Özatay, dolardaki sert hareketleri incelediği yazısında, 10 temel soruna dikkat çekti. Bunlardan ilki, gelişmiş ülkelerin para politikalarını sıkılaştırması. ABD çoktan bu evreye gelirken, Euro bölgesi de bu politikanın hazırlıklarını yapıyor.
Böyle dönemlerde, gelişmekte olan piyasalara yönelen sermaye ve para girişinde gözle görülür oranda bir azalma sözkonusu oluyor. Türkiye gibi kırılgan ülkelerde ise, ülkeye yeni kaynak gelmediği gibi, daha önce gelenlerin bir kısmı da ülkeyi terk ediyor.
Özatalay, yukarı yönlü seyreden kur için şu tespitleri yapıyor:
Türkiye’nin ABD ve Avrupa Birliği ile sorunlu ilişkileri. Türkiye’ye ilişkin risk algılamasını yükseltiyor. Ülkedeki kutuplaşma ve hukuk sistemindeki sorunlar bir yandan Türkiye’ye ilişkin belirsizlikleri artırıyor, diğer yandan yatırım ortamını bozup, ekonomimizin geleceğine ilişkin soru işaretlerini çoğaltıyor.
Türkiye, büyüme potansiyelini yükseltmek içim adım atmadı. Yurtdışından “bol kepçe” para akan dönemde potansiyelinin üzerinde büyüyebilmek (sürdürülemez bir durum) için çok fazla borçlandı. Özellikle şirketlerin dış borçları keskin biçimde yükseldi. Merkez Bankası enflasyonla mücadele etmedi.
Merkez Bankası’nın kanununda yazılan “araç bağımsızlığı”nın kağıt üzerinde kaldığı, gerektiğinde faiz artıramayacağı algısı arttı.
Maliye politikası gevşemeye başladı. Son zamanlarda ise seçim ekonomisi uygulamaları çoğaldı.
Türkiye’nin kredi notu düşük düzeylere indi. Bankaların kredi alacaklarında bazı sorunlar olabileceğine dair işaretler arttı: Önemli kredi alacak yapılandırmaları basına yansıdı.
