç talebi hızla daralan dayanıklı tüketim malı üreten sektörler krizden en olumsuz etkilenenler arasında.
Ağustos 2018-Şubat 2019 döneminde, 6 ayda sanayide işini kaybedenlerin sayısı ise 342 bine çıktı. Sanayide, artan döviz fiyatlarıyla birlikte maliyet artışlarının fiyatlara yansıtıldığı ve sanayici fiyatlarındaki artışın ortalama yüzde 30 yıllık büyüklüğe ulaştığı vurgulanıyor.
Analizden öne çıkan başlıklar şöyle sıralanıyor:
Sanayinin üretim cephesinde pek düzelme görülmüyor. Türkiye İstatistik Kurumu, Ocak-Şubat-Mart aylarını kapsayan ilk çeyrekte, sanayi üretim endeksinin 2018 ilk çeyreğine göre yüzde 6’ya yakın gerilediğini ortaya koydu.
2019 ilk çeyreğinde imalat sanayisindeki düşüş yüzde 6’yı buldu. Bu düşüş alt sektörlere göre analiz edildiğinde, bir önceki çeyrekte görüldüğü gibi, inşaata girdi üreten çimento, seramik, cam gibi sanayi dallarında daralma öne çıkıyor.
İmalat sanayisinin alt dallarından otomotiv (motorlu kara taşıtı sektörü) de döviz fiyatlarındaki sert artışın girdi ithalatını, dolayısıyla üretici ve tüketici fiyatlarını yükseltmesinden etkilendi. Daralan iç talep, üretimi yüzde 11’in üstünde geriletti. Aynı gerileme beyaz eşyayı içeren metal sektöründe (fabrikasyon metal) yüzde 9’u buldu.
Sanayide üretim cephesinde kararan tablo, istihdam-işsizlikte de gözleniyor ve işsizlik hızla tırmanarak zirveye ilerliyor.
Mevsimsel etkilerden arındırıldığında Ağustos 2018-Şubat 2019 arasında istihdam kaybı 740 bini bulurken bunun 342 bini sanayiden kaynaklandı. Sanayide 6 ayda 342 bin kişi işini kaybetti.
