Fakat hayat kurguya uygun gelişti ve 2019 yılında gerçekten devlet başkanı seçildi. Şimdi 44 milyonluk bir ülkenin lideri olarak başkente dayanmış Rus ordularının işgaliyle karşı karşıya.
Halkın Hizmetkârı adlı televizyon dizisinde, kaderin bir cilvesiyle, yolsuzluğa karşı küfür kıyamet öfkesini haykırdığı bir video kaydı viral olunca devlet başkanı seçilen mütevazı bir tarih öğretmenini canlandırıyordu. Politikadan hayal kırıklığına uğramış Ukrayna halkı bu hikayede kendisini bulmuştu.
Partisinin adını Halkın Hizmetkârı koydu ve başkanlık seçimi kampanyasında siyasette temizlik ve doğu bölgelerine barış getirmeyi vadetti.
44 yaşındaki Zelenskiy şimdi Rus ordusunun işgaliyle birlikte Soğuk Savaş sonrası dönemde Batı ile Rusya arasında yaşanan en derin uluslararası gerilimin odağındaki kişi oldu.
Gerginliğin tırmanmasıyla beraber Ukraynanın çıkarları için bir yandan Batıya yardım çağrıları yaparken bir yandan da halkın paniğe kapılmaması için uğraşmak durumunda kaldı.
Alışılmadık bir kariyer çizgisi
Zelenskiy devlet başkanlığına alışılmadık bir kariyer geçmişinden geldi.
Vladimir Zelenskiy, 1978 yılında Ukraynanın Krivoy Rog kentinde Yahudi bir ailenin çocuğu olarak doğdu.
Kiev İktisat Fakültesinde hukuk eğitimi gördü ama çocukluğundan itibaren tiyatroya tutkuluydu ve daha ortaokul yıllarında ünlü komedi televizyon programı KVNde rol almaya başladı.
Hukuk fakültesinde öğrenci olduğu yıllarda bir grup arkadaşıyla birlikte 95 Kvartal adlı komedi grubunu kurmuştu.
Komedi gösterileri için senaryolar yazan Zelenskiy, farklı televizyon programlarında boy gösterdikçe Ukraynanın en ünlü ekran yüzlerinden biri oldu.
Kvartal 95 grubu, Halkın Hizmetkârı da dahil birçok komedi dizisine imza attı. Grubun adıyla bir de prodüksiyon şirketi kuruldu.
Ukraynanın en popüler komedi programı olan Veçernıy Kvartalda Zelenskiy, siyasi ve sosyal konulardaki hiciv ağırlıklı şovlarıyla kendini milyonlara sevdirdi.
Şirketi Ukraynanın 1+1 televisyon kanalı için şovlar hazırlıyordu. Kanalın sahibi tartışmalı bir isim olan milyarder İhor Kolomoyski idi ve Kolomoyski daha sonra Zelenskiyin başkanlık kampanyasına mali yardım sağlayacaktı.
Ama 2010ların ortalarına gelinceye kadar Zelenskiynin hayatının odağında televizyon şovları ve rol aldığı Büyük Şehirde Aşk ya da Rzevsky Napolyona karşı gibi filmler vardı.
Halkın Hizmetkârı
Zelenskiyin siyasi sahnedeki sürpriz yükselişi 2014te bölgede yaşanan çalkantıları izledi. O sırada devlet başkanı olan Rusya yanlısı Viktor Yanukoviç aylar süren protesto gösterilerinden sonra devrilmişti. Bunu Rusyanın Kırımı ilhak etmesi ve Ukraynanın doğusundaki bölgelerde ayrılıkçılara destek vermesi izlemişti.
Bir yıl sonra 2015 yılı Ekim ayında 1+1 televizyonunda yayınlanan Halkın Hizmetkârı dizisinde Zelenskiy, kendisi gibi yıldırım hızıyla siyasetin zirvesine yükselen Vasiliy Goloborodko adında bir karakteri canlandırıyordu.
Kendisi de bir kaç yıl sonra, onun tecrübesizliğini öne çıkaran rakibi Devlet Başkanı Petro Poroşenkoyu koltuğundan etti.
Ukrayna halkı Zelenskiyin politika sahnesindeki tecrübesizliğini artı hanesine yazmıştı.
2019 yılının 20 Mayısında yüzde 73,2lik ezici bir seçim zaferiyle Ukrayna devlet başkanı oldu.
Donbasdaki kilitlenme
Zelenskiy seçildikten sonra vaadini yerine getirerek doğu Ukraynada 14 binden fazla insanın ölümüne yol açan çatışmayı sonlandırmaya yönelik adımlar atmayı denedi.
Önce bir uzlaşma denedi. Rusya ile esir değişimi ve Minsk anlaşmaları diye bilinen barış sürecinin bazı maddelerinin uygulanması konusunda görüşmeler yapılıyordu.
