Sahada direncini sergileyen Ukrayna ile özel askeri operasyonun ilk aşamasının başarıyla tamamlandığını öne süren Rusya arasında ateşkes ve barış koşullarını görüşmek için müzakereler sürüyor.
Rusya bu atmosferde kendisine büyük üstünlük sağlayan nükleer caydırıcılığı gündeme getirmekten geri durmuyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 24 Şubattaki işgal girişiminin hemen ardından Rus ordusunu savunma amaçlı nükleer caydırıcılıkla ilgili alarma geçirmişti.
Putinin sözcüsü Dimitry Peskov da varoluşsal bir tehditle karşı karşıya kalınması halinde nükleer silah kullanımını seçenek dışı bırakmayı reddetmişti.
Rusyanın Birleşmiş Milletler nezdindeki büyükelçi yardımcısı Dmitry Polyanskiy ise geçtiğimiz hafta bu söylemi yineleyerek ülkesinin provoke edilmesi halinde nükleer silah kullanma hakkının mevcut olduğuna işaret etti.
Rusyanın nükleer silah kullanacağı dört senaryo
Rusyanın nükleer seçeneği elinde tuttuğunu belirten bir diğer üst düzey isim eski Rusya Devlet Başkanı ve Başbakan Dimitry Medvedev oldu. Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcılığı koltuğunda oturan Medvedev ülkesinin konvansiyonel silah kullanan ülkelere de nükleer silahla karşılık verilebileceği uyarısında bulundu.
Rusyanın hangi koşulları nükleer silah kullanımı için gerekçe sayılacağı konusunda bilgi veren Medvedev, İngiliz The Guardian gazetesine yaptığı açıklamada Rusyanın nükleer silahları kullanmak için dört senaryo sıraladı:
Rusyanın nükleer füze ile saldırıya uğramasıRusya ya da müttefiklerine başka tür nükleer silah kullanılmasıRusyanın nükleer caydırıcılığını aksatacak kritik altyapılara yönelik bir saldırı olmasıRusya ya da müttefiklerinin varlığını tehlikeye atan saldırgan eylemlere kalkışılmasıNükleer silahla değil konvansiyonel silahla yapılan saldırgan eylemlerin de dördüncü koşulu tetiklediğini dile getirdi.
Putin Haziran 2020de imzaladığı nükleer caydırıcılık alanında devlet politikasına ilişkin belge ile Rusya veya müttefiklerine karşı nükleer silah veya kitle imha silahı kullanılması durumunda nükleer silah kullanmasının önünü açmıştı.
Medvedevin sıraladığı koşulların hiçbiri olası değil
Rusyanın nükleer silah tehdidinin yeni olmadığına dikkat çeken Amerika Birleşik Devletleri eski Rusya Büyükelçisi Michael McFaul, Medvedevin sıraladığı koşulların hiçbirinin olası görünmediğini belirtti.
Sosyal medya hesabından bir değerlendirme eski büyükelçi, Bu koşulların hiçbiri hatta tehdidi bile mevcut değil. Hiçbiri hayata geçmeyecek. NATO bırakın Rusyaın varlığını tehdit etmeyi, Rusyaya karşı asla ilk saldırıda bulunan taraf olmayacak. Asla ifadelerini kullandı.
Medvedevin koşullarında Eğer NATO Ukraynaya savaş uçağı verirse ya da Eğer Rusya Ukraynadaki savaş alanında kaybetmeye başlarsa gibi ifadeler kullanmadığına dikkat çeken McFaul, Ukraynanın işgalinden önceki Rus doktoriniyle karşılaştırdığında Medvedevin Rusyanın nükleer silah kullanım koşullarıyla ilgili yeni hiçbir şey görmediğini kaydetti.
McFaul, Rusyanın nükleer güçlerinin de Ukraynanın işgalinden önceye kıyasla daha yüksek alarm durumuna geçtiğine dair bir kanıt da görmediğinin altını çizdi.
2012 to 2014 yılları arasında ABDnin Moskova Büyükelçisi olarak görev yapan McFaul, şubat ayında yaptığı bir değerlendirmede Putinin akli dengesinin giderek bozulduğunu ifade etmiş ve Putini en iyi bilenler, benim Rusyada tanıdıklarım, onun son nükleer açıklamalarından endişe duyuyor. Onu en az tanıyanlar ise (bu açıklamaları) boş laf olarak tanımlıyor şeklinde yorumda bulunmuştu.
