Rex Tillersonı neden dışişleri bakanlığı görevinden aldığına dair gazetecilere açıklamada bulunan ABD Başkanı Donald Trump, İranla 2015te yapılan nükleer anlaşma dâhil, bazı konularda görüş ayrılıkları yaşadıklarını söyledi.
Aslında gayet iyi anlaştık ama bazı konularda fikir ayrılığı yaşadık diyen Trump, Örneğin İran anlaşması. Ben korkunç olduğunu düşünüyordum. Ona göre ise idare ederdi. Ben ya bu anlaşmayı bozmaktan ya da bir şeyler yapmaktan yanaydım. O ise biraz daha farklı hissediyordu. Yani aslında aynı şeyi düşünmüyorduk ifadesini kullandı.
Trump, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Tillersonın görevini CIA Başkanı Mike Pompeoya devredeceğini duyurmuştu.
Trump, CIA Başkanı Mike Pompeo yeni Dışişleri Bakanımız olacak. O da harika iş çıkaracak! Rex Tillersona hizmetinden dolayı teşekkürler! Gina Haspel, CIAin yeni başkanı ve bu göreve seçilen ilk kadın olacak. Hepinizi tebrik ediyorum diye yazmıştı. Senato tarafından onaylanırsa, 61 yaşındaki Haspel CIAin ilk kadın başkanı olacak.
Tillerson nedenini bilmiyor
APye konuşan iki Beyaz Saray yetkilisi, Tillersonın karardan geçen Cuma günü Afrika gezisi sırasında haberdar olduğunu söyledi. Tllerson, Afrika ziyaretini kısa keserek Nijeryadan ABDye dönmüştü.
ABD Dışişleri Bakanlığı bünyesinde görev yapan kamu diplomasisi müsteşarı Steve Goldstein, Tillersonın Trump ile konuşmadığını ve görevine son verilme nedenini bilmediğini belirtti. Goldstein, Tillersonın ulusal güvenlik konusunda önemli gelişim gösterdiklerini düşündüğü için aslında görevde kalma niyetinde olduğunu söyledi.
Her ne kadar sürpriz bir karar olarak yorumlansa da Trumpın Tillersondan memnun olmadığına ve yerine başka bir ismi getireceğine dair iddialar aylardır ortaya atılıyordu. İkilinin arasında görüş ayrılıkları olduğuna ilişkin haberler de sıklıkla ABD basınında yer alıyordu. NBC News geçen Ekim ayında Tillersonın hükümet ve Beyaz Saray yetkilileriyle geçen yaz yapılan bir toplantıda Trump için moron dediğini öne sürmüştü. Tillerson bu haberi yalanlamadı ancak Trump ile aralarında herhangi bir gerginlik olduğuna dair iddiaları reddetti.
66 yaşındaki Tillerson, Trumpın başkanlığa seçilmesinin ardından Şubat 2017de Dışişleri Bakanlığı görevine gelmişti. Tillerson daha önce ABDli enerji şirketi ExxonMobilin CEOluğunu yapıyordu.
19 Martta Çavuşoğlu ile görüşecekti
Tillerson, Türkiye ve ABD arasındaki ilişkilerin gergin olduğu bir dönemde görev yapmış, son olarak geçen ay gerçekleştirdiği Ankara ziyaretinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmüştü. Çavuşoğlu, 19 Marttaki Washington ziyaretinde Tillerson ile bir kez daha görüşeceğini açıklamıştı.
Tillersonın koltuğunu devralacak Mike Pompeo ise 2011-2017 yılları arasında ABD Temsilciler Meclisi üyeliği yaptı. Trumpın Beyaz Saraya seçilmesinin ardından Ocak 2017de CIA başkanlığına atandı.
Pompeo, 15 Temmuz darbe girişiminin hemen ardından Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Türkiyeyi totaliter İslamcı diktatörlük olarak tanımlamıştı.
Almanyadan ilk tepki
Almanya Dışişleri Bakan Yardımcısı Michael Roth, dışişleri bakanlığındaki görev değişiminin Trumpın gümrük vergisi kararı nedeniyle gerginlik yaşanan Berlin-Washington ilişkilerinde herhangi bir ilerlemeye yol açmayacağını söyledi.
Roth, Rex Tillersonın görevden alınması hiçbir şeyi daha iyi hâle getirmeyecek diye tweet attı.
© Deutsche Welle Türkçe