Hükümetin çeşitli kademelerinden gelen açıklamalar kafa karışıklığı yaratırken istihbarat şefinin sürpriz istifasını Musk ile anlaşma iddialarına bağlayanlar da var.
BBCde yer alan Övgü Pınarın haberine göre İtalyanın, alçak yörüngedeki uydulardan oluşan telekomünikasyon ağı Starlink ile ilgilendiği bir süredir biliniyordu.
Geçen sonbaharda dışişleri ve savunma bakanlıklarından yapılan açıklamalar, Akdeniz de dahil bazı riskli bölgelerdeki İtalyan yetkililerin iletişimi için bu sistemin kullanılmasının değerlendirildiği yönündeydi.
Başbakan Giorgia Meloninin geçen hafta sonunda sürpriz bir şekilde ABDye giderek müstakbel başkan Donald Trumpı Floridadaki evinde ziyaret etmesi sonrası da anlaşmaya yaklaşıldığı iddia edildi.
ABD merkezli haber kuruluşu Bloomberg, Pazar günü yayımladığı haberinde Yakın zamana kadar duraklamış olan müzakereler, Meloninin Cumartesi günü Floridada Trumpı ziyaret etmesinin ardından ilerlemeye başladı dedi.
Bloomberg, 5 yıllık ve 1,5 milyar euroluk anlaşmada ileri aşamalara gelindiğini iddia etti, bunun Avrupada bu türden en büyük proje olduğunu yazdı.
İsmi açıklanmayan kaynaklara dayandırılan haberde, projenin İtalya istihbarat servisleri ve Savunma Bakanlığı tarafından onaylandığı ancak anlaşmanın henüz imzalanmadığı belirtildi.
Habere göre proje, İtalyan ordusu da dahil kurumlar için şifreli iletişimin yanı sıra terör saldırısı veya doğal afet gibi acil durumlarda kullanılacak uydu hizmetlerini de kapsıyor.
İtalya basınında geniş yer bulan bu iddia, ulusal güvenliği ilgilendiren bir anlaşmadan söz edildiği ve gizli yürütüldüğü gerekçesiyle muhalefetten tepki çekti.
Muhalefet partileri hükümete şeffaflık ve parlamentoya bilgi verme çağrıları yaptı.
Başbakan yalanladı, yardımcısı yeşil ışık yaktı
Tartışma ve tepkiler üzerine Başbakanlık Pazartesi günü bir yalanlama yayımladı.
Pazartesi 11.34te basına yollanan açıklamada, Başbakanlık, İtalyan hükümeti ile SpaceX şirketi arasında Starlink uydu iletişim sisteminin kullanımına ilişkin sözleşmeler imzalandığı veya anlaşmalar yapıldığını yalanlar denildi.
Başbakanlık, bu konunun Donald Trump ile yapılan toplantıda gündeme gelmediğini, iddianın gülünç olduğunu da savundu.
Öte yandan resmi açıklamada, SpaceXle görüşmeler yapıldığı teyit edildi ancak bunların Devlet kurumlarının şifreli iletişim ihtiyaçları için korumalı bağlantı sağlayan şirketlerle yaptığı normal görüşmelerin bir parçası olduğu belirtildi.
Ancak başbakanlığın yalanlaması sonrası yaşananlar tartışmayı daha da büyüttü.
Önce Elon Musk, İtalya saatiyle Pazartesi 13.56da, sahibi olduğu X platformunda bu konudaki bir paylaşıma, İtalyaya en güvenli ve gelişmiş bağlantıyı sağlamaya hazırız! diye yanıt verdi.
Birkaç saat sonra, 17.51de de Meloninin koalisyon ortağı, Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini, yine Xte yaptığı paylaşımla anlaşmaya destek çıktı.
Aynı zamanda Ulaştırma ve Altyapı Bakanı da olan Salvini, Elon Musk küresel inovasyonda öncü bir isim. İtalya genelinde bağlantı ve modernizasyonu garanti altına almak için kendisiyle ve SpaceX ile olası bir anlaşma bir tehdit değil, fırsat olacaktır. Hükümetin bu yönde ilerleyeceğinden eminim, çünkü vatandaşlara daha iyi hizmetler sunmak bir görevdir dedi.
Musk da Salviniye, Harika olacak. Avrupadaki diğer ülkeler ödünç isteyecek diye cevap verdi.
