NATO-Rusya Konseyi sonrası sert açıklamalar

Uzun bir aradan sonra bugün ilk kez toplanan NATO-Rusya Konseyinden, taraflar arasındaki gerilimi yatıştıracak sonuçlar çıkmadı. NATO, Rusyanın güvenlik garantisi ve NATO genişlemesinin durdurulması gibi taleplerini reddetti.

Brükseldeki NATO Ana Karargahında düzenlenen toplantıya Rusyayı temsilen katılan Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko toplantı sonrasında sert açıklamalarda bulundu.

NATOnun çeşitli konulardaki tutumunun Moskova açısından kabul edilemez olduğunu belirten Gruşko, Rusyanın önerilerini nasıl hayata geçireceği ya da neden hayata geçiremeyeceğiyle ilgili NATOdan yazılı yanıtlar beklediklerini söyledi.

Avrupanın güvenliği için kestirilemeyecek sonuçları olur
NATOnun genişlemeye devam etmesinin, genişlemenin faydalarını geri planda bırakacak riskleri beraberinde getireceği uyarısında bulunan Gruşko, ilişkilerin daha da kötüleşmesinin Avrupanın güvenliği açısından önceden kestirilemeyecek sonuçları olacağını söyledi.

Brükselde bugün yapılan görüşmelerle ilgili Şimdiye kadar hiç bu kadar dürüstçe ve keskin bir tartışma yürüttüğümüzü hatırlamıyorum diyen Gruşko, ancak iki taraf arasında ortak pozitif bir gündem bulunmadığını kaydetti.

NATO kabul edilemez riskler yaratıyor
NATOnun tarihinin savaş ve askeri müdahalelerden ibaret olduğunu söyleyen Rus yetkili, İttifakı Rusyanın ilerlemesini durdurmaya çalışmak ve tüm alanlarda üstünlüğü kazanmaya çalışmakla suçladı. NATOnun Rusya açısından kabul edilemez riskler yarattığını belirten Gruşko, ilişkilerin bu şekilde devam edemeyeceğini ve bir çıkış yolu bulunmasını istediklerini belirtti.

Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin de, Rusyanın gerilimi yatıştırmaya, iki taraf arasında olay ve çatışmaları önlemeye yönelik önerilerinin NATO tarafından önemsenmediğini belirtti.

Rusya, NATOdan İttifakın genişlemeyi durdurmasını ve Ukraynanın yanı sıra Rusyaya komşu NATO üyesi Estonya, Letonya ve Litvanya gibi ülkelerdeki asker ve askeri teçhizatını geri çekmesini talep etmişti. Rusya ayrıca İttifakın kendi bölgesine genişlemesini tehdit olarak nitelendirerek NATOdan güvenlik garantisi istemişti.

Stoltenberg: Ukrayna kendi karar verir
NATO ve ABDden yapılan açıklamalarda ise Rusyanın talepleri geri çevrilerek diğer konularda diyaloğa açık olunduğu mesajı verildi.

Yaklaşık dört saat süren toplantıya başkanlık eden NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, toplantı sonrasında yaptığı açıklamada Ukrayna konusunda NATO müttefikleri ile Rusya arasında önemli görüş ayrılıkları bulunduğunu belirterek Rus yetkililerle bu konuda çok ciddi ve direkt görüş alışverişinde bulunduklarını kaydetti.

Ukraynanın egemen bir ülke olarak yapacağı güvenlik anlaşmalarına kendi karar verme hakkı bulunduğunu ve NATOnun kapılarını yeni üyelere açık tutmayı sürdüreceğini vurgulayan Stoltenberg, Bu noktada başka kimsenin bir şey deme hakkı yok ve tabii ki Rusyanın bir veto hakkı da bulunmuyor diye konuştu.

ABD: NATOnun açık kapı politikası sürecek
ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman da toplantı sonrasında yaptığı açıklamada NATOnun açık kapı politikasına kapıyı kapatmayacağız. NATOnun genişlemeyi durdurmasına razı olamayız diye konuştu.

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, iki tarafın da diyaloğu yeniden başlatma ve gelecekteki toplantılar için bir takvim belirleme gerekliliği konusunda mutabık kaldığını belirterek Ukrayna konusunda gelecekte yapılacak görüşmelerin de kolay geçmeyeceğini kaydetti. NATO Genel Sekreteri, tehlikeli askeri gerilimler ya da kazaların önlenmesi, siber tehditlerin azaltılması, silahlanma kontrolleri ve silahsızlanma, konuşlandırılan füzelerin sayısına limit getirilmesi gibi konularda görüşmelere istekli olduklarını belirtti.

Rusyanın Ukraynaya bağlı Kırım Yarımadasını 2014 yılında ilhak etmesinin ardından iki taraf arasında sert rüzgarlar esmiş ve Batılı ülkeler Rusyaya yaptırımları devreye sokmuştu. 2002 yılında NATO ile Rusya arasında bir istişare platformu olarak kurulan NATO-Rusya Konseyi, 2014 krizinin ardından seyrek olarak ve alt düzeyde bir araya gelmiş, son toplantı 2019 yılı Temmuz ayında gerçekleştirilmişti.