Gazze’de, ABD Başkanı Donald Trump’ın planının ilk aşaması İsrail ve Hamas tarafından kabul edildi. Varılan anlaşmayla 72 saat içinde tüm İsrailli rehinelerin serbest bırakılması ve İsrail hapishanelerindeki Filistinli mahkûmlardan 1700’ünün tahliye edilmesi bekleniyor. Ancak 2 yıllık savaş Gazze Şeridi’nde devasa bir kayıp ve tahribat yarattı. Gazze Şeridi’ndeki binaların yaklaşık yüzde 78’i İsrail saldırıları nedeniyle ya tamamen yıkıldı ya da ağır hasar aldı. BM verilerine göre bu tahribat 53,5 milyon ton moloz yarattı. Bu yığın, Washington DC’nin iki kat büyüklüğünde bir alan kaplıyor.
Yaşan beklentisi 35 yıldan fazla azaldı
The Economist’in analizine göre; 7 Ekim 2023’ün ardından İsrail ordusunun başlattığı savaşta Gazze’de ilk 9 haftada 18 bin Filistinli hayatını kaybetti. O günden bu yana Hamas’ın yönettiği sağlık bakanlığının bildirdiğine göre Gazze’deki kayıplar korkunç bir hızla arttı. Ocak ve Mart 2025 arasında iki aylık bir ateşkes dışında, şiddet durmaksızın devam etti. Bu ayın başında Gazze’de İsrail saldırıları nedeniyle ölenlerin sayısı 70 bine dayandı.
Gazze Şeridi’ndeki yaşam beklentisinin 35 yıldan fazla azaldığı tahmin ediliyor.
Gazze, yalnızca insan kayıplarıyla değil fiziksel olarak da yok edildi.
Washington DC’nin iki katı kadar moloz yığını var!
Ağustos 2025 itibarıyla, BM ajansı UNOSAT, Gazze’deki binaların yaklaşık yüzde 78’inin hasar gördüğünü ve 102 binden fazlasının tamamen yıkıldığını tahmin ediyor.
En son uydu analizlerine göre, kuzeydeki Cibaliya ve güneydeki Refah neredeyse tamamen enkaz haline gelmiş durumda.
Yaklaşık 53,5 milyon ton moloz, Washington DC’nin yaklaşık iki katı büyüklüğündeki 365 kilometrekarelik alanı kaplıyor. Bu molozun kaldırılabilmesi için 105 kamyonun 21 yıl boyunca çalışması gerekiyor.
Ayrıca Gazze Şeridi’ndeki tarım arazilerinin yüzde 98.5’i kullanılamaz halde.
Şubat ayında Dünya Bankası, yeniden inşa maliyetinin 53 milyar dolar olacağını tahmin etti. Bu rakam, Gazze ve Batı Şeria’nın savaş öncesi yıllık ekonomik üretiminin toplamının iki katından fazla.
Nüfus, Gazze Şeridi’nin yüzde 12’sine sıkışmış durumda
Gazze’nin 2 milyon sakini için bölgede neredeyse hiçbir yer güvenli değil. İsrail güçleri geniş alanları tahliye ederek Filistinlileri dar ve yaşanmaz kamplara zorladı. 30 Temmuz 2025 itibarıyla, İsrail’in askerî bölgeleri ve yerinden edilme, nüfusu şeridin sadece yüzde 12,7’sine sıkıştırdı ve birçok kişi şu anda çadırlarda yaşıyor. Burası, dünyadaki en yoğun nüfuslu yerlerden biri olabilir.
500 binden fazla insan aşırı açlık ve hatta açlıktan ölüyor. Ağustos ayı itibarıyla, beş yaşın altındaki çocukların yüzde 15’inden fazlası akut yetersiz beslenme sorunu yaşıyor. İsrail, yardımları engellediği için suçlanıyor, ancak Hamas’ın yardımların bölge sakinlerine ulaşmasını engellediğini söylüyor.
Amerika destekli şeffaf olmayan bir kuruluş olan Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF), mayıs ayından bu yana gıda dağıtımı yapıyor, ancak uluslararası yardım kuruluşları, temel insanî ilkeleri ihlal ettiği gerekçesiyle bu vakıfla işbirliği yapmayı reddediyor.
GHF dağıtım noktalarında yaşanan şiddet ve kaos, çoğu İsrail ateşiyle olmak üzere birçok kişinin ölümüne neden oldu.
Batı Şeria’dakiler de zorda
Gazze dışındaki Filistinliler de iki yıldır çok zor günler geçiriyor. Binyamin Netanyahu’nun aşırı milliyetçi hükûmeti, Batı ülkeleri Filistin devletini tanırsa Batı Şeria’yı ilhak etmekle tehdit etti.
Gerçekte Batı Şeria’nın büyük bir kısmı zaten ilhak edilmiş durumda. Yerleşimciler, İsrail ordusunun örtülü desteğiyle şiddet ve sindirme yöntemlerini kullanarak Filistinlileri Batı Şeria’daki topraklarından kovuyorlar.
İsrail hükümeti tarafından yakın zamanda onaylanan E1 yerleşim planı, Batı Şeria’yı ikiye bölmeyi ve gelecekte kurulacak herhangi bir Filistin devletinin bütünlüğünü engellemeyi hedefliyor.