Bu çıkışlar üzerine muhalefetin tepkileri de daha da yükseldi. Merkez-soldaki ana muhalefet partisi Demokratik Partinin (PD) lideri Elly Schlein, İtalyanın satılmasına izin vermeyeceklerini söyledi.
Schlein, Altyapı Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini fırsatların büyüklüğünden söz ederken başbakanlıktan gelen yalanlama notu ikna edici olmuyor dedi.
PD ayrıca, gelecek ABD yönetiminde etkili olması beklenen Musk ile dostluk kurmak için 1,5 milyar euroluk bir anlaşma yapılmaya çalışılmasını da kabul edilemez diye niteledi.
İstihbarat şefinin istifası bağlantılı mı?
Musk ile Starlink anlaşması girişiminin, istihbarat servislerinin başındaki Elisabetta Belloninin sürpriz olarak görülen bir kararla istifa etmesinde etkili olduğu iddiası da ortaya atıldı.
İstihbarat servislerinin koordinasyon ve denetiminden sorumlu, başbakanlığa bağlı Güvenlik Bilgi Dairesi Başkanlığının (DIS) başındaki Belloni, 15 Ocak itibarıyla görevi bırakacağını açıkladı. 2021de dönemin başbakanı Mario Draghi tarafından atanan Belloninin istifası basında istihbaratın zirvesinde deprem gibi ifadelerle duyuruldu.
Muhalefetteki Eylem partisinden milletvekili Osvaldo Napoli, bir açıklama yayımlayarak Elisabetta Belloninin DIS liderliğinden istifası ile Elon Musk ile 1,5 milyar euroluk sözleşme haberi arasında bir bağlantı olup olmadığını merak ediyorum dedi.
Napoli, böyle bir anlaşmanın silahlı kuvvetler de dahil resmi kurumların şifreli telekomünikasyon hizmetlerini de içereceğini vurguladı ve Başbakan Meloni, çok sevdiği ulusal egemenliği neden bir Amerikan vatandaşına emanet etmek istediğini parlamentoya ve millete açıklamalıdır talebinde bulundu.
Yaşayan İtalya partisinden Parlamento Dışişleri ve Savunma Komisyonu ve Güvenlik Komisyonu üyesi Enrico Borghi de Meloninin ABD ziyareti ve Musk ile anlaşma iddialarının ardından Belloninin istifa haberinin ortaya çıkmasını birlikte yorumladı.
Yakında alternatifimiz kalmayacak
Tüm bu iddia ve tartışmalar bugünkü ulusal gazetelerin manşetlerinde yer aldı.
Corriere della Sera Muskın uyduları için çatışma başlığını kullandı.
Il Manifesto, Başbakan Meloninin fotoğrafının üzerine Uydu yazılı manşetle çıktı ve Ulusal egemenlikçiler, iletişim güvenliğini Muskın ellerine teslim ediyor. Hükümet anlaşmayı doğruladı, sadece halihazırda imzalanmış olduğunu yalanladı diye yazdı.
Domani gazetesi SpaceX, Musk Meloniyi yalanladı dedi.
Il Riformista da baş sayfasından, istihbarat şefi Belloninin istifasının ardında, Meloni ile Musk arasında gizli bir anlaşmanın olup olmadığı sorusunu sordu.
La Repubblica gazetesi ise, Herkes Muska karşı başlıklı manşet haberinde hem İtalyadaki tepkilere hem de ABDli milyarderin Fransa, İngiltere gibi diğer Avrupa ülkelerinde yol açtığı endişe ve tepkilere yer verdi.
La Repubblicaya bu konuda bir söyleşi veren eski Teknolojik Yenilik ve Dijital Geçiş Bakanı Vittorio Colao, tek bir kişiye çok fazla bağımlı olan şirketlerle ilişki kurulması ve tekelcilere güvenilmesine karşı uyarılarda bulundu.
Büyük telekomünikasyon şirketlerinde yöneticilik de yapmış olan Colao, stratejik sektörlerde bağımlı hale gelinmemesi gerektiğini, bunun için de Avrupa Birliği çapında uzay teknolojileri alanında bir uyanış gerektiğini vurguladı.
Colao, Eğer hızlı hareket etmezsek yakında başka alternatifimiz kalmayacak ve beyaz bayrak çekmek zorunda kalacağız uyarısı yaptı.
