Dünyanın en kalabalık Müslüman ülkesi, Pasifik Ateş Çemberinde yer alması sebebiyle sık sık deprem ve yanardağ patlamaları ve bunların tetiklediği tsunamilerle boğuşuyor. Endonezyayı cumartesi vuran tsunami en 281 ölü, 1016 yaralıya yol açtı, ayrıca 57 kişi de kayıp konumunda. Tsunaminin, Anak Krakatoa yanardağının patlamasıyla tetiklenen yeraltı toprak kaymalarının sonucu oluştuğu teyit edildi.
Eylül ayı sonunda Endonezyanın Sulawesi Adasında meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki deprem yine tsunami felaketi yaşatmışken, Endonezya Ulusal Afet Yönetimi Kurumu (BNPB) tsunami erken uyarı sisteminin 2012 yılından beri çalışmadığını açıklamıştı. Bu kez Sumatra ile Cava adaları arasındaki Sunda Boğazını vuran volkanik tsunaminin ardından, Depremin yol açmadığı tsunamiler için erken uyarı sistemimiz bulunmuyor açıklaması geldi.
DOLUNAY ETKİSİ
BNPB Sözcüsü Sutopo Purwo Nugroho, Sunda Boğazındaki tsunaminin önceden fark edilemediğini, çünkü depremle ilgili erken uyarı sisteminin 2012den beri çalışmadığı gibi sualtı toprak kaymaları ve yanardağ patlamalarıyla ilgili erken uyarı sisteminin zaten hiç olmadığını söyledi. Dolunayın etkisiyle tsunami dalgalarının daha da yükseldiğini ve felaketin çapını büyüttüğünü kaydetti.
Vandallık, parasızlık, teknik aksaklıklar yüzünden tsunami saptama şamandıları sisteminin devredışı kalmasına yol açtı. Cumartesi gecesi tsunami erken uyarı sistemi devrede değildi diyen Nugroho, tüm sistemin denizaltı toprak kaymaları ve yanardağ patlamalarının tetiklediği tsunamileri de kapsayacak şekilde yeninden tasarlanıp güncellenmesi gerektiğini belirtti.
TÜM VOLKANLARIN YÜZDE 13Ü ENDONEZYADA
Endonezyada 127 yanardağ bulunduğunu, bunun dünyadaki tüm yanardağların yüzde 13üne tekabül ettiğini aktaran Nugroho, bunların bir kısmının denizaltında bulunduğunu ya da çok küçük adalar şeklinde olduğunu, patladıklarında tsunamiye yol açtıklarını kaydetti.
ERKEN UYARI İÇİN SEFERBERLİK ÇAĞRISI
BNPB Sözcüsü, tüm doğal felaketleri kapsayacak şekilde erken uyarı sistemi kurmanın Endonezyanın karşı karşıya kaldığı en büyük meydan okuma olduğunu, bunu çözmek için tüm hükümet kurumları, akademik potansiyel ve beyin gücünün seferber olması gerektiğini söyledi.
İLK KEZ 2008DE KURULDU
2004 yılında deniz yatağının altında gerçekleşen 9.3 büyüklüğündeki depremin tetiklediği tsunami, 15 dakika içinde Banda Açeyi silip süpürüp sadece Endonezya!da 168.000, bölge çapında 250.000 cana mal olmuştu. Bundan 4 yıl sonra depremin tetiklediği tsunamilerle ilgili erken uyarı sistemi kuruldu.
Ateş Çemberi olarak adlandırılan deprem kuşağı, Pasifik Okyanusundaki 40 bin kilometrelik alanı kapsıyor. Tüm depremlerin yaklaşık yüzde 90ı, en büyük depremlerin ise yüzde 81inin gerçekleştiği Pasifik Ateş Çemberinde yeryüzündeki aktif volkanların yaklaşık yüzde 75i yer alıyor.
