WikiLeaks internet sitesinin kurucusu Julian Assange, anlaşma kapsamında Büyük Okyanusun Asya kıyılarına yakın ABD topraklarından Kuzey Mariana Adaları Bölge Mahkemesinde yarın yapılacak duruşmada ABD casusluk yasasını ihlal ettiğini kabul edecek.
Assangeın, yaklaşık 5 yıldır tutuklu bulunduğu İngilterede cezaevinde kaldığı süre göz önünde bulundurularak 62 ay hapis cezasına çarptırılacağı belirtildi.
ABD ile yapılan anlaşma kapsamında Assangeın dava sonrası Avustralyaya gitmesine de izin verildi. Assange, bugün İngilterenin başkenti Londrada bulunan Belmarsh Hapishanesinden ayrılarak özel uçakla Kuzey Mariana Adalarındaki Saipan kentine doğru yola çıktı.
Cumhuriyette yer alan habere göre Avustralya Başbakanı Anthony Albanese de Assangeın İngiltereden ayrıldığını doğruladı. Albanese, Saipandaki duruşmada Avustralyanın Londra Büyükelçisi Stephen Smithin de Assangea eşlik edeceğini açıkladı.
Assangeın eşi Stella Assange da X hesabından yaptığı açıklamada, Julian serbest. ifadelerini kullanırken Assangeın uçağa binme görüntülerini paylaştı.
DAVA SÜRECİ
WikiLeaks, 28 Ekim 2010da ABDnin Irak ve Afganistanda işlediği suçları da delillendiren 251 bin gizli belgeyi yayımlamıştı. Assange, Haziran 2012de sığındığı Ekvadorun Londra Büyükelçiliğinden 11 Nisan 2019da çıkarılarak gözaltına alınmış ve kefaletle serbest bırakılma şartlarını ihlal etmekten tutuklanarak Londradaki Belmarsh Hapishanesine konulmuştu.
Mahkeme, 50 hafta hapse mahkum edilen Assangeın, iade talebi çerçevesinde cezasını tamamladıktan sonra da tutuklu kalmasına karar vermişti.
Yüksek Mahkeme, 10 Aralık 2021de Assangeın ABDye iade edilebileceğine hükmetmişti. Westminster Sulh Ceza Mahkemesinin 20 Nisan 2022de iadeye hükmetmesiyle dönemin İçişleri Bakanı Priti Patel, 17 Haziran 2022de Assangeın ABDye iade edilmesi kararını imzalamıştı.
Assangeın avukatları da 1 Temmuz 2022de karara ilişkin Yüksek Mahkemeye itiraz başvurusunda bulunmuştu. Julian Assangeın ABDye iade davasına ilişkin duruşmalar, 20-21 Şubatta Yüksek Mahkemede görülmüş, kararın ileri tarihte verileceği kaydedilmişti. Mahkeme 26 Martta ise ABD tarafından bazı güvenceler verilmezse Assangeın ABDye iade edilmeyeceğine hükmetmişti.
ABDDEN İDAM ETMEME GÜVENCESİ
ABDden, Assangeın ölüm cezasına çarptırılmayacağı ve adil şekilde yargılanacağı gibi güvenceler istenmiş, aksi halde Assangeın tutukluluğunun kaldırılması için temyiz başvurusu yapabileceği ifade edilmişti.
Yüksek Mahkeme, güvencelerin verilmesinin ardından bunların tatmin edici olup olmadığına karar vereceğini açıklamıştı.
ABD, nisan ayında talep edilen güvenceleri vereceğini duyururken Stella Assange ise eşinin, ABD vatandaşı olmadığı için bazı haklara sahip olamayacağını ifade etmişti.
Assangeın avukatları ve destekçileri, ABDye iadesi durumunda 175 yıla kadar hapis cezası alabileceğini belirtirken ABD tarafı ise hapis cezasının 4 ila 6 yıl olabileceğini öne sürüyor.
ASSANGE KİMDİR? WİKİLEAKS NEDİR?
Assange, gençlik yıllarda bilgisayar programcısı olarak şöhret kazandı. 1995te ülkesi Avustralyada bilgisayar korsanlığı suçlamasıyla cezaya çarptırıldı ancak bunu bir kez daha yapmayacağına söz vermesi üzerine hapse girmedi. 2006da WikiLeaks websitesini kurdu. WikiLeaks bugüne kadar on milyondan fazla gizli belgeyi yayımladığını iddia ediyor. Belgeler arasında savaş, casusluk ve yolsuzlukla bağlantılı resmi raporlar da var.
2010da ABD ordusuna ait helikopterden çekilmiş ve Irakın başkenti Bağdatta 18 sivilin öldürülüş anını gösterdiği belirtilen bir video WikiLeakste yayımlandı. Bunlarla birlikte ABD ordusunun eski istihbarat analisti Chelsea Manningin sızdırdığı binlerce gizli belge de WikiLeakste yayımlandı.
Bu belgelere göre ABD ordusu Afganistan savaşı sırasında yüzlerce sivili öldürmüş ancak bunlar resmi raporlara girmemişti. 2019da ABD Adalet Bakanlığı sızıntıyı ülkenin tarihindeki en büyük gizli bilgi ifşalarından biri olarak tanımladı.
ABD yetkililerinin avukatları, bilgilerin yayımlanmasının Afganistan ve Irakta adı geçen kişileri ciddi zarar, işkence ve hatta ölüm riskiyle karşı karşıya bıraktığını söyledi.
Assange ise dosyaların ABD silahlı kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen ciddi ihlalleri ortaya çıkardığını ve kendisine karşı açılan davanın siyasi amaçlı olduğunu vurguladı.
Gizli bilgileri elde etmek amacıyla askeri veritabanlarına sızmak üzere komplo kurmakla suçlanan Assangeın 18 suçtan yargılanmasına karar verilmişti.
