Gemicilik faaliyetlerini ve trafiğini izleyen veri uzmanları, yaptırım kapsamındaki Rus işadamlarına ait yatların izlediği rotaları bu özel haber için BBC ile paylaştı.
Bir tekne dolusu genç Ukraynalı, Abramoviçe ait süper yat My Solarisin Bodrume demirlemesini engellemeye çalıştı. Rus milyardere ait diğer süper yat Eclipse ise Marmarise doğru yol aldı.
ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği kurumları, Rus milyarderlere ait süper yatları hedef alacaklarını açıklamıştı ve şu ana kadar en az sekiz yata el koyuldu. Bu sayıdan daha fazlası uluslararası sularda ilerliyor ve yaptırımlara uzak, Maldivler gibi yerlere gidiyor.
Rus milyarderlere ait birçok süper yat bulunuyor ancak sahiplikleri tespit edebilmek her zaman kolay değil. Birçok bu şekilde yat, offshore şirketlere kayıtlı ve sahipleri belirlemek zor.
Küresel gemi ticareti ve trafiği ile ilgili çeşitli hizmetler Lloyds List İstihbarat isimli şirket, resmi belgeler, kredi raporları ve diğer kayıtlar üzerinde çalışarak, bu süper yatların kimlere ait olduğunu belirlemeye çalıştı.
Roman Abramoviç
My Solaris, 600 milyon dolardan fazlaya mal oldu ve güvertesinde bir helikopter pisti ile havuz bulunuyor. 60dan fazla mürettebatın görev yaptığı yat, 30dan fazla konuk ağırlayabiliyor.
Yat 8 Mart tarihinde bakımda olduğu Barcelonadan ayrıldı.
Güverte takip sistemleri, sonrasında 140 metrelik yatın, yaptırım kapsamına gireceği suların dışında, Akdenizdeki uluslararası sularda hareket ettiğini gösterdi. Abramoviçin yaptırım kapsamına alınmasından günler sonra, Karadağdaki Tivattan demir aldı.
Kotor Koyu geniş marinasıyla süper yatlara bir üs konumunda bulunuyor.
Abramoviçin yaptırım kapsamına alındığı 15 Mart tarihinde, My Solaris, Yunanistanın batı kıyısında yol alıyordu.
22 Martta, 140 metreye kadar yatların girebildiği Bodrumdaki bir tatil köyü yakınlarına demirledi.
Ancak aynı gün yatın gelişini haber alan, bir grup Ukraynalı genç yelken takımı üyesi çalıştırıcılarıyla birlikte dev yatın önünü kesti.BBCye konuşan yelken antrenörü Paulo Donstov, bir yelken şampiyonası için Bodrumda olduklarını ve yatın gelişinin kendilerine haber verildiğini söyledi.
Ailesi halen Odessada olan Abramoviç, protestoları için Dünyanın Ukraynanın özgürlük ve barış çağrısını duymasını istiyoruz dedi.
Türkiye AByi takip ederek, Ruslara yaptırım uygulama niyeti olmadığını duyurdu ve halen Rusyadan bu ülkeye uçuşlar yapılabiliyor.
Rus bir zenginin yakını olan kaptan isminin kullanılmaması isteğiyle BBCye konuştu ve yetkililerin Türk sularında tıpkı diğer yatlar gibi hoş karşılanacakları mesajını kendilerine verdiğini söyledi.
Eclipse
Dünyanın en büyük süper yatlarından biri olan Eclipsete dokuz güverte bulunuyor. Üç helikopter ile bir de üç kişilik deniz altının bulunduğu dev yatta bir füze savunma sistemi olduğu da söylendiler arasında.
Ayrıca fotoğrafçıların görüntü almasını engelleyecek bir lazer sisteminin de bulunduğu iddia ediliyor.
Buradan önce Hollandaya ait Karayiplerdeki Sint Maarten adası açıklarında demirliydi ve pratik olarak yaptırımlar kapsamına alınabilirdi. Süper yat, Mart başında demir aldı ve Akdenizde, Cezayirin kuzeyinden seyrederken tespit edildi.
Sonra 22 Martta elde edilen veriler Türkiyedeki Marmarise geldiğini gösterdi. Süper yatların gözdesi olan buradaki marinanın manzarasında bir Osmanlı kalesi bulunuyor.
Andrey Kostin
Sea Rhapsody de hareket halindeki süper yatlardan biri. 
Bu yat, Rusyada devlete ait VTB bankasınının yönetim kurulu başkanı olan ve ABD, İngiltere ve AB yaptırımları kapsamında olan Andrei Kostin ile ilişkilendiriliyor.
İçinde bir sinema ve spor salonu olan yat, 18 Şubatta Türkiyeden, Fethiye kıyılarından demir aldı ve Umman suları üzerinden Seyşellere 3 Martta ulaştı ve o günden bu yana orada.
Yerinden kıpırdamayan süper yatlar da bulunuyor.
Oleg Deripaska
Putin ile yakın ilişkileri olan Oleg Deripaskanın Clio isimli bir yatı bulunuyor ve bu Rus oligark da aynı yaptırımlar kapsamına alındı. Maldivlerde demirli Clio, destek amaçlı kullanılan Sputnik isimli bir gemi ile seyahat ediyor. Bu araçta da helikopter pisti var.
