BBC Türkçenin haberine göre; eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn, hakkında açılan soruşturma kapsamında özel savcılıkla anlaşma yoluna giderek, Rusya hükümeti ile kurduğu temaslar konusunda Federal Soruşturma Bürosuna (FBI) yalan beyanda bulunduğunu kabul etti.
Savcılık, Flynnin soruşturmaya çok ciddi katkıda bulunduğunu belirterek, bu nedenle herhangi bir cezaya çarptırılmamasını talep etti. Yargıç Emmet Sullivan ise Flynnin Rusya soruşturmasındaki işbirliğinin devamını sağlamak için kararı erteledi.
Flynn, anlaşma kapsamında verdiği ifadede, Başkan Donald Trump adına seçim kampanyalarının devam ettiği bir dönemde, Türkiye hükümeti ile doğrudan ilişki kurduğunu ve hükümetin talimat ile yönlendirmeleri doğrultusunda danışmanlık çalışmaları yürüttüğü iddialarını da ilk kez doğruladı.
Yaptığı anlaşma kapsamında Flynne, Türkiye ile ilişkileri konusunda zamanında Adalet Bakanlığına yasal olarak yapması gereken bildirimi yapmadığı için dava açılmadı. Bununla birlikte, Flynnin eski iş ortağı Bijan Rafiekian ve Türkiye adına danışmanlık hizmeti için ödeme yapan Türkiye-ABD İş Konseyi Başkanı Ekim Alptekin hakkında ise dava açıldı.
Rafiekian ve Alptekine Türkiye hükümeti adına Fethullah Gülenin iadesi için komplo kurmak ve yabancı bir devlet adına kayıtdışı temsilci olarak hareket etmek suçlaması yöneltildi. İddianamede Alptekine yönelik bir de ayrıca ABD Federal Soruşturma Bürosuna (FBI) yalan beyanda bulunmak suçlaması da yer aldı.
Flynnin adını taşıyan danışmanlık şirketi Flynn Intel Group ile Türk bir iş adamının sahibi olduğu Hollanda merkezli Inovo BV, Ağustos 2016da çeşitli lobi faaliyetlerinde bulunmak üzere üç aylık bir anlaşma imzalamıştı. Taraflar, bugüne dek Inovonun Türk hükümetinden bağımsız bir şirket olduğunu ve bu nedenle Türkiyenin yapılan anlaşmanın tarafı olmadığını öne sürüyordu.
Şu ana kadar kamuya açık belgeler ve basına sızan bilgilere göre, Flynn ile danışmanlık şirketi Flynn Intel Group ve Türkiyenin ilişkileri hakkında bilinenler...
Ekim Alptekin son olarak Mayıs ayı içerisinde ABDde yaptığı bir konuşmada Flynnden bahsetti
Flynn Intel Group ile Türkiyenin ilişkisi nedir?
Flynnin savcılık ile yaptığı anlaşma kapsamındaki itirafına kadar, gerek Türkiye gerekse Flynn Intel Group yetkilileri, aralarında doğrudan bir bağ ya da ilişki olmadığını söylüyor.
Flynn Intel Group, kendisinin Türkiye-ABD İş Konseyi Başkanı Ekim Alptekinin sahibi olduğu Hollanda merkezli danışmanlık şirketi Inovo BV ile anlaşma yaptığını ve bu şirketin Türkiye hükümetinden bağımsız olduğunu öne sürüyordu.
Flynn Intel Group ile Inovo BV arasındaki anlaşma ABD başkanlık seçimlerine üç aydan daha az bir süre kala, Ağustos 2016da imzalandı. Kontratın süresi ise üç aylıktı.
Kontratta, Flynn Intel Groupun Türkiyenin ABDli yatırımcılar gözündeki imajını düzeltmek için çalışmalar yapması ve Fethullah Gülenin faaliyetlerine yönelik araştırmalara imza atması öngörülüyor.Kontrat kapsamında, Flynn Intel Groupun yaptığı araştırmanın sonuçlarının geniş kitlelerle paylaşılabilmesi için bir halka ilişkiler firması ve bir film ekibi oluşturularak bir belgesel çektirmesi de yer alıyor.
Kontratta, Flynn Intel Groupun Inovo adına ve Inovonun yönlendirmesine göre açık kaynaklardan araştırma yapacağı belirtiliyor.
Bu araştırmanın ise Gülene ve ABDde kendisiyle bağlantılı olan ya da bağlantılı olduğu iddia edilen okullara odaklanacağı ifade ediliyor.
Tüm bu çalışmaların amacı da ABD iş dünyasının Türkiyeyi yeniden istikrarlı ve yatırım yapmaya uygun bir ülke olarak görmesinin sağlanması olarak tanımlanıyor.
