Avrupa Birliği Adalet Divanı, Polonyanın 2019 yılında kabul ettiği adalet reformunun AB hukukunu ihlal ettiğine karar verdi.
Hukukun üstünlüğü değerinin, ortak bir hukuk düzeni olarak Avrupa Birliğinin kimliğinin ayrılmaz bir parçası olduğunu ve üye devletler için yasal olarak bağlayıcı yükümlülükler içeren ilkelerde somut bir ifadeye kavuşturulduğunu belirten Lüksemburg merkezli mahkeme Polonyanın bu yükümlülükleri yerine getirmediğine hükmetti.
Mahkeme, Polonya yasama organı tarafından bu şekilde kabul edilen tedbirlerin bağımsız ve tarafsız bir mahkemeye erişim güvenceleriyle bağdaşmadığını söyledi.
ABnin yürütme organı olan Avrupa Komisyonunun Polonya Anayasa Mahkemesinin gerekli bağımsızlık ve tarafsızlık ilkelerinden yoksun olduğunu iddia etmesi üzerine görülen davada mahkeme, komisyonun Polonyaya karşı verdiği cezayı onayladığını belirtti.
Polonya, günlük bir milyon euroluk ceza sisteminin başladığı Ekim 2021de 550 milyon euro para cezasına çarptırılmış, günlük cezalar nisan ayında yarıya indirilmişti.
Sağcı hükümet ile AB arasında anlaşmazlıklar
Bloğun en yüksek mahkemesi olan Adalet Divanının Varşovanın yargı bağımsızlığına ilişkin AB kurallarına uymayı reddettiğini ve bu nedenle çarptırıldığı yarım milyar eurodan fazla para cezasını teyit etmesi üzerine ABnin üye ülke Polonya ile hukukun üstünlüğü mücadelesi hız kazandı.
Polonya hükümeti, AByi ülkenin bağımsız karar verebilmesi için vazgeçilemez gördüğü haklarını zedelediğini ileri sürüyor. AB ise Polonyanın popülist Hukuk ve Adalet partisinin ABnin hukukun üstünlüğü ilkesinin riske soktuğunda ısrarcı.
AB ve Polonya arasında Polonya Anayasa Mahkemesinin işleyişi üzerine yaşanan anlaşmazlık, Polonyadaki sağcı hükümetin AB kurumlarıyla yaşadığı anlaşmazlıklardan yalnızca birini oluşturuyor.
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda geçtiğimiz hafta da Rus nüfuzuna karşı hazırlandığı ifade edilen bir yasa tasarısını onaylamış; yeni yasa, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği tarafından muhaliflerin tam yasal süreç olmaksızın siyasetten men edilmesine olanak vereceği gerekçesiyle eleştirilmişti.
Milliyetçi ve muhafazakar hükümeti protesto etmek isteyen yarım milyon Polonyalı pazar günü Varşova sokaklarına indi ve Otoriter bir Polonya istemiyoruz yazılı pankart ve sloganlarla seslerini duyurmaya çalıştı.