Viktor Raşnikova ait Ocean Victory ve Alexei Mordaşova ait Nord da Maldivlerde demirli. Yaptırım altındaki işadamı Andrey Skocha ait Madame Gu, Dubaide bulunuyor.
Maldivler, Seyşeller ve Dubainin, ABD, İngiltere ve AB ile, el koyulan varlıkların iadesi konusunda bir anlaşması bulunmuyor ve bu da yatları yaptırımlardan koruyor.
Ancak Boat Bookings şirketinin CEOsu olan Capucine de Vallée, süper yatların bu sularda süresiz kalamayabileceğini öngörüyor.
Süper yatların bakıma ihtiyacı olan dev hayvanlara benzeten de Vallée, Bunlar nitelikli limanlara ihtiyaç duyuyorlar ve bu limanların önde gelenleri Avrupanın kuzeyinde bulunuyor diyor.
Capucine de Vallée, ayrıca parça sağlayan firmaların da yaptırımlar nedeniyle bu hizmeti vermeyi kesebileceğini öngörüyor.
Yaptırım kapsamındaki Ruslara ait olan dokuz yattan yalnızca bir Avrupa sularında demirli durumda.
Viktor Vekselberge ait olan Tango İspanyanın Palma limanı açıklarında bulunuyor. Vekselberg, ABD ve İngiltere tarafından yaptırım kapsamında bulunuyor anca Avrupa Birliği onu bu kapsama henüz almadı.
Vladimir Putin
Rusya lideri Vladimir Putin ile ilişkilendirilen bir süper yat, Ukrayna işgalinin başında Rusya sularına döndü. Graceful isimli yat, Almanyadan Şubat ortasında Kaliningrada gitti.
Lloyds List İstihbarat firması, bazı yatların takip cihazlarını birkaç hafta kapalı tutması nedeniyle ellerinde yeterince rota verisi olmadığını açıklıyor.
Birleşmiş Milletler Denizde Can Güvenliği Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS), insan hayatını veya gemiyi tehdit altına alan bir durum söz konusu olmadığı sürece deniz araçlarının takip sistemlerini her an açık tutmasını öngörüyor.
Rus zenginlere ait bazı diğer yatlar da geçen ay içinde bu takip cihazlarını kapattı.
ABDli yetkililer, İtalyanın Marina di Carrara kasabası açıklarındaki Scheherazade isimli yatın kayıt belgelerini de incelemeye aldı.
Rusyada hapiste olan muhalefet lideri Alexander Navalninin taraftarları, 700 milyon dolar değerindeki 140 metrelik bu yatın Putine ait olduğunu savunuyor.
Hangi yatlara el koyuldu?
Yılın bu zamanında, süper yatlar, Avrupadaki popüler duraklara doğru yola çıkar. Bunların arasında Monacodaki Hercule Limanı, İtalyanın Capri Adasındaki Marina Grande de bulunuyor.
Süper yat dergisi Superyacht World Magazineden Chris Jefferies, Aralık - Nisan arası, Karayipler sezonudur. Sonrasında yatlar Avrupa ve Akdenize yönelirler diyor.
İtalyan, İspanyol ve Fransız kurumları tarafından el koyulan yatlar:
Sailing Yacht A İtalya, Trieste limanında el koyuldu (Andrey Melnişenko ile ilişkili )Lena İtalya, San Remoda el koyuldu (Gennadiy Timşenko ile ilişkili)Lady M İtalya, Imperiada el koyuldu (Alexey Mordaşov ile ilişkili)Amore Vero Fransa, La Ciotatta el koyuldu (linked to Russian oligarch Igor Sechin)Valerie İspanya, Barcelona yakınlarında el koyuldu (Sergey Chemenov ile ilişkili)Crescent İspanya Tarragona yakınlarında el koyulduLady Anastasia İspanya, Port Adrianoda el koyuldu (Alexander Mikheev ile ilişkili)Axioma Cebelitarıkta el koyuldu (Dmitrievich Pumpyansky ile ilişkili)Yaptırım altındaki işadamı Alişer Usmanov ile ilişkilendirilen dünyanın en büyük süper yatlarından biri olan Dilbarın durumu ise belirsizliğini koruyor.
Hamburgda demirliyken hakkında el koyuldu haberleri çıktı ancak yerel yetkililer BBCye bunu doğrulamadı ve yatın bakım altında olduğunu kaydetti.
Yaptırım uygulanmayan yatlar ne durumda?
Lloyds List firması, varlıklı Rus iş insanları ile bağlantılı 40tan fazla süper yat üzerinde inceleme yaptı. Bunların çoğu yaptırım kapsamında değil ve birçoğu halen Akdeniz sularındalar.
Ama bunlar limanlarda da soğuk karşılanabiliyorlar. Monacoda bir yatın mürettabata bakım yapılmadı. Marinaya hizmet veren firma, ödemeleri alamayabilecekleri gerekçesiyle bu yata hizmet vermedi.
Bu süper yat kaptanlarından biri BBCye, Kredilerimizi tamamen kestiler bu da faaliyetlerimizi çok zorluyor dedi.
BBC Reality Check ekibi tarafından hazırlandı: Jake Horton, Joshua Cheetham, Kumar Malhotra and Erwan Rivault.
