DW Türkçede yer alan habere göre Rusya ile Batılı ülkeler arasında Türkiyede gerçekleşen tutuklu takası, Batı diplomasisinde, özellikle de takasa karşı çıkan ve kendi deyimiyle acı bir taviz vermek zorunda kalan Almanyada tartışmalara yol açtı.
Batı medyasında, hüküm giymiş Rus katillerle Rusyada siyasi nedenlerle hapse atılmış gazeteci ve muhaliflerin aynı kefeye konduğu eleştirileri ön plana çıktı. Takasın 5 Kasımdaki başkanlık seçimleri öncesinde ABD Başkanı Joe Bidena puan kazandırabileceği tahmin ediliyor.
Rusya, Belarus, Türkiye ve çeşitli Batılı ülkelerin dahil olduğu takas anlaşması çerçevesinde Almanya, ABD, Norveç, Polonya ve Slovenyada tutuklu 10 kişi ile Rusyada tutuklu 16 Batılı ülke vatandaşı olmak üzere toplam 26 kişi serbest bırakıldı.
5 Kasım hesabı mı?
Gece yarısına doğru Washington yakınlarındaki askerî havaalanı Joint Base Andrewsa inen uçakta bulunan üç ABD vatandaşı; Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich, eski asker Paul Whelan ve gazeteci Alsu Kurmasheva, pistte ABD Başkanı Joe Biden ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris tarafından karşılandı. Rusyada casusluk suçlamasından 16 yıl hapis cezasına çarptırılan Gershkovich, pistte kendisini karşılamaya gelen annesini kucaklayarak havaya kaldırırken arka planda Biden ve Harrisin alkışlayarak gülümsedikleri görüntüler dünyaya yayıldı.
Biden arka fonda pistte yaşanan sevinç görüntüleriyle gazetecilere yaptığı açıklamada, Bu harika bir his. Bunu başarabileceğimize inancım tamdı dedi. Bidenın yarıştan çekilmesinin ardından Demokratların Kasım ayındaki seçimlerde başkan adayı olmasına kesin gözüyle bakılan Başkan Yardımcısı Harris de tutuklu takasını diplomasinin gücünden anlayan bir Başkana sahip olmanın ne kadar önemli olduğuna dair fevkalade bir kanıt diye nitelendirdi.
Almanya ve Slovenyanın çıkarlarına ters düşüyordu
Biden ve Harris, tutuklu takasının başkanlık seçimleri öncesinde Demokratların şansını artırmasını umarken Biden madalyonun öbür tarafına gönderme yapmayı da ihmal etmedi. Biden, pistteki konuşmasında takasın ABDnin müttefikleri için çok zor bir karar olduğunu, özellikle Almanya ve Slovenyanın çıkarlarına ters düşen kararlar almak zorunda kaldıklarını söyledi.
Batılı ülkeler, Rusyada siyasi nedenlerle hapse atılmış kişilerle casusluk ve cinayet gibi ağır suçlardan tutuklu bulunan Rus vatandaşlarının aynı kefeye konmasından rahatsız. Rusyaya verilen en ağır taviz ise, Vadim Krassikov oldu.
Krassikov, 2019da Berlindeki Tiergarten parkında gündüz vakti, Almanyaya sığınmış Çeçen kökenli bir Gürcistan vatandaşını öldürmüş, 2021de ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştı. Öldürülen kişi, İkinci Çeçen Savaşı sırasında Rusyaya karşı savaşan milis gruplardan birinin komutanıydı ve Rusyanın Çeçen teröristler listesinde yer alıyordu. Rusya lideri Putin, bu kişinin çok sayıda Rus askerinin ölümünden sorumlu olduğunu belirterek kamuoyu önünde açıkça Krassikovu savundu.
Scholz: Bu karar kolay alınmadı
Rusyanın serbest bıraktığı 13 kişiyi gece saatlerinde Köln/Bonn Havaalanında karşılamaya giden Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ömür boyu hapse mahkum edilmiş bir katili sadece birkaç yıl sonra serbest bırakma kararının kolay alınmadığını vurguladı, iktidardaki koalisyon partilerinin titiz istişareler sonucu ortak karar aldıklarını, ana muhalefet partisi Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) lideri Friedrich Merzin de karardan zamanında haberdar edildiğini ve rıza gösterdiğini belirtti.
Serbest bırakılanlarla yapılan görüşme sonrasında Geriye bazı kuşkularınız kalmışsa bile özgürlüklerine kavuşan kişilerle görüştükten sonra bu kuşkularınız yok oluyor diyen Scholz, serbest bırakılanların Rusyada canları ve güvenlikleriyle ilgili endişeler yaşadıklarını, onları karşılamanın çok etkileyici olduğunu belirterek Onlara burada bu korumayı sağlamamız da çok önemli dedi.
Adalet Bakanı: Acı verici bir taviz
Krassikovun serbest bırakılması konusunda Hür Demokrat Partili Adalet Bakanı Marco Buschmanndan da açıklama gecikmedi. Tutukluların özgürlüğü için acı verici tavizlerde bulunmak zorunda kaldıklarını belirten Buschmann, Vadim Krassikovun serbest bırakılmasıyla ilgili Özel olarak bu acı tavizin sorumluluğu Adalet Bakanı olarak bendedir dedi.
Krassikovun serbest bırakılma talimatı, yasalar uyarınca Başsavcılık makamına Adalet Bakanı tarafından verilmişti.