Alptekin, Mayıs ayı sonlarında Washingtonda yaptığı bir konuşmada, Türkiye-ABD ilişkilerinin önündeki engelleri daha iyi anlamak adına Flynn Intel Groupu tuttuğunu belirtti ve ikili ilişkilerin önündeki en büyük engelin de Gülen olduğunu söyledi.
Flynn Intel Group ile Inovo arasındaki 3 aylık sözleşmenin süresi, ABD başkanlık seçimlerinden 8 gün sonra, yani 16 Kasımda sona erdi.
Flynn ve şirketi Türkiye için ne tür çalışmalar yaptı?
Flynn Intel Groupun Inovo tarafından tutulmasının ardından Flynnin de Türkiye hakkında görüşlerinin değişmeye başladığı görülüyor.
YouTubetaki bir videoya göre, 15 Temmuz darbe girişimi sırasında Clevelandde bir konuşma yapan Flynn, Türkiyenin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yönetiminde İslamileştiğini ve ordunun da ülkenin laik kimliğini yeniden tesis etmek istediğini söylüyor. Bu sözler, seyirciler tarafından alkışlanıyor.
Bu konuşmadan bir ay sonra ise Flynn Intel Group ile Inovo arasındaki kontrat yürürlüğe giriyor. Trumpın kampanyasında aktif rol oynayan Flynnin yine aynı dönemlerde, Trumpın seçilmesi halinde Beyaz Sarayda önemli bir pozisyona getirileceği beklentilerinin arttığı da görülüyor.
ABD Adalet Bakanlığına Mart ayında sunulan belgelerde, Flynnin Eylül 2016da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Enerji Bakanı Berat Albayrak ile New Yorkta görüştüğü belirtiliyor.
Alptekinin davetiyle gerçekleşen bu görüşmenin amacı, o dönemde Türkiyedeki siyasi ortamın daha iyi anlaşılması olarak nitelendiriliyor.
Toplantıya Flynn ile birlikte eski CIA Başkanı James Woolsey de katılıyor.
Mart 2017de Wall Street Journal gazetesine konuşan Woolsey, New Yorktaki toplantıda Flynn ve Türk hükümet yetkililerinin Gülenin ABDden kaçırılarak, Türkiyeye götürülmesi olasılığını masaya yatırdıklarını söyledi.
The Daily Caller web sitesi de Ekim 2016da Flynnin bu kez İbrahim Kurtuluş ve Erdoğanın kuzeni olduğunu öne sürdüğü Hilal Mutlu ile görüştüğünü bildirdi.
Flynn, bu gelişmelerin ardından ABDde başkanlık seçimlerinin olduğu gün, yani Kasım ayının başında ABD siyasetiyle ilgili yayın yapan gazete ve haber sitesi The Hille Türkiye ile ilgili bir makale yazdı.
Flynn, Müttefikimiz Türkiye krizde ve desteğimize ihtiyacı var başlıklı makalesinde, Gülenin ABDde ılımlı bir imam olarak tanınmasına karşın aslında radikal bir İslamcı olduğu belirterek, ABDnin dış politikasını Türkiyeye öncelik verecek şekilde yeniden gözden geçirmesi gerektiğini ifade etti.
Adalet Bakanlığına sunulan belgelerde, bu makalenin Flynn Intel Groupun Inovo ile anlaşması kapsamında yaptığı araştırmada elde ettiği bulgulara dayandırılarak yazıldığı ve taslağının yayından önce Inovo ile paylaşıldığı belirtildi. Ancak yine aynı belgede Inovodan gelen geri dönüşler ışığında sadece teknik değişiklikler yapıldığı, bunun haricinde makalenin içeriğinde hiçbir değişikliğin yapılmadığı vurgulandı.
Yine aynı belgelere göre, Flynn Intel Group, Gülen hakkında yapılan araştırmaya dayanan, ABDde gösterilmek üzere bir belgesel hazırlanması için bir prodüksiyon ekibi kurdu ve bu belgesel ile araştırmanın diğer bulgularının dağıtımı için S.G.R. LLC adlı bir halkla ilişkiler ve lobicilik firmasıyla anlaştı.
S.G.R. LLC, Gulenopoly adını taşıyan ve masa oyunu Monopolyye benzeyen bir oyun hazırladı. Bu oyun kartının üzerinde, Gülen Hareketi, siyasi ve ekonomik nüfuz yaratma oyununda uzmanlaştı ancak bu karanlık kurumun ortaya çıkarılmasıyla birlikte oyunun da sonu geliyor yazıldı.
Ancak bu hazırlanan görsel materyal taslak olarak kaldı ve kimseye dağıtılmadı.
Flynnin Türkiye ile ilişkileri konusunda dikkat çeken bir diğer gelişme de seçimlerden ve Inovo ile yapılan kontratın süresinin dolmasının ardından yaşandı.