Uzlaşma havası Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putinin, Ukraynanın ayrılıkçıların fiili kontrolündeki doğu bölgelerinde yaşayanlara Rus pasaportu verme kararıyla bozuldu.
2020 yılının Temmuz ayında bir ateşkeş yürürlüğe girdi ama çatışmalar yer yer devam etti.
Zelenskiy, Ukraynanın Avrupa Birliği üyeliği ve NATO ittifakına katılması talebini daha bir yüksek sesle dile getirmeye başladı ve bu hamleler Rusya Devlet Başkanı Putini öfkelendirdi.
Zaman zaman bir devlet adamı olarak ağırlığını koyamamakla eleştirilen Zelenskiynin bu eksikliği yine siyasi tecrübesizliğine bağlanıyordu.
Fakat Batıdan gelen, bir Rus işgalinin çok yaklaştığı uyarıları sonrasında Zelenskiy daha temkinli ve sakin bir tutum izledi. Sekiz yıldır süren fiili savaştan sonra yeni bir şey olmadığını vurgulamaya çalıştı.
İşgalden önce Rusyanın askeri tehdidi karşısında NATOya katılma talebinden vazgeçip geçmeyeceği sorulduğunda, BBCye bir devlet başkanı olarak kendisi için en önemli şeyin ülkesini yitirmemek olduğunu söylemiş ve Güvencelere ihtiyacımız var. Sadece dört harften ibaret değil bunlar. NATO bizim için güvenlik garantisidir demişti.
Siyaseti temizleme vaadi ne oldu?
Zelenskiy, en önemli iki seçim vaadinden diğeri olan siyasette temizlik, yani süper-zengin Ukraynalı oligarkların ekonomik güçlerini siyasi kontrola tahvil etmesinin engellenmesi konusunda da başarılı olamadı.
Kendisini eleştirenler herşeyden önce Zelenskiyin seçim kampanyasını finanse eden eski patronu, milyarder işadamı İhor Kolomoyski ile yakın ilişkileri nedeniyle bunu yapamayacağını söylüyorlardı.
Fakat Zelenskiy oligarksızlaştırma diye tanımladığı vaadini gerçekleştirmek için bazı adımlar arttı.
Zelenskiy hükümeti Ukraynanın en önde gelen oligarklarını hedefleyen adımlar attı.
Bunlar arasında vatana ihanet de dahil bir çok suçlamayla ev hapsine alınan Rusya yanlısı muhalefet lideri Viktor Medvedçuk da vardı.
Daha sonra oligarklara yasal bir tanım getiren ve faaliyetlerine siyasi partilere mali destek sağlamak da dahil sınırlama getiren bir yasa çıkarıldı.
Fakat bir çok yorumcu Zelenskiyin yolsuzlukla mücadele adımlarını, büyük ölçüde ABD yönetiminin hoşuna gitsin diye yapılmış yüzeysel girişimler diye niteledi.
ABD ile ilişkilerde tuhaf anlar
ABDnin desteğini almaya çalışan Zelenskiy bu yüzden bazı zor anlar da yaşadı.
2019 yılının Temmuz ayında ABDnin o tarihteki başkanı Cumhuriyetçi Donald Trump, bir telefon konuşmasında Zelenskyden kişisel bir iyilik istedi.
Zelenskiynin, yaklaşan ABD başkanlık seçimlerinde demokratların en güçlü adayı olarak kendisine rakip çıkma ihtimali yüksek Joe Bidenla ilgili Ukrayna bağlantılı bazı yolsuzluk iddialarını araştırmasını istiyordu.
Karşılığında Zelenskiy de Washingtona davet edilecek ve askeri yardım alacaktı.
Bu görüşmenin ayrıntıları sızdırılıp ortaya çıkınca Trump, siyasi rakibine zarar verecek bir bilgi bulması için Ukrayna liderine bir baskı yapmakla dolayısıyla suç işlemekle suçlanmıştı.
Trump yanlış bir şey yapmadığında ısrar etti, Zelenskiy de ortada iki liderin karşılıklı birbirine iyilik yaptığı bir durum olmadığını söyledi.
Demokratlar Trump hakkında azil süreci başlattı ama Trump daha sonra Senatodaki yargılamada suçsuz bulundu.
Pandoranın kutusu
Zelenskiynin kendisi de skandallardan uzak kalamadı.
2021in Ekim ayında, dünyanın en zengin ve güçlülerinin gizli servetleri ve vergi cennetlerindeki faaliyetleriyle ilgili milyonlarca belgenin sızdırıldığı Pandora Belgeleri arasında onun da adı geçiyordu.
Belgelerde Zelenskiy ve yakın çevresinin vergi cennetlerinde kurulu bir şirketler ağıyla ilişkili oldukları ortaya konmuştu.
Fakat Zelenskiy belgelerin bilinmeyen hiç bir şey göstermediğini söyledi ve kendisi veya şirketi Kvartal 95ten herhangi bir kişinin vergi kaçırma ve kara para aklama faaliyetlerine karıştığını inkar etti.
