Hollanda Başbakanı Mark Ruttenin Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütünün (NATO) bir sonraki Genel Sekreteri olarak seçilmesi, Perşembe günü Romanyanın kendisinin adaylığını desteklemeyi kabul etmesinin ardından kesinlik kazandı.
Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis de Genel Sekreter olmak için aday olmuştu ancak hükümeti son olarak Rutteye desteğini açıkladı ve Iohannis adaylıktan çekildi.
NATOnun kuruluşunun 75. yıldönümü münasebetiyle 9-11 Temmuz tarihlerinde Amerika Birleşik Devletlerinin (ABD) başkenti Washington DCde düzenlenecek zirve öncesinde Iohannisin adaylıktan çekilmesiyle Ruttenin askeri ittifakın başına geçmesi kesinleşmiş oldu.
Rutte, Rusyanın saldırganlığı ve ABDnin NATOya zayıflaması muhtemel desteği düşünülürse, zorlu bir süreçte askeri ittifakın başında olacak.
Görevdeki Jens Stoltenberg 2014ten beri bu görevi yürütüyordu ve normal şartlarda geçtiğimiz yıl görevi bırakması gerekiyordu. Stoltenbergin görev süresi Ekim 2024te doluyor.
Ancak bu çekişme, Avrupa Birliği (AB) kurumlarındaki üst düzey görevlerle ilgili daha geniş bir tartışmanın içine çekilmiş gibi görünüyor. NATO görevi için adaylığını koyan ancak daha sonra geri çekilen Estonyalı Kaja Kallas, şimdilerde bloğun dış politika şefi olmak için favori olarak gösteriliyor.
Rutte göreve başladıktan sonra en az dört yıl süreyle görev yapacak.
Ruttenin NATO Genel Sekreteri olarak atanması için, Ukraynayı desteklemek zorunda kalmak istemeyen Macaristan Başbakanı Viktor Orbanın muhalefetine göğüs germesi gerekiyordu. Orban, X platformunda Salı günü yaptığı paylaşımla Rutte’yi destekleyeceklerini açıkladı. Orban, desteği karşılığında talep ettiği koşulları da duyurdu.
Orban, “Ukraynadaki NATO faaliyetlerinde hiçbir Macar personelin yer almayacağı ve bunları desteklemek için hiçbir Macar fonunun kullanılmayacağı konusunda mutabık kaldık” ifadeleriyle desteğini paylaştı.
Rutte bu hafta başında gönderdiği bir mektupla kendisinin adaylığıyla alakalı endişeleri giderdi ve NATOnun 32 üyesi arasında gerekli uzlaşmayı sağlamaya bir adım daha yaklaştı.
İttifak üyeleri Rusyanın saldırganlığını daha da kışkırtmadan Ukraynayı desteklemeye çalışırken, NATO Genel Sekreteri olarak Rutteyi zor bir denge sınavı bekliyor.
Kasım ayında yapılacak ABD Başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçilerin adayı, eski başkan Donald Trumpın ittifaka sıcak bakmadığı, hatta Rusyayı ordusuna yatırım yapmayan sözde müttefiklerini işgal etmeye çağırdığı göz önünde bulundurulduğunda bu durum daha da karmaşık bir hal alabilir.
Rutte 2010 yılından bu yana Hollandada Başbakanlık görevinde bulunuyor. Bir dizi zorlu koalisyonu yöneten Rutte, 2 Temmuzda görevi bırakacak.
Ruttenin liberal Hakın Özgürlük ve Demokrasi Partisi (VVD), aşırı sağcı Geert Wilderse verilen desteğin arttığı Kasım seçimlerinin ardından eski İstihbarat Şefi Dick Schoof liderliğindeki koalisyonun bir parçasını oluşturacak.
Geçtiğimiz hafta sonu İsviçredeki Ukrayna zirvesine katılan Rutte, Hollandanın her şartta Ukraynayı destekleyeceğini açıklamıştı.
Elimizden gelen her şekilde ne kadar sürerse sürsün Ukraynayı desteklemeye devam edeceğiz.
