Son olarak Moodys, salı günü yaptığı açıklamada Türkiye’den 18 bankanın ve iki aile bazlı finans şirketinin notunda indirime gitti.
Gazete Duvar’dan Mühdan Sağlam’ın haberine göre “Türkiye’nin dış ticaret verileri, uluslararası kuruluşlardan gelen uyarılar ve not indirimleri Türkiye ekonomisi için dikkat çekici bir stagflasyona işaret ediyor” diyor.
Mood’y’s açıklamasında ileriye dönük 12 ay için olumlu bir seyir beklenmiyor ve bu sebeple not düşürüldüğü kaydediliyordu.
Mood’ys ayrıca gün geçtikçe yabancı finansmanın kısılması ihtimalinin yüksekliğine işaret ediyor.
Türkiye, hâlihazırda dünyanın en sorunlu ekonomileri olarak değerlendirilen Arjantin, Fiji ve Yunanistan ile aynı seviyeye geldi.
Sağlam, kuruluşun açıklamasındaki 12 ay içerisinde 77 milyar dolarlık sendikasyon kredilerinin yeniden finanse edilmesi gerektiğine dair uyarısına dikkat çekerek, “Peki bankalar bunu gerçekleştirebilir mi? diye soruyor.
Moody’s verilerine göre hâlihazırda bankaların elinde 48 milyar dolar likit varlık var. Merkez Bankası’nın zorunlu dolar rezerviyle bu rakam 57 milyar dolara çıkıyor. Bu, söz konusu tüm borçların çevrilmesinin olanaklı olmadığını gösteriyor.
Türkiye ekonomisindeki borçlanmaya dayanan dinamiğin sorunlu yapısına dönük bir uyarı da Amerikan yatırım bankası JP Morgan’dan geldi. Banka, Türkiye’nin Temmuz 2019’a kadar ödemesi gereken toplam dış borcunun 179 milyar olduğunun ve bu miktarın, Türkiye’nin gayrisafi yurt içi hasılasının yaklaşık dörtte birine tekabül ettiğinin altını çiziyor.
JP Morgan’a göre Türkiye’yi keskin bir küçülme bekliyor. Sağlam, “Dışarıdan Türkiye’ye bakan finansal kuruluşların yorumları bir kâbusun habercisi gibi” yorumunu yapıyor.
Peki, TÜİK verilerinde sürekli büyümeye devam eden Türkiye ekonomisi küçülüyor mu?
Son dış ticaret açığı verilerine göre ihracat 2018 yılı temmuz ayında, 2017 yılının aynı ayına göre yüzde 11,6 artarak 14 milyar 77 milyon dolar, ithalat yüzde 6,7 azalarak 20 milyar 59 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu veriler uyarınca dış ticaret açığının yüzde 32,6’lık bir düşüş gösterdiği görülüyor.
“Türkiye’deki üretimin ithalata bağımlılığı dikkate alındığında temmuz ayında meydana gelen bu düşüş, alternatif bir yöntemle üretimi işaret etmiyor” diyen Sağlam, “Bu durum, Türkiye ekonomisinde keskin bir küçülmenin üretim kanalında başladığının işareti” ifadesini kullanıyor ve ekliyor:
“Sonuç olarak gerek Türkiye’nin dış ticaret verileri gerekse uluslararası kuruluşlardan gelen uyarılar ve not indirimi Türkiye ekonomisi için dikkat çekici bir küçülme ve stagflasyonun eşiğine daha da yaklaşıldığını gösteriyor.”
