İsrail, Filistinlilere verilen fonları dondurdu

İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, suç ve güvenlik konularındaki korkuları nedeniyle ülkedeki Arap şehirleri ve Doğu Kudüsteki Filistinlilerin eğitim programları için ayrılan fonları dondurdu.

Kararı nedeniyle birçok kesim tarafından ırkçılıkla suçlanan Smotrich, yaptığı açıklamada, Arap yerel konseyleri için tahsis edilen ödeneklerin bir kısmının, önceki kabine tarafından suçluların ve teröristlerin eline geçebilecek siyasi bir ödeme olduğunu iddia etti.

Filistinlilere yönelik geçmişte kullandığı ifadeler uluslararası arenada sert tepkilere ve kınamalara neden olan ve hararetli bir Yahudi yerleşimleri yanlısı olan Dini Siyonizm Partisi lideri Smotrich, Hükümetimizin öncelikleri önceki solcu hükümetten farklı ki bunun için de özür dilememeliyiz ifadesini kullandı.

Maliye Bakanı Smotricha ırkçılık suçlaması
İsrail bütçesinden tahsis edilen fonların dondurulduğuna dair haber, İçişleri Bakanı Moshe Arbelin Smotriche gönderdiği ve söz konusu fonların 200 milyon şekelinin (54 milyon dolar) yönetim için, 100 milyonunun da ekonomik kalkınma için serbest bırakılmasını talep eden mektubu sonrası ortaya çıktı.

Kamu yayın kuruluşu KANın haberinde, söz konusu ödeneklerin dondurulduğu belirtildi.

İsrail Meclisinin (Knesset) Arap milletvekillerinden, Birleşik Arap Listesi lideri Mansur Abbas, Maliye Bakanı Smotrichi ırkçılıkla suçladı.

Reutersa konuşan Abbas, Arap ve Yahudi toplumları arasındaki uçurumu kapatmayı amaçlayan bu fonlarda Arap vatandaşların da hakkı var ifadesini kullandı.

Çoğunluğu, 1948 savaşı sonrası kurulan ve İsrail devletinin kendi sınırları olarak tanımladığı toprak parçası içerisinde kalan Filistinlilerin torunları olan Arap vatandaşlar, İsrail nüfusunun yaklaşık beşte birini oluşturuyor.

Bu kişiler, Filistinli olmakla birlikte İsrail Arapları olarak tanımlanıyor.  

Başbakan Binyamin Netanyahunun ofisi, karara ilişkin herhangi bir açıklamada bulunmadı.

Muhalefet lideri ve eski başbakan Yair Lapid ise Smotrichi Arap vatandaşları sadece Arap oldukları için istismar etmekle ve ırkçılık yapmakla suçladı.

İsrail içerisindeki Arap azınlık, Yahudi vatandaşlarla karşılaştırıldığında on yıllardır yüksek yoksulluk oranları, altyapıdan yoksun aşırı kalabalık kasabalar ve yetersiz finanse edilen okullar gibi sosyal ve ekonomik eşitsizliklerle karşı karşıya.

İsraildeki Arap Yerel Konseyleri Ulusal Komitesi Başkanı Amir Bişarat, 2022 yılında 67 Arap konseyi için belirlenen ilave fonların, devletin yıllardır Arap kasabalarına yetersiz kaynak tahsisini kabul etmesi anlamına geldiğini değerlendirmesinde bulundu.

Ancak Bişarat, ödeneklerin dondurulmasının, konseylerin çöp toplama ve yaz tatili sonrası okulların yeniden açılması gibi temel hizmetlerin dahi sağlanamayacağı anlamına gelebileceğini dile getirdi.

Nefret ve ırkçılık
Ayrıca Bakan Smotrich, Doğu Kudüslü Filistinlilerin akademik çalışmalarını teşvik etmek için ayrılan 200 milyon şekelin de kampüslerdeki aşırı İslamcı faaliyetler ortadan kaldırılana kadar dondurulacağını söyledi.
Mayıs ayında hükümet, İsrailin 1967 savaşında ele geçirdiği ancak uluslararası alanda tanınmayan bir adımla ilhak ettiği Doğu Kudüste eğitim, istihdam, sağlık ve altyapıyı iyileştirmeyi amaçlayan 2018 tarihli 2,1 milyar şekellik beş yıllık planı genişletti.

Söz konusu plan, Kudüs nüfusunun yaklaşık yüzde 40ını oluşturan ve neredeyse üçte ikisi yoksulluk sınırının altında olan Filistinlilerin, İsrail akademik kurumlarına entegrasyonuna katkı sağlayacak programları da kapsıyor.

Bakan Smotrich, yeni Doğu Kudüs Planının toplam bütçesinin artacağını, ama Filistinlilerin akademik çalışmalarını teşvik etmenin değerli bir amaç olmakla birlikte bunun istenmeyen sonuçları olacağını iddia ediyor.

Nefret ve ırkçılığı teşvik eden sesler ülkeye hakim olmamalı
Kanın konuya ilişkin haberine Facebook üzerinden yorum yapan Smotrich, Son yıllarda İsrail üniversitelerinde ve kolejlerinde radikal İslami hücreler gelişti, İsrailin düşmanlarıyla dayanışma içinde olduklarını tekrar tekrar ifade ediyorlar iddiasında bulundu.

Smotrichin radikalleşme iddiasını hangi veri ya da araştırmaya dayandırdığı belli değil.

Reutersın haberine göre uzmanlar, 2021 İsrail-Gazze savaşı sırasında Filistin yanlısı öğrenci protestolarına atıfta bulunduğu değerlendirmesinde bulunurken ilgili akademik kurumlar Smotrichin iddiasını reddetti.

Kudüs merkezli Hebrew (İbrani) Üniversitesi, diğer üç kurumla birlikte yaptığı açıklamada, Smotrichin yüzlerce Filistinli öğrenciyi etkileyecek olan finansman kararı karşısında şoke olduğunu bildirdi.

Üniversite, Netanyahuyu nefret ve ırkçılığı teşvik eden seslerin ülkeye hakim olmasına izin vermemeye çağırdı.

Ayrıca Hebrew Üniversitesi, güvenlik birimlerinin şeflerinin Smotrichin kararının ters etki yaratacağını açıkça belirttiklerinin de altını çizdi.