Bu yüzden Türkiye bazı ana ürünlerde gıda yetersizliği çekiyor ve açıklarını hızla artan ithalatla karşılıyor. Geçen yılı 13 milyar doların biraz üzerinde kapatan gıda ithalatının bu yıl 15 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Türk tarımının biraz da can yakan bu durumu aynı zamanda siyasetin de önemli gündem maddelerinden biri. 24 Haziran öncesi çiftçinin sorunları gündeme gelirken CHP Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce’nin çiftçiye mazotu 3 TL’ye satacağını vaat etmesinin ardından Tarım Bakanı Eşref Fakıbaba’dan ‘Çiftçinin aldığı mazotun yarı parasını zaten biz veriyoruz’ açıklaması geldi. Bunun üzerine gübresinden ilacına ithalata bağımlı olan Türk çiftçisi.
İnce bir traktörün deposunu litresi 5.72 liradan mazotla doldurtarak fişini de Fakıbaba’ya gönderdi.
Peki bu polemikte rakamlar kimden yana? Konuyu inceleyen Dünya tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım, ayrıntılara yer veriyor. Çitçinin aldığı mazota prensip olarak yüzde 50 devlet desteği olduğunu kaydeden Yıldırım, ancak bunun gerçekte çiftçiye yansımadığını, elde edilen indirimin aslında çok daha az olduğunu ifade ediyor.
Yıldırım yüzde 50’lik teşviğin çiftçiye yansımamasının mazot fiyatı ile kullanıldığı tahmin edilen mazot miktarının masa başında hesaplanmasından kaynaklandığını belirtiyor. Oysa tarladaki rakamların çok farklı olduğunu vurguluyor. Yıldırım konuyu örnekliyor:
‘Başbakan Binali Yıldırım, 14 Ekim 2016’da İzmir Ödemiş’te “Milli Tarım Projesi”ni açıklarken “çiftçinin kullandığı mazotun yarısı bizden” demişti. O tarihte mazotun litresi 3 lira 70 kuruştu. Hükümet, 2017 üretim yılı tarım desteklerini 18 Ağustos 2017’de ancak açıklayabildi. Ödemesi de 2018 Şubat sonunda yapıldı.’
Mazot desteği hesaplamasında ürün bazında yakıt harcaması tahmininin düşük tutulduğunu, ortalama akaryakıt fiyatının çiftçinin harcadığı parayı tutmadığını kaydeden Yıldırım, CHP’li İnce’nin 3 TL’lik mazot uygulamasının daha çok işe yarayabileceğini anlatıyor.
