Amerikanın Sesi internet sitesinde yer alan habere göre ABD Anayasa Mahkemesi, güneybatı eyaletlerinden Arizonada Cumhuriyetçi Partinin desteklediği oy kullanma kısıtlamalarını destekleme kararı aldı.
Arizonada alt mahkeme, kısıtlamaların; siyah, Latin kökenli ve yerli Amerikalı seçmenlerin oy kullanmasını orantısız ölçüde zorlaştırdığı kararına varmıştı. Anayasa Mahkemesinin oy kullanma kısıtlamalarını destekleyen kararıysa Arizonadaki uygulamaya karşı çıkan Demokrat Parti açısından yenilgi olarak kabul ediliyor.
Anayasa Mahkemesinde görev yapan dokuz yargıç arasında altı muhafazakar üyenin üç liberal üyeye karşı aldığı karar, üçüncü şahısların erken kullanılan oyları toplamasına ve posta yoluyla gönderilen oy pusulalarına getirilen kısıtlamaların Seçme ve Seçilme Hakkı Yasasını ihlal etmediğine hükmetti. 1965 yılında kabul edilen bu federal yasa, oy kullanımında ırk ayrımcılığını yasaklıyor.
Bidendan ilk tepki: Kongre oy kullanma hakları konusunda harekete geçmeli
Başkan Joe Biden, ABD Anayasa Mahkemesinin Arizona eyaletinde oy kullanma hakkına getirilen kısıtlamaları destekleyen kararı üzerine Kongrenin temel seçme hakkını yeniden garanti altına almak için harekete geçmesi gerektiğini söyledi. Biden, hasarı onarmak ve demokrasiyi garanti altına almak için yasamada koruyucu önlemler gerektiğini kaydetti.
Bugün tanık olduğumuz bu saldırı, demokrasimizin atan kalbini güvence altına almak için ilave yasalar gerektiğini her zamankinden net şekilde gözler önüne seriyor diyen Biden, Demokrasi tehlikede şeklinde konuştu.
Karar, eski Başkan Donald Trumpın Demokrat Partili rakibi Joe Bidena mağlup olduğu 2020 başkanlık seçimlerinde geniş kapsamlı sahtecilik yapıldığı şeklindeki asılsız iddiaları sonrasında eyaletlerin, Cumhuriyetçi Partinin desteklediği bir dizi kısıtlayıcı uygulamayı devreye sokmak için harekete geçtiği döneme denk geldi.
Anayasa Mahkemesinin kararı, Arizona eyaletindeki Cumhuriyetçi Parti ve eyaletin Cumhuriyetçi Partili Başsavcısı Mark Brnovich açısından zafer olarak kabul ediliyor. Arizonadaki Cumhuriyetçi Partililer, eyalette alt mahkemenin, oy kullanma işlemine getirilmesi olanlanan kısıtlayıcı uygulamaları yasadışı olduğuna ilişkin kararını temyize götürmüştü.
Brnovich, kararı, Bugün, Arizona ve ülke çapında seçim bütünlüğünün güvence altına alınması açısından bir zafer olarak değerlendirdi.
Anayasa Mahkemesinin muhafazakar kanadındaki yargıçlardan Samuel Alitonun kaleme aldığı karar metni, yasadaki kısıtlamalara ve mahkemelerin oy kullanma kısıtlamalarını nasıl inceleyeceğine açıklık getirdi.
Yargıç Alito, Uygulamanın etkisinde bazı uyumsuzluklar olması, sistemin eşit olarak açık olmadığı ya da herkese oy kullanmaları için eşit fırsat tanımadığı anlamına gelmez dedi.
Liberal Yargıç Elena Kagan ise kaleme aldığı karşıt görüş metninde, Burada trajik olan, Anayasa Mahkemesinin (bir kez daha) Amerikanın büyüklüğünün abidesi olan ve en aşağılık dürtülerine karşı koruyan bir yasayı - zayıflatmak amacıyla - yeniden yazmış olmasıdır. Trajik olan, Mahkemenin oy kullanmada ayrımcılığın sonunu getirmesi için tasarlanan bir yasaya zarar vermiş olmasıdır dedi.