ABDli Washington Post gazetesi, geçiş döneminde Flynnin eski Başkan Barack Obamanın Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Ricea Suriyede Kürt Demokratik Birlik Partisinin (PYD) silahlı kanadı Halk Savunma Birliklerine (YPG) silah gönderilmesi planına onay vermemesini söylediğini yazdı.
Habere göre, Flynn, Ricea, Bu planı onaylamayın. Bununla ilgili kararı biz vereceğiz dedi. Flynn, Türkiyenin başından beri karşı çıktığı bu planı o dönemde durdurmayı başarmış olsa da Başkan Trump daha sonra YPGye silah verilmesini onayladı.
Flynn-Türkiye ilişkilerinin maddi boyutu ne?
Kontratta Flynn Intel Groupa Inovo tarafından yapılan ödemelerin hiçbir kısmının yabancı bir devlet tarafından karşılanmadığı ibaresi de yer alıyor.
Alptekin de Flynn Intel Groupa yapılan ödemelerin tamamının kendi şirketinden karşılandığını söylüyor.
Flynn Intel Groupun ABD Adalet Bakanlığına sunduğu belgeye göre, Inovo BVden üç defada toplam 530 bin dolarlık bir ödeme alındı.
Ödemenin Alınma Tarihi Ödemeyi Yapan Açıklama Miktar
09 Eylül 2016 Inovo BV Danışmanlık $200.000
11 Ekim 2016 Inovo BV Danışmanlık $185.000
14 Kasım 2016 Inovo BV Danışmanlık $145.000
Ancak daha sonra Flynn Intel Grouptan Inovo BVye biri Eylül, diğer de Ekim ayında olmak üzere 40ar bin dolarlık Danışmanlık Ücreti adı altında iki farklı ödeme yapıldı.
WSJye konuşan Alptekin, bu ödemelerin danışmanlık ücreti değil, iade olduğunu söyledi.
Alptekin, Flynn Intel Groupun sunması öngörülen hizmetler arasında lobicilik faaliyetleri de bulunduğunu ancak bunun için ortaya somut bir plan koyamamalarından dolayı bu hizmetin bedelinin kendilerine iade edildiğini belirtti.
FBI soruşturması kapsamında bu geri ödemelerin neden yapıldığı sorusuna da yanıt aranıyordu. Zira, ABDdeki lobicilik yasalarına göre, bir kurum ya da kişinin, lobi faaliyetleri için kendisini tutan devlet ya da şirkete veya aracı olan kişiye bu kontrat için komisyon ödemesi yasak.
Bir başka deyişle, eğer Flynn Intel Group, kendisiyle kontrat yapılmasına aracılık ettiği için Alptekine komisyon olarak bu ödemeleri yaptıysa yasaları da ihlal etmiş oluyor.
Sunulan belgelerde, Flynn Intel Groupa yapılan ödemelerin ne kadarının kime harcandığı bilgisi de yer alıyor. Flynnin kendisi İdari Destek adı altında, üç ay boyunca ayda 4 bin dolar olmak üzere, toplamda 16 bin dolar ödeme aldı.
Gülenle ilgili hazırlanan ancak daha sonra rafa kaldırılan belgesel projesi ekibinde yer alan gazeteci David Endersa üç defada toplam 3 bin 400 dolar Videografi parası ödendi. Projedeki diğer gazeteci Rudi Bahtiyar da mülakatları yaptığı için 1200 dolar kazandı.
Gulenopoly oyununu yapan ve belgesel ile araştırma sonuçlarının geniş kitlelere duyurulması için tutulan S.G.R. LLC lobicilik ve halkla ilişkiler şirketine de toplam 40 bin dolar para ödendi.
Ayrıca Hillary Clintonın e-postalarıyla ilgili açılan soruşturmada kilit rol oynayan ve emekli olduktan sonra Flynnin şirketinde çalışmaya başlayan eski FBI ajanı Brian McCauleyye Danışmanlık Ücreti adı altında dört defa ödeme yapıldı ve toplamda 28 bin dolar verildi. Yine Danışmanlık Ücreti adı altında 7 bin 500 dolar kazanan bir diğer isim de Tuğamiral Paul Becker oldu.
Ancak daha önce ABD devletinin farklı yerlerinde görev yapmış olan bu kişilerin, Inovo ile Flynn Intel Group arasındaki ilişkilerde oynadığı rolün ve sundukları hizmetin ayrıntılarına resmi belgelerde yer verilmedi.
Flynn ve şirketinin Türkiye ile ilişkileri neden tartışma yarattı?
Kasım ayı sonlarında, ABD Adalet Bakanlığı Ulusal Güvenlik Birimi yetkilileri, Türkiye ile ilişkilerinin niteliği konusunda daha ayrıntılı bilgi almak için Flynn ile temasa geçti.
