Norveç’te düzenlediği basın toplantısında açıklamalarda bulunan NATO şefi Stoltenberg, Ukrayna’daki çatışmanın nasıl sona erdirileceği ve barışın nasıl tesis edileceği konusunda müttefikler arasında görüşmelerin devam ettiğini anlattı.
Stoltenberg, “NATO’nun rolü Ukraynalıları desteklemektir” dedi ve barışın şartlarına Ukraynalıların karar vereceğinin altını çizdi.
Kiev ateş püskürmüştü
NATO şefinin açıklamaları, NATO’da üst düzey bir yetkilinin NATO üyeliği ve savaşın sona ermesi karşılığında Ukrayna’nın Rusya’ya toprak verebileceği yönünde yapmış olduğu açıklamaların ardından geldi.
NATO Genel Sekreteri Kabine Direktörü Stian Jenssen’in, Ukrayna’nın Rusya’ya bir miktar toprak bırakması karşılığında NATO üyeliğini kazanabileceği ve bunun Ukrayna’daki savaşın sona ermesinin bir parçası olabileceği önerisi Kiev’de ciddi eleştirilerin hedefi olmuştu.
Stian Jenssen, vermiş olduğu röportajdan bir gün sonra bu ifadeleri için özür diledi. ‘Bu kadar basit konuşmaması gerektiğini’ ifade ederek yorumlarına açıklık getirdi. Jenssen, “Bu konudaki açıklamam, Ukrayna’daki olası gelecek senaryolarına ilişkin daha geniş bir tartışmanın parçasıydı ve bu şekilde söylememeliydim. Bu bir hataydı.” dedi.
NATO’da Stoltenberg’in önemli bir müttefiki olarak kabul edilen Jenssen, hata olarak kabul ettiği ilk açıklamalarının ardından ‘ne zaman ve hangi şartlarda müzakere etmek istediklerine Ukrayna’nın karar vermesi gerektiğini’nin altını çizdi.
‘Saldırganlık ödüllendirilmemeli’
Ukraynalı yetkililer, uluslararası arenada 2014 öncesi sınırlara geri dönülmesi gerektiğini vurgularken, Rusya tarafından işgal edilen topraklarda karşı saldırılarda bulunuyor. İşgal edilen topraklarında yapılan karşı saldırı operasyonlarından şu ana kadar beklediğini alamayan Ukrayna, savaşın sona ermesi ya da barışın tesis edilmesi için işgal edilen toprakların Rusya’ya bırakılmasına şiddetle karşı çıkıyor.
Ukrayna Lideri Volodymyr Zelenskiy’nin kıdemli danışmanı Mykhailo Podolyak, ‘bunun saldırganlığın ödüllendirilmesi, demokrasinin yenilgisinin kabullenilmesi, Rus rejiminin ve Putin’in korunması, uluslararası hukukun yok edilmesi ve savaşın diğer nesillere aktarılması’ anlamına geleceğini söyledi.
Podolyak ayrıca, “Putin ağır bir yenilgi almazsa, Rusya’daki siyasi rejim değişmezse ve savaş suçluları cezalandırılmazsa, savaş Rusya’nın daha fazla iştahıyla kesinlikle geri dönecektir.” dedi.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Oleg Nikolenko ise, “Bilinçli ya da bilinçsiz olarak, NATO yetkililerinin Ukrayna’nın kendi topraklarından çekilme olasılığı hakkındaki anlatıyı şekillendirmeye dahil olmaları Rusya’nın işine geliyor.” ifadelerini kullandı.
NATO’nun pozisyonu net
Yapmış olduğu açıklamalar için özür dileyen Jensen’in ardından NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, NATO’nun Ukrayna’nın toprak bütünlüğü konusundaki pozisyonunun çok net olduğunu ortaya koydu.
Ayrıca Genel Sekreter Stoltenberg’in açıklamalarının öncesinde NATO sözcüsü de Jensen de tartışmalı röportajı tekzip eden bir açıklama yaptı: “NATO’nun pozisyonu nettir ve değişmemiştir. NATO liderlerinin Temmuz ayındaki Vilnius zirvesinde yineledikleri gibi, Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü tamamen destekliyoruz. Barışın ne zaman ve hangi koşullarda sağlanacağına karar vermek Ukrayna’ya kalmıştır ve savaşın tekrarlanmamasını sağlamak için güvenlik düzenlemelerine ihtiyaç olduğu açıktır.”
