Çin’de bebeklerin genleriyle oynayan bilim adamına 3 yıl hapis cezası

Çin’de geçen yıl dünyaya gelen Lulu ve Nana adlı ikizlerin anne karnındayken genlerini değiştiren Çinli bilim insanı He Jiankui, 3 yıl hapis cezasına çarptırıldı.


Çin resmi haber ajansı Şinhua, Şenzen’deki mahkemenin He’ye ayrıca 3 milyon yuan (yaklaşık 383 bin euro) para cezası verdiğini bildirdi. He’nin araştırma ekibindeki iki kişi de daha hafif para ve hapis cezaları aldı.

ŞÖHRET VE ÇIKAR PEŞİNDE

Bölge Halk Mahkemesi kararında daha önce Bilim ve Teknoloji Güney Üniversitesinde görevli olan doçent doktorun “kişisel şöhret ve çıkar peşinde” davrandığına ve “tıp düzenini bozduğuna” hükmetti.

Yapay döllenmeyle 2018 yılında doğan ikiz bebeklere Lulu ve Nana adı verilmişti.

He Jiankui Kasım 2018’de Hong Kong’da katıldığı bir bilimsel zirvede bebeklerin genleriyle oynadığını kamuoyuna duyurmuştu. Çinli bilim insanı Crispr/Cas9 adlı gen teknolojisi yoluyla bebeklerin genetik yapısında değişiklik yapmıştı.

He Jiankui, babanın HIV taşıyıcısı olduğunu ve virüs bulaşmaması için bebeklerin DNA’sındaki bir geni etkisiz hale getirdiğini söylemişti. Bu açıklama başta Çin olmak üzere tüm dünyada tepki çekmiş, Çin makamları aynı ay içinde He’nin tüm araştırma faaliyetlerini sonlandırmıştı.

ETİK GEREKÇESİYLE YASAK

İnsan embriyosunun genleriyle oynanması, dünyanın birçok ülkesinde etik gerekçelerle yasak. Çin’de ise 2003 yılında sağlık bakanlığının yürürlüğe koyduğu yönergeler doğrultusunda bu işleme üreme gerekçesi dışındaki gerekçeler söz konusu olduğunda izin verilebiliyor.

Bu ay başında MIT Technology Review Dergisi’nde yer alan bir araştırmada He’nin, deneylerinde istenmeyen mutasyonlara yol açmış olabileceği öne sürülmüştü.

Bazı uzmanlar genlerle oynamanın erken ya da ileri yaşlarda ne gibi sorunlara yol açabileceğinin kestirilemeyeceğini belirterek bu tür deneylerin sağlıklı bebekleri büyük bir tehlikeye atabileceği uyarısında bulunmuştu.