The Daily Callerın haberine göre, Adalet Bakanlığının harekete geçmesini seçim günü Flynn imzasıyla yayınlanan makale ve seçimlerden Flynnin desteklediği Trumpın zaferle çıkması tetikledi.
Aralık ayı içerisinde Flynnin Türkiye ile ilişkileri hakkında FBI soruşturması başlatıldı. New York Times, Mayıs ortasında yayımladığı bir haberinde, Flynnin Ocak ayı başında Trumpın geçiş dönemi ekibinin baş hukuk danışmanı Donald F. McGahnı açılan soruşturmayla ilgili bilgilendirdiğini bildirdi.
Soruşturmanın açılmasının temelinde Flynnin Inovo ile kontrat imzaladıktan sonra Türkiye adına lobi faaliyetlerinde bulunduğunu Adalet Bakanlığına bildirmemiş olması yatıyor.
Flynn Intel Group, kendisini Inovonun lobicisi olarak Eylül ayında kaydettirmiş olmasına karşın Türkiye ile ilgili herhangi bir bildirim yapmadığı görülüyor.
ABD yasaları gereğince, bir ABD vatandaşı, yabancı bir devletin çıkarlarını temsil etmeye başladığı zaman Adalet Bakanlığına bildirimde bulunarak, kendisini yabancı ülke lobicisi olarak kaydettirmesi gerekiyor.
Flynn ve avukatları, kendileri tutanının doğrudan Türkiye Cumhuriyeti devleti olmaması, bir Türk iş adamının sahibi olduğu Hollanda merkezli bir şirket olmasından dolayı ilk etapta bu bildirimi yapmalarına gerek olmadığını düşündüklerini söylüyor.
Ancak Flynn, hakkındaki soruşturmanın açılmasından sonra Mart ayında Adalet Bakanlığına avukatı aracılığıyla Inovo ile yaptığı kontratla ilgili geçmişe dönük bildirimde bulundu.
Avukatı Robert Kelner, yapılan anlaşmadan öncelikli olarak Türkiye Cumhuriyetine fayda sağladığı şeklinde yorumlanabilme ihtimali olmasından dolayı geçmişe dönük bu bildirimi yapmaya karar verdiklerini söyledi.
Son dönemde Flynn hakkındaki soruşturmaların ve yargı süreçlerinin hızlandığı görülürken, lobicilik faaliyetleriyle ilgili dava açılıp açılmamasına karar vermek üzere Kuzey Virginiada büyük jüri oluşturuldu.
New York Times, Flynnin şirketinde çalışanlara mahkeme celbi gönderildiğini ve Flynn ve Flynn Intel Groupun yaptığı işlerle ilgili her türlü kayıt, araştırma, sözleşme, banka kaydı, iletişim ve diğer belgelerin mahkemeye sunulması istendiğini bildirdi.
Benzer bir celbin Alptekin için de çıkartıldığı ifade edilirken, haberde, Türk iş adamıyla ilgili de soruşturma açıldığına işaret eden herhangi bir gösterge bulunmadığı vurgulandı.
ReutersTrumpın kovduğu FBI Başkanı Comeyden Flynn hakkındaki soruşturmayı kapatmasını istediği öne sürüldü
Flynnin Rusya ile ilişkilerinden dolayı neden başı dertte?
Michael Flynn hakkında Rus yetkililer ile kurduğu temasların içeriği ve bununla ilgili beyanları hakkında da devam eden soruşturmalar var.
Flynnin henüz resmi görevi yokken seçimin ardından Rusya Büyükelçisi Sergey Kislyakla yaptırımların kaldırılması konusunu görüştüğü ve bu görüşmeyle ilgili Başkan Yardımcısı Mike Pencee hatalı bilgi verdiği ortaya çıkmıştı. Flynn bunun üzerine istifa etmiş ancak hakkında hem ABD Savunma Bakanlığı hem de Kongre nezdinde bir dizi soruşturma açılmıştı.
Flynnin Rusya ile ilişkileri sadece kendisini değil, Başkan Trumpın da başını ağrıtmaya aday görünüyor.
Trumpın görevden aldığı eski FBI Başkanı James Comey, başkanın kendisinden Flynn ile ilgili soruşturmayı kapatmasını istediğini söylemişti.
Bazılarına göre, Flynnin hem kampanya döneminde hem de seçim sonrası kısa da olsa Trumpın ekibinde yer almasından dolayı yabancı ülkelerle olan ilişkilerinde tespit edilecek sıkıntılar ve hakkında yapılacak olası bir cezai işlem başkanın da azledilmesine gidebilecek bir süreci başlatma potansiyeli taşıyor.
BBC Türkçe
