İngilterede bir ceza mahkemesi, WikiLeaksin kurucusu Julian Assangeın ABDye iade edilmesine karar verdi.
Başkent Londrada bulunan Westminster Sulh Ceza Mahkemesinin iadeye hükmetmesiyle dosya, siyasi karar için İçişleri Bakanı Priti Patel’e gidecek.
Patelin de iadeye onay vermesi durumunda Assangeın avukatlarının itiraz etmesi bekleniyor.
Duruşma devam ederken Assangeın destekçileri mahkeme önünde gösteri düzenledi. Burada bir konuşma yapan eski İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn, mahkemeye Assangeı serbest bırakması çağrısı yaptı.
Karar sonrası konuşan Wikileaks Genel Yayın Yönetmeni Kristinn Hrafnsson, hükmün ölüm cezasına eş olduğunu belirterek, Şimdi Julianın hayatı Priti Patel ve Boris Johnsonın (Başbakan) ellerinde. Doğru olanı yapmaları gerekiyor. Doğru şeyi yaptıklarından emin olmalısınız. Bir insanın hayatını kurtarma, bunu (iade) durdurma ve basın özgürlüğüne yapılan bu saldırıyı durdurma yetkileri var dedi.
BU SİYASİ BİR DAVA
Assangeın geçen ay evlendiği eşi Stella Moris ise, bugünkü kararın formalite de olsa kendisini rahatsız ettiğini belirterek, İngilterenin Julian Assangeı ABDye iade etme yükümlülüğü yok. Esasen uluslararası yükümlülükleri gereği bu iadeyi durdurması gerekiyor. Boris Johnson ve Priti Patel, Julianı onu öldürmeyi planlayan ülkeye iade etmeyin. Boris Johnson ve Priti Patel bunu (iade) her an durdurabilir. Bugün bile durdurabilirler diye konuştu.
Johnson ve Patelden doğru olanı yapmasını isteyen Moris, Siyasi suçlar nedeniyle iadeleri yasaklayan ABD-İngiltere iade anlaşmasının dördüncü maddesini uygulayabilirler. Şu anda kendi anlaşmalarını ihlal ediyorlar. Bu siyasi bir dava. Sulh mahkemesinin kararıyla, doğrudan siyasi alana geçti ifadesini kullandı.
175 YILLA YARGILANABİLİR
Nisan 2019dan bu yana İngilterede tutuklu bulunan Avustralya doğumlu Assangeın ABDye iade edilmesi durumunda 175 yıl hapisle yargılanabileceği belirtiliyor.
Özellikle Amerikan ordusunun Irak ve Afganistanda savaş suçu olabilecek eylemlerine ilişkin binlerce gizli belge yayımlayan Assangeı Washington casusluktan yargılamak istiyor. Assange destekçileri ise, davanın basın özgürlüğüne ciddi bir saldırı olduğunu belirtiyor.
ASSANGEIN DAVA SÜRECİ
Assangeın kurduğu WikiLeaks, 2010da, aralarında ABDnin Irak ve Afganistanda işlediği suçları da delillendiren çok sayıda gizli belgeyi yayımlamıştı.
ABDnin casuslukla suçladığı ve iadesini istediği Assange, hakkında tecavüz ve cinsel taciz suçlamalarıyla açılan davalar için İsveçe iadesi gündemdeyken, Haziran 2012de Ekvadorun Londra Büyükelçiliğine sığınmıştı.
Assange, Ekvadorun Londra Büyükelçiliğinden 11 Nisan 2019da çıkarılarak gözaltına alınmış ve kefaletle serbest bırakılma şartlarını ihlal etmekten tutuklanarak Londradaki Belmarsh Hapishanesine konulmuştu.
Mahkeme, Assangeı bu suçtan 50 hafta hapse mahkum etmişti. 50 haftalık cezasını dolduran Assangeın iade talebi çerçevesinde tutuklu kalmasına karar verilmişti.
Duruşmaların ardından 4 Ocak 2021de Assangeın intihar riskinin yüksek olduğunu ve ABD hapishanesinde özel idari önlemlere tabi tutulacağını, özellikle de istihbarat topluluğunun kendisine düşman olması nedeniyle gerçek bir risk altında olduğu gerekçesiyle ABDnin iade talebi reddedilmişti. ABD ise karara itiraz etmişti.
ABD, temyizi kazanabilmek için WikiLeaks kurucusunun yüksek güvenlikli hapishanelerde tutulmayacağı ve hapis cezasını ülkesi Avustralyada çekebileceği taahhüdünde bulunmuştu.
Savunma ekibi ise CIAin, Assangeı Ekvadorun Londra Büyükelçiliğinde saklandığı sırada kaçırma ve öldürme planı yaptığına ilişkin haberleri dayanak göstererek can güvenliğine vurgu yapmıştı.
10 Aralık 2021de Yüksek Mahkeme, verilen teminatları yeterli bularak alt mahkemenin kararını bozmuş ve Assangeın ABDye iade edilebileceğine hükmetmişti.
Bunun üzerine Assangeın savunma ekibi, davayı Yargıtaya taşımak için Yüksek Mahkemeye izin başvurusunda bulunmuştu.
Yargıtay da 14 Mart’ta verdiği kararla, Assangeın ABDye iade edilebileceği yönündeki karara itirazını reddetmişti.
