Altı gün önce ABDnin Minneapolis kentinde bir polis memurunun silahsız bir siyah olan George Floydu dakikalarca boğazına basarak öldürmesinin ardından başlayan ve hızla yayılan gösterilerde Antifa da sokaklarda.
Beyaz ırkın üstünlüğünü savunan ve neo-Nazi anlayışını destekleyen aşırı sağcı gruplara tepki olarak oluşan Antifa, ABDnin muhafazakâr kesimleri tarafından ise en az aşırı sağ kadar tehlikeli olarak tanımlanıyor.
Antifa nedir?
Antifanın (Anti-faşist ya da Anti-faşist hareketin kısaltması) kolaylıkla sol eğilimli olarak nitelendirilebilir.
Pek çok üye ırkçılık ve cinsiyetçiliğin her türüne ve Trumpın canlandırdığı milliyetçilik, göçmen karşıtlığı ve Müslüman karşıtlığına güçlü bir şekilde karşı çıkıyor.
Ancak isimlerinin işaret ettiği gibi, Antifa daha çok sol politikaları desteklemek yerine aşırı sağcı ideolojiyle mücadele etmek üzerine kurulu.
Ana akım solun tersine, seçimleri kazanmak veya yeni kanunların yürürlüğe konması için geleneksel araçlarla güç kazanmanın peşinde değiller.
Antifa, hükümete de kapitalist sisteme de karşı. Yöntemleri ise sıklıkla anaakım sol hareketlerden ziyade anarşistlerle bağdaştırılıyor.
Antifa mala zarar verme ve bazen fiziksel şiddet olmak üzere militanca protesto yöntemlerine yönelebiliyor.
Kökenleri neredeyse Nazi Partisi dönemine kadar gidiyor
Aşırı sağ gibi, dünya çapındaki Antifa üyeleri farklı grupların bileşiminden oluşuyor, ancak en aktif olan gruplar ABD, İngiltere ve Almanyada bulunuyor.
Almanyadaki hareket 1932 yılında, hızla yükselen Nazi partisine karşı koyacak aşırı solcu militan bir grup oluşturmak üzere kuruldu.
Hitlerin parlamentonun kontrolünü sağlaması üzerine 1933 yılında dağıldı ve Berlin Duvarının çökmesinden sonra 1980lerde neo-Nazilere yanıt olarak yeniden ortaya çıktı.
Başkan Trumpın seçilmesi, Black Lives Matter (Siyahların Yaşamları Değerlidir) hareketi ve farklı anarşist gruplar ile ilişkili olan Antifa hareketi için bir mihenktaşı niteliğinde gibi görünüyor.
Anti-faşist ve anarşist, Its going down (Çöküyor) isimli haber sitesini yönetenlerden James Andersona göre, Trumpın seçilmesinden bu yana siteye ilgi arttı.
2015te günde 300 kez tıklanan internet sitesi, bugün 10 ila 20 bin arasından tıklanıyor.
Charlottesvillede Cumartesi günü meydana gelen olaylardan sonraysa, sitenin Twitter hesabı 2 bin yeni takipçi kazandı.
Trumpın seçilmesinden bu yana ilgi artmış olabilir. Ancak Antifanın kaç aktif üyesinin olduğunu bulmak imkansız.
Aşırı sağcılar gibi, Antifanın bileşenleri de sıkı bir örgüttsel yapıyla birbirine bağlı değil. Redditin yanı sıra Twitter ve Facebook gibi sosyal medya ağları üzerinden organize oluyorlar.
2017 Charlottesville olayları ve Antifa
Üç yıl öce ABDnin Virginia eyaletindeki Charlottesville kentinde Amerikan İç Savaşı dönemindeki ayrılıkçı Konfederasyon ordusunun generallerinden Robert E. Leeye ait heykelin kaldırılması planına karşı aşırı sağcılar sokaklarda gösteriler düzenlemeye başlamıştı.
Aşırı sağcı gruplara karşı, Antifa da sokaklara çıkmış ve karşı gösteriler düzenlemişti.
Farklı saflardaki gruplar karşı karşıya gelmiş, aşırı sağcı gruplardan bir kişi arabasını Antifa ve diğer solcu grupların üzerine sürmüş, çıkan olaylarda bir protestocu ölmüştü.
ABD Başkanı Donald Trump, o günlerde Charlottesvilledeki şiddetten iki tarafın da sorumlu olduğunu söylediğinde eleştiri oklarının hedefine oturmuştu.
ABD Başkanı, yürüyüşü organize eden aşırı sağcıları açıkça kınamayı ihmal ettiği gerekçesiyle sert biçimde eleştirilmişti.
Trump dah sonra ise Ku Klux Klan, beyazların üstünlüğünü savunanlar ve neo-Nazileri kınaması yönündeki baskılara boyun eğdi.
Ancak pek çok muhafazakâr, Antifa adlı aşırı solcu oluşumun da yaşanan şiddet olaylarında sorumluluk sahibi olduğunu düşünüyor.
Eleştirenler, medyanın, sırf beyazların üstünlüğünü savunanlarla ve onların nefret söylemine dayalı ideolojileriyle mücadele ettikleri için Antifanın uyguladığı şiddeti mazur gösterme eğiliminde olduğunu savunuyorlar.
Antifayı terör örgütü olarak sınıflandırma çağrıları
Antifa, uzun süredir sağ eğilimli internet siteleri ve muhafazakâr kişiler arasında popüler bir konu haline gelmiş durumda.
Amerikalı, muhafazakâr blog yazarı ve yorumcu Erick Erickson, Antifa ve beyazların üstünlüğünü savunanlar aynı paranın iki yüzü gibiler. Charlottesvillede hayatını kaybeden kişi, bir neo-Nazi yüzünden öldü ancak Antifa yüzünden de onlarca kişi kanlar içinde kaldı diyor.
ABD Başkanı Trump da Minneapolisde başlayığ ülke geneline yayılan sokak gösterilerinin ardından Antifanın terör örgütü ilan edileceğini söyledi.
