Ukraynanın işgaline tepki gösterdikleri için tehdit edildiklerini belirten Amsterdamdaki Rusya Ortodoks Kilisesi rahipleri, Fener Rum Patrikhanesine katılma kararı aldı. Kilise konseyi, dört rahip ve diyakozun bu kararına destek vererek, cemaatin de 26 Martta yapılacak toplantıda din adamlarını takip etmelerini tavsiye etti.
Hollandadaki Ortodoks kilisesi cemaati, Rusya Ortodoks Kilisesi ruhani lideri Patrik Kirillden, Ukraynanın işgaline son verilmesi yönünde bir çağrıda bulunmasını talep eden bir bildiri hazırlamıştı. Ancak Patrik Kirill, Ukraynanın işgaline tam desteğini açıkladı. Bunun üzerine Hollandadaki kilisenin cemaati ve rahipleri, Patrik Kirillin işgale destek veren tutumunu kabul etmediklerini belirtti.
BBC Türkçenin Lahey muhabiri Yusuf Özkanın haberine göre cemaat, Laheydeki Rusya Ortodoks Piskoposu Eliseye, işgale yönelik desteği nedeniyle artık ayinlerde Patrik Kirillin adının anılmayacağını bildirdi. Kilisede, ayin öncesi manevi lider patriğin adını anmak bir gelenek. Bu yapılmazsa kilisenin bölüneceği yönünde bir inanış var.
Nederlend Dagblad gazetesine göre, kilisesinin bu kararı üzerine, Laheydeki Piskopos Elisey, geçen pazar günü ayin öncesi Rusya Büyükelçiliğine ait diplomatik plakalı bir araçla Amsterdamdaki kiliseye geldi. Çünkü, eğer kilisede piskopos varsa, doğal olarak ayinlere o başkanlık ediyor. Eliseyin davranışını baskın ve göz dağı olarak değerlendiren Amsterdamlı din adamları, Patrik Kirillin adını anmamakta ısrar etti. Bu görevi başka cemaatten olan bir rahip yerine getirdi. Piskopos Eliseyin, özel sohbette rahiplerin bu tutumunun sadece kilise için değil Rusya Dışişleri Bakanlığı için de endişe kaynağı olduğu ve Moskovanın kiliseyi dikkatle izlediğini söylediği belirtildi.
Geçen salı günü de Kilise duvarlarına Rusyanın Ukraynayı işgalinin simgesi olarak kabul edilen Z harfi çizildi.
Amsterdamdaki 4 rahip ve diyakoz, Hem Rus devleti hem de piskopos tarafından baskı altına alındıklarını savunarak, ruhsal olarak güvenli bir ortam bulunmadığı gerekçesiyle oybirliğiyle Rusya Ortodoks Kilisesinden ayrılma kararı aldı. Amsterdamlı din adamları, Fener Rum Patrikhanesinin temsilcisi olan Belçika, Hollanda ve Lüksemburg Metropolitan Athenagorasın piskoposluğuna dahil edilmeleri için başvurdu. Metropolit, başvuruyu değerlendirmeyi kabul etti ve Başpiskopos Eliseyden kanuni bir tahliye mektubu talep etmeyi kararlaştırdı.
KİLİSE BİR SÜRE KAPALI KALACAK
Kilise konseyi, din adamlarının Rusya Ortodoks Kilisesinden ayrılma kararına destek vererek, cemaatin de onları izlemesi önerisinde bulundu. Bu öneri, 26 Martta yapılacak özel bir toplantıda değerlendirilecek. Bu toplantıya kadar kilise, güvenlik gerekçesiyle kapalı kalacak.
Ukrayna Ortodoks Kilisesine 2019 yılında bağımsızlık verilmesi nedeniyle Fener Rum Patrikhanesi ile Rusya Ortodoks Kilisesi arasında ortaya çıkan gerilimin, Amsterdam Kilisesinin kararıyla daha da artacağı belirtiliyor. Dönemin Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko, 2019daki seçimleri öncesi geniş halk desteği sağlamak bağımsızı kilise hayalini gerçekleştirmek için harekete geçmişti.
UKRAYNA ORTODOKS KİLİSESİ 2019DA BAĞIMSIZLIĞINI KAZANDI
Yüzyıllardır Moskova Patrikhanesine bağlı olan Ukrayna Ortodoks Kilisesi, 5 Ocak 2019da Fener Rum Patriği Bartholemeos tarafından imzalanan tomos adlı kararname ile bağımsızlığını kazandı. Bu karar Moskova Patrikhanesi ile Fener Rum Patrikhanesi arasındaki ilişkileri kopma noktasına getirdi. Moskova, bağımsızlık kararını tanımadığını açıkladı. Uzmanlar, bunun sıradan bir dini anlaşmazlık değil, Rusya ile Batının Ukraynayı kendi eksenine çekme mücadelesinin