Euronewste yer alan habere göre ABD Başkanı Joe Biden ve İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Tel Aviv ve Riyad arasında diplomatik ilişkilerin kurulması için bir anlaşma üzerinde çalışma sözü verdi.
New Yorkta bir otelin balo salonunda Netanyahu ile buluşan Biden,Umarım bugün bazı şeyleri çözüme kavuşturabiliriz dedi.
Netanyahu, Bidena Sayın Başkan sizin liderliğinizde, İsrail ve Suudi Arabistan arasında tarihi bir barış sağlayabileceğimizi düşünüyorum şeklinde konuştu.
Tarih yazmak için birlikte çalışabileceklerini belirten Netanyahu, Böyle bir barış öncelikle Arap-İsrail çatışmasının sona ermesi, İslam dünyası ile Yahudi devleti arasında uzlaşma sağlanması ve İsrail ile Filistinliler arasında gerçek bir barışın ilerletilmesi için uzun bir yol kat edecek ifadelerini kullandı.
Netanyahunun Aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana ilk kez bir araya gelen her iki lider ilişkilerindeki gerginlikleri azaltma sinyali verdi.
Bu farklılıklar arasında Bidenın Netanyahunun aşırı sağcı hükümetinin tartışmalı yargı reformu planına muhalefeti ve İsrailin Filistinlilere yönelik sert tutumundan duyduğu endişe de yer alıyor.
Kuantum sıçraması
Eski ABD Başkanı Donald Trumpın Tel Aviv ile dört Arap ülkesi arasında Abraham Anlaşmalarına aracılık ettiği dönemde de yönetimde olan Netanyahu, Suudi Arabistanla yapılacak benzer bir mutabakatın İsrail ve bölge için kuantum sıçraması anlamına geleceğini söyledi.
Ancak anlaşmanın önünde engeller olduğuna dikkat çekiliyor. İsrail ve Suudi Arabistan arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasına yönelik ABD öncülüğündeki girişim, Riyadın istediği sivil nükleer yardımın yanı sıra İsrailin Filistinlilere verdiği tavizleri de içeren geniş kapsamlı müzakereleri içeriyor.
Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, çatışmayı çözmek için bir Filistin devleti kurmaktan başka yol olmadığını söyledi. Ancak Netanyahu hükümetindeki üst düzey bakanlar Filistinlilere herhangi bir taviz verilmesini reddediyor.
İki devletli çözüm çağrısı
İki lider, Beyaz Sarayda bir araya gelmek yerine görüşmelerini New Yorktaki BM Genel Kurulunun oturum aralarında gerçekleştirdi. Biden ayrıca Netanyahuyu yıl sonundan önce Washingtonu ziyaret etmeye davet etti.
Biden, İsrail-Filistin çatışmasına iki devletli bir çözüm bulunmasına verdiği desteği tekrarladı.
Görüşmenin ardından Beyaz Saraydan yapılan açıklamada Bidenın iki devletli çözümün uygulanabilirliğini sürdürmek ve İsrailliler ile Filistinliler arasında adil ve kalıcı bir barışı teşvik etmek için acil önlemler alınması çağrısında bulunduğu belirtildi.
İsrail hükümeti, Beyaz Sarayın bölgedeki politikasının temel taşlarından biri olan İsrail ve Filistinliler arasında iki devletli çözüme karşı çıkıyor.
Beyaz Saray açıklamasında ayrıca Biden ve Netanyahunun, İsraili Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Ürdüne bağlayacak olan nakliye ve demiryolu koridorunu ele aldıkları bildirildi.
ABD Başkanı görüşmede ayrıca İranın nükleer silah edinmesini önleme konusundaki kararlılığını yineledi.
Bölgenin istikrara kavuşması için güçlü bir etki
Netanyahu hükümetinin Filistinlilere büyük tavizler verme konusunda istekli görünmediği, bunun da Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selmanın normalleşme konusunda anlaşmasını zorlaştırabileceği belirtiliyor.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ABC Newse verdiği demeçte Orta Doğuda onlarca yıldır süren çatışmalar var. Bu iki ülkeyi bir araya getirmek bölgenin istikrara kavuşmasında güçlü bir etki yaratacak diye konuştu.
Washington Institute for Near East Policyde Orta Doğu uzmanı David Makovsky, Xte yaptığı paylaşımda, toplantının Netanyahunun göreve gelmesinden 265 gün sonra, 1964ten bu yana en uzun aralıkta gerçekleştiğini belirtti.
Makovsky, Suudi anlaşmasının muazzam potansiyeli Biden ve Netanyahuya farklılıklara rağmen görüşmekten başka seçenek bırakmadı dedi.
