Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsünün (IISS) yayımladığı Askeri Denge 2024 adlı raporda Arktik bölgesinde tırmanan gerilim, Kuzey Korenin nükleer silah çalışmaları ve Afrikanın Sahra altı bölgesinde askeri rejimlerin artması da güvenlik çevresini bozduğu aktarıldı.
Söz konusu raporda, devletlerin endüstriyel boyutta mühimmat üretim kapasitesini artırarak gelişmiş silahlarla denge kurmaya çalıştığı belirtildi.
IISSe göre üçüncü yılına giren Rusya-Ukrayna Savaşı, Çin ve askeri olarak güçlü diğer devletlerin komşu ülkelerle ilişkilerinin gerilmesiyle küresel savunma harcamaları 2023te yüzde 9 artışla 2,2 trilyon dolara ulaştı.
IISSnin raporunda Rusya-Ukrayna Savaşının başta Hint-Pasifik olmak üzere çeşitli yerlerde endişeye neden olduğu aktarılırken, Asyada Japonya ve Güney Korenin daha yakın savunma ilişkileri kurmasını; Filipinlerin ABD ile askeri işbirliğini yeniden başlatmasını; Tayvanın savunmasını güçlendirmesini ve Avustralyanın deniz kuvveti kapasitesini genişletmesini sağladığı vurgulandı.
Kuzey Korenin füze denemelerine devam ettiği ve Çinin nükleer cephaneliğini genişlettiği Asyada da gerilimin tırmandığı belirtilen raporda, Çinin Güney Çin Denizindeki bölgelerle ilgili iddialarının da ülkeler üzerinde baskı unsuru olduğu kaydedildi.
NATO HARCAMALARI ARTTI
Rapora göre, Rusyaya karşı Ukrayna desteği nedeniyle NATOnun harcamaları daha fazla artış gösterirken, ittifak içerisinde ABD dışındaki üyelerin 2014te Rusyanın Kırımı yasa dışı ilhakından bu yana askeri harcamaları yüzde 32 arttı.
Yeni üyeler katılsa da Ukraynanın NATO üyeliğine ilişkin ittifak kapsamında fikir ayrılıkları olduğu kaydedilen raporda, NATO ve Ukraynanın ortak bir konseyle daha yakın çalışmaya başladığı anımsatıldı.
Raporda, NATOnun caydırıcılığını ve savunmasını güçlendirmeye çalıştığı aktarılarak, yeni güvenlik çevresinde ülkelerin yeni taktikler ve politikalar benimsemeye başladıkları belirtildi.
Almanyanın 2023te yayımladığı ilk ulusal güvenlik stratejisinde Rusyanın Avrupa-Atlantik bölgesinde barışa ve güvenliğe en büyük tehdit olarak tanımlandığı belirtilen raporda, İngilterenin de benzer bir ifade kullandığı hatırlatıldı.
GÜVENLİK ENDİŞESİ VURGUSU
Rusya-Ukrayna Savaşı, Avrupadaki birçok hükümetin güvenlik yaklaşımını revize etmesinin yanı sıra Çinin giderek artan bir güvenlik endişesi olduğuna da vurgu yapıldı.
Hava ve füze savunma kapasitesini geliştirmeyi hedefleyen Avrupa ülkelerinin insansız hava araçlarına yöneliminin arttığı kaydedildi.
Raporda Rusyanın Ukraynayla savaşında aktif envanterinde bulunan 3 bin ana savaş tankını kaybettiği ve 2 bin eski tankı depodan çıkararak yenilediği belirtildi.
Ukraynanın da Batı ülkelerinin sağladığı mühimmat ve silahları kullandığı paylaşılan raporda, insansız hava aracı (İHA) kullanımına da işaret edildi.
Raporda, Rusya-Ukrayna Savaşıyla tecrübe edilenlerin diğer ülkelerin askeri planlamasını da etkilemeye başladığına dikkat çekilerek, ülkelerin savaş ihtimaline karşı askeri üretimin artırılması ve daha büyük stokların oluşturulmasına yönelmeye başladığı belirtildi.
