Birleşik Metal-İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin (BİSAM) yayımladığı “Asgari Ücretle Geçim Araştırması”, 2026 yılı başında geçerli olacak asgari ücretin alım gücünü çarpıcı verilerle ortaya koydu.
Rapora göre, ilk kez açlık sınırının altında kalan asgari ücret, milyonlarca emekçiyi temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamaz hale getirdi.
Eşi çalışmayan ve iki çocuklu bir asgari ücretli, şubat ayında eline geçecek 28 bin 75 TL ile gıdaya günlük yalnızca 267 TL ayırabiliyor.
ÜÇ ÖĞÜN HAYAL OLDU
Bu bütçe, dört kişilik bir ailenin kişi başına günlük 89 TL, öğün başına ise sadece 22 TL ile beslenmesi anlamına geliyor. BİSAM’ın hesaplamasına göre asgari ücretlinin gıdaya ayırabildiği toplam tutar 8 bin TL ile sınırlı. Bu da bir ayda yalnızca 9 gün karnını doyurabilmesi demek.
Araştırmada konut harcamaları da dikkat çekici boyutlara ulaşıyor. Türkiye genelinde ortalama kira 18 bin 400 TL seviyesindeyken, asgari ücretlinin tüm konut giderlerine ayırabildiği tutar 9 bin 329 TL. Sadece kiraya ayrılabilecek miktar ise 6 bin 873 TL ile sınırlı.
Raporda bu durumun, asgari ücretliyi sağlıksız, güvensiz ve deprem riski taşıyan konutlara mahkûm ettiği vurgulandı.
EĞİTİM VE SOSYAL HAYAT YOK DENİLECEK DÜZEYDE
Asgari ücretli bir ailenin çocuk başına ayırabildiği aylık eğitim harcaması sadece 67 TL. Bu rakamın kırtasiye masraflarını dahi karşılamadığı belirtiliyor. Kültür için 10 TL, eğlence için 34 TL, kitap ve gazete için 78 TL ayrılabiliyor.
Ulaşım için ayrılan toplam bütçe 2 bin 838 TL olurken, yalnızca İstanbul’da 2025 yılı mavi kart bedelinin 2 bin 748 TL olduğu hatırlatılıyor.
BİSAM raporunda, asgari ücretin yalnızca bir rakam değil, insan onuruna yaraşır bir yaşamın güvencesi olması gerektiği vurgulandı. Gelir dağılımındaki adaletsizliğe dikkat çekilen raporda, ekonomik büyümeden işçilere daha az pay düştüğü ifade edildi.
1 Ocak itibarıyla yüzde 27 artışla 28 bin 75 TL olarak belirlenen asgari ücretin, temel ihtiyaçları karşılamaktan uzak olduğu bir kez daha ortaya konuldu.
8 YILDA FİYATLAR 20 KAT ARTTI
İktisatçı Mahfi Eğilmez’in 2017 ve 2025 fiyat karşılaştırmasına göre, 22 temel üründe ortalama artış yüzde 1.953 oldu. 2017’de 297 TL olan alışveriş sepeti bugün 6 bin 100 TL’ye ulaştı.
En yüksek artış yoğurtta yüzde 3.900, domates salçasında yüzde 3.454 ve ayçiçek yağında yüzde 3.118 olarak kaydedildi.
