Fransa, Cezayir iç savaşıyla ilgili gizli arşivlerini açıyor

Bu açıklamanın Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian’ın Cezayir’e önceki gün gerçekleştirdiği resmi ziyaretin hemen ardından gelmesi dikkati çekti.

Kültür Bakanı konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Cezayir’deki savaşta polis ve jandarmanın adli soruşturmalarıyla ilgili arşivleri öngörülenden 15 yıl önce açıyorum.” dedi.

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, mart ayında yaptığı bir açıklamada Cezayir savaşıyla ilgili 50 seneden eski gizli arşivlere ulaşılmasını kolaylaştırma sözü vermişti.

Cezayir’deki iç savaş 1954 ila 1962 yılları arasında gerçekleşmişti. Macron’un ekim ayında Cezayir ile ilgili açıklamaları ise iki ülke arasında diplomatik gerginliğe yol açmıştı.

Cezayir ve Fransa ilişkilerinde sömürge dönemi gerginliği nasıl başladı?
Le Monde gazetesinin 2 Ekimdeki haberine göre Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Cezayir tarihinin gerçeklere dayalı olmadığını ve Fransaya düşmanlık üzerine inşa edildiğini öne sürmüş ve Osmanlının ülkedeki hakimiyetini sömürge olarak tanımlamıştı:

Cezayirin bir ulus olarak inşası, izlenmesi gereken bir fenomendir. Fransız sömürgesinden önce Cezayir ulusu var mıydı? Soru bu. (Cezayirde) Daha önce sömürgeler vardı. Türkiyenin Cezayirde oynadığı rolü ve kurduğu hakimiyeti tamamen unutturabilmesi beni büyüledi ve tek sömürgecinin biz olduğumuzu açıklamak, bu harika. Cezayirliler buna inanıyor.

Macronun bu açıklamaları Cezayirde hem resmi hem sivil kanattan tepkiyle karşılanmıştı.

Cezayir yönetimi, Macronun söylemlerine tepki olarak 3 Ekimde hava sahasını Fransız askeri uçaklarına kapatmış ve ardından Cezayirin Paris Büyükelçisi Muhammed Anter Davudu istişare için ivedilikle ülkeye çağırmıştı.

Cezayirin Fransaya karşı 1954 yılında başlattığı ve 1962 yılına kadar süren bağımsızlık mücadelesinde 1,5 milyon kişi hayatını kaybetti.

Fransa, Afrikadaki sömürgeci tarihinin en güncel örneği olan Cezayirdeki suçlarını hala resmen tanımıyor.