BM: 2013'te 200'den fazla göçmenin Akdeniz'de ölmesinin sorumlusu İtalya

BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliğine bağlı olarak faaliyet gösteren ve bağımsız uzmanlardan oluşan komitenin bugün açıkladığı kararda, İtalya, 2013te Akdenizde batan bir teknedeki 200den fazla göçmenin yaşam hakkını korumakta başarısız oldu denildi.

Komite, İtalyanın tekneden gelen çok sayıdaki yardım çağrısına uzun süre yanıt vermediğini ve olay yerine bir saat mesafedeki ITS Libra isimli donanma gemisini yardım için göndermekte geç kaldığını belirledi.


11 Ekim 2013te yaşanan olayda, 400den fazla göçmeni taşıyan tekne Libyadan yola çıktıktan sonra batmış ve aralarında 60 çocuğun da bulunduğu 200den fazla kişi hayatını kaybetmişti.

BM raporuna göre tekne gece saat 01.00 civarında denize açıldıktan birkaç saat sonra, İtalyanın Lampedusa adasına 113 km, Maltaya 218 km mesafede uluslararası sulardayken Berberi bayrağı taşıyan bir gemiden ateş açılması sonucu su almaya başladı.

Bunun üzerine teknedeki bir kişi İtalyan makamlarını arayarak batmakta olduklarını söyledi ve koordinatları vererek yardım istedi.

Bu kişi İtalyayı defalarca aramasına rağmen ancak saatler sonra, 13.00 sularında Maltaya ait arama-kurtarma bölgesindesiniz şeklinde bir yanıt alabildi.

Komitenin açıklamasına göre, durumun aciliyetine rağmen İtalyan operatör göçmenlere yalnızca Malta Kurtarma Koordinasyon Merkezinin telefon numarasını verdi.

Göçmenler bunun üzerine saat 13.00 ile 15.00 arasında Malta Kurtarma Koordinasyon Merkezi ve Malta Silahlı Kuvvetlerini defalarca aradı.

Sonunda Maltaya ait bir devriye teknesi 17.50de, teknenin batmasından sonra olay yerine ulaştı.

BBC Türkçede yer alan habere göre, Maltanın talebi üzerine kurtarma çalışmaları için İtalya, donanma gemisi ITS Librayı bölgeye yönlendirdi. İtalyan gemisi ancak saat 18.00den sonra olay yerine gitti.

BM İnsan Hakları Komitesi açıklamasında, Eyleme geç geçilmesinin sonucunda, 60ı çocuk 200den fazla kişi boğuldu denildi.

Komite üyesi Helene Tigroudja, Bu karmaşık bir vaka. Kaza uluslararası sularda, Maltaya ait arama-kurtarma bölgesinde meydana geldi ama İtalyaya ve İtalyaya ait bir askeri gemiye daha yakındı dedi.

Tigroudja, İtalyanın hızla harekete geçmiş olması halinde can kayıplarının önlenebileceğine dikkat çekerek, İtalyan yetkililer bu gemiyi ve sahil güvenlik teknelerini hemen yönlendirmiş olsaydı, göçmen gemisine batmasından en az 2 saat önce ulaşılabilirdi diye konuştu.

Göçmen gemisi İtalyaya ait arama-kurtarma bölgesinde batmamış olsa da uluslararası deniz hukukuna göre İtalyanın arama-kurtarma çalışmalarına destek vermekle mükellef olduğuna vurgu yapıldı.

BM İnsan Hakları Komitesi, İtalyaya bu olayla ilgili bağımsız soruşturma başlatması ve sorumluları yargılaması çağrısı yaptı.

11 Ekim 2013te yaşanan olayın detayları, İtalyan LEspresso dergisinin 2017de telefon kayıtlarını yayımlamasıyla ortaya çıkmıştı.

Habere ve ses kayıtlarına göre Suriyeli bir doktor olan Mohanad Jammo, İtalyan makamlarını defalarca arayarak ısrarla Lütfen acele edin, Tekne batıyor, Ölüyoruz demişti. İtalya tarafındansa üst üste Maltayı arayın yanıtı gelmişti.