DW Türkçede yer alan habere göre Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), ABDnin çelik ve alüminyum ithalatına getirdiği ek gümrük vergilerine misilleme olarak Türkiyenin ABD ürünlerine uyguladığı ek vergileri iptal etmesi gerektiğine karar verdi.
DTÖ Anlaşmazlıkların Çözümü Mekanizması paneli tarafından bugün açıklanan kararda, Türkiyenin uyguladığı ek gümrük vergilerinin DTÖnün kurucu belgesi 1994 tarihli Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasının (GATT) 1inci ve 2nci maddeleri ile bağdaşmadığı belirtildi. Raporda, DTÖ politikası ile bağdaşmayan tedbirlerin Türkiyenin GATT çerçevesindeki yükümlülükleri ile uyumlu hale getirilmesi tavsiye edildi.
ABD DTÖnün kararından memnun
ABD, Türkiyenin gümrük vergisi kurallarını ihlal ettiği yönünde DTÖnün kararını memnuniyetle karşıladı. ABD Ticaret Temsilciliği Ofisi (USTR) sözcüsü Sam Michel, DTÖnün raporunun yayımlanmasından sonra yaptığı açıklamada, ABDnin çelik ve alüminyuma getirdiği ek gümrük vergilerinin güvenlik tedbirleri olduğunu, buna karşılık Türkiyenin önleyici tedbir olarak görünen misilleme niteliğindeki ek gümrük vergilerinin kuralları ihlal ettiğini DTÖnün kabul ettiğini söyledi.
Türkiye misilleme olarak ek gümrük vergisi getirmişti
ABD, çelik ve alüminyum ithalatına getirdiği ek gümrük vergisine misilleme yapan, aralarında Türkiyenin bulunduğu ülkeleri Temmuz 2018de DTÖye şikayet ederek DTÖ kurallarını ihlal etmekle suçlamıştı.
Eski Başkan Donald Trump döneminde ABD, ulusal güvenliği koruma gerekçesiyle ülkeye ithal edilen çeliğe yüzde 25, alüminyuma ise yüzde 10 ek gümrük vergisi uygulamaya başlamıştı. Trump aralarında Türkiyenin de bulunduğu ülkelere yönelik bu uygulamayı, ABD Başkanına ulusal güvenliği tehdit ettiği durumlarda ithalata kısıtlama getirme yetkisi tanıyan 1962 tarihli yasaya dayandırmıştı.
Türkiye de bunun üzerine Haziran 2018den itibaren ABDden ithal edilen pirinç, yaprak tütün, alkollü içecekler, binek araçlar, güzellik malzemeleri, kağıt ve taşkömürü gibi ürünlere ek mali yükümlülük getirmişti.
Trump, 10 Ağustos 2018de Türkiye ile ilişkilerin iyi olmadığına işaret ederek Türkiyeye yönelik vergileri ayrıca ikiye katlamış, çelik ürünlerine yüzde 50, alüminyuma da yüzde 20 oranında ek vergi uygulanacağını açıklamıştı.
2020 yılında görevi devralan Joe Biden da ek gümrük vergisi uygulamasını kaldırmamıştı.
DTÖ aralarında Türkiyenin de bulunduğu ülkelerin şikayeti ile ilgili olarak Aralık 2022de açıkladığı kararda ise ABDnin çelik ve alüminyum ithalatına uyguladığı ek gümrük vergilerinin küresel ticaret kurallarını ihlal ettiğini bildirmişti. Kararda ABD yönetimi, uygulamalarını DTÖ kurallarıyla uyumlu hale getirmeye çağırılmıştı. ABD yönetimi ise kararı tanımadığını açıklamıştı.