Arizonada 2016 yılında çıkarılan bir yasa, aile fertleri ya da bakıcıların haricinde bir kişinin seçim tarihinden önce, erken doldurduğu oy pusularını seçim yetkililerine teslim etmeyi suç olarak kabul etmişti. Toplum içinde aktif rol oynayan bazı kişiler, oy kullanma sürecini hızlandırmak ve seçmen katılımını arttırmak için erken doldurulan oy pusulalarını toplayarak seçim yetkililerine teslim ediyor. Üçüncü şahısların oy pusulası toplaması, kısıtlamalar farklılık göstermekle birlikte ABDdeki eyaletlerin çoğunda serbest. Cumhuriyetçiler, Oy pusulası hasadı olarak niteledikleri bu uygulamaya karşı çıkıyor.
Arizonadaki bir başka kısıtlayıcı oylama da eyalette uzun süredir yürürlükte olan ve bir seçmenin, kendisine tahsis edilen oy kullanma merkezi dışında herhangi bir yerde atılan oy pusulalarının imha edilmesiyle ilgili. Bazı bölgelerde bir seçmene tahsis edilen oy kullanma merkezleri, o seçmenin yaşadığı yere en yakın noktada yer almayabiliyor. Bu durum, yeni kısıtlamaları haklı çıkarmak için seçimlerde sahtecilik yapıldığının belgelenmesi zorunluluğu getirilip-getirilmemesi sorusunu gündeme taşıyor.
Demokrat Partililer, Cumhuriyetçileri, Demokrat Partili adayları desteklemeye daha meyilli olan azınlık seçmenlerin oy kullanmasını zorlaştırmak için seçmenleri baskı altına alan kısıtlamalar getirmekle suçluyor. Çok sayıda Cumhuriyetçiyse yeni kısıtlamaların seçmen sahteciliğini azaltmaya yönelik olduğunu söylüyor. Oysa seçim uzmanları, seçmen sahteciliğinin ABDde az görülen bir olgu olduğuna işaret ediyor.
1965 Seçme ve Seçilme Hakkı Yasasının ikinci fıkrası ne diyor?
Cumhuriyetçi Partililer, 2022 yılında yapılacak Kongre ara seçimlerinde ABD Kongresinin kontrolunu Demokrat Partiden geri almayı hedefliyor. Arizona eyaletindeli hukuk mücadelesi, Seçme ve Seçilme Hakkı Yasasının ikinci fıkrasında belirtilen ve ırk ayrımcılığıyla sonuçlanan oy kullanma politikaları ve uygulamalarını yasaklayan özel hükümle ilgili.
İkinci fıkra, seçme hakkına getirilen kısıtlamaların azınlıklara karşı ayrımcılığa neden olduğu göstermek için başvurulan temel dayanak. Anayasa Mahkemesi, 2013 yılında aldığı kararla, 1965 Seçme ve Seçilme Hakkı Yasasında ırksal ayrımcılık geçmişine sahip hangi eyaletlerin oy kullanma yasalarını değiştirmeleri için onay alması gerektiğini belirleyen maddesini kaldırmıştı.
ABD Senatosundaki Cumhuriyetçiler, 23 Haziranda, Demokrat Partinin desteklediği ve oy kullanma haklarının kapsamını genişleten, Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu eyaletlerde getirilmeye çalışılan kısıtlamalara karşılık tek tip ulusal oy kullanma standartları oluşturulmasını hedefleyen tasarıyı engelledi.
Başkan Biden, Georgia eyaletinin Cumhuriyetçi Partili Valisi Brian Kempin Mart ayında imzaladığı yasayı vahşet olarak nitelemiş ve uygulamayı, 1861-1965 yılları arasındaki ABD İç Savaşından sonra Güney eyaletlerinde ırk ayrımını yasallaştırmak ve siyahları oy kullanma hakkından mahrum bırakmak getirilen Jim Crow yasalarına benzetmişti.
