Birinci İntifada sırasında kurulan örgüt, Avrupa Birliği tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor.
Hamas nedir?
Grup 1987 yılında İsrailin işgaline karşı yaygın protestoların damgasını vurduğu ilk intifada sırasında kuruldu.
İsraili yok etmeye yemin eden grup, sivillere ve İsrail askerlerine yönelik birçok intihar saldırısı ve ölümcül saldırılardan sorumlu.
Avrupa Birliği (AB) ve diğer Batılı ülkeler Haması terör örgütü olarak kabul ediyor.
Filistinde 2006 parlamento seçimlerini kazanan Hamas, 2007de Gazze Şeridinin kontrolünü ele geçirdi. Filistin Yönetimine hakim olan rakip El Fetih hareketi İsrail işgali altında olan Batı Şeriadaki bölgeleri yönetiyor.
İsrail, Hamasın yönetimi ele geçirmesine Gazzeye abluka uygulayarak karşılık verdi ve örgütün silah tedarik etmesini engellemek için bölgeye insan ve mal giriş çıkışını kısıtladı.
Abluka, Gazze ekonomisini harap ederken Filistinliler İsraili toplu cezalandırma yapmakla suçluyor.
Hamas yıllar boyunca Katar başta olmak üzere Arap ülkelerinden destek aldı. Son zamanlarda ise İran ve müttefiklerine yakınlaştı.
Hamasın liderleri kimler?
Yıllarca İsrail hapishanelerinde yatan ve 1993te ilk intihar saldırısını gerçekleştiren Hamasın askeri kanadının kuruluşuna nezaret eden, yarı felçli ruhani lider Şeyh Ahmed Yasinin de aralarında bulunduğu Hamasın en az yedi kurucusu bulunuyor.
İsrail güçleri yıllar boyunca Hamas liderlerini hedef aldı ve Mart 2004te Yasine suikast düzenledi. Bir diğer kurucu Abdülaziz el Rantisi de Nisan 2004te Gazzede öldürüldü.
İsrailin daha önceki bir suikast girişiminden kurtulan sürgündeki Hamas üyesi Halid Meşal kısa süre sonra grubun lideri oldu.
Gazzedeki Yehia Sinwar ve sürgünde yaşayan İsmail Haniye Hamasın şu anki liderleri.
Hamas, İsrail istihbaratını nasıl gafil avladı: Taş devri yöntemleri teknolojiyi aştı
Hamas ne istiyor?
Hamas işgal altındaki Filistin topraklarını kurtarmak için İsrailin yok edilmesi çağrısında bulunmuştu.
İntihar saldırıları düzenleyen ve yıllar boyunca Gazzeden İsraile sayıları ve güçleri giderek artan roketler fırlattı.
Ayrıca silah kaçakçılığı yapmak için Gazzeden Mısıra uzanan bir tünel ağı ve İsraile uzanan saldırı tünelleri kurdu.
Son yıllarda Hamasın İsraile saldırmaktan çok Gazzeyi yönetmeye odaklandığı görülüyordu.
Hamas neden şimdi İsraile karşı bir saldırı başlattı?
Son yıllarda İsrail, Filistinlilerle olan çatışmasında taviz vermek zorunda kalmadan Arap ülkeleriyle barış anlaşmaları yaptı.
ABD de İsrail ile Hamasın İranlı destekçilerinin azılı rakibi Suudi Arabistan arasında bir anlaşma girişimlerinde bulunuyor.
Bu arada İsrailin yeni aşırı sağcı hükümeti, Filistinlilerin muhalefetine ve uluslararası kınamalara rağmen Batı Şeriadaki İsrail yerleşimlerini güçlendirmek için çalışıyordu.
İran-İsrail istihbarat savaşları ve dilin önemi
Hamas liderleri, İsrailin Batı Şeriadaki militanlara yönelik baskısının, uluslararası toplumun yasadışı kabul ettiği yerleşim inşaatlarının devam etmesinin, İsrail hapishanelerindeki binlerce mahkumun ve Gazzeye yönelik devam eden ablukanın kendilerini saldırıya ittiğini söylüyor.
Örgütün liderleri 40 bin savaşçısından yüzlercesinin saldırıya katıldığını söylüyor.
İsrail, örgütün yaklaşık 30 bin savaşçısı ve bazıları 250 kilometre menzile sahip roketlerden ve insansız hava araçlarından oluşan bir mühimmatı olduğunu söylüyor.
İngiliz siyaset bilimcisi Ian Brammer, CNN International televizyonunda yaptığı değerlendirmede, Hamas saldırısı sonrası Suudi Arabistan ile İsrail arasındaki normalleşme görüşmelerinin bittiği yorumunda bulundu.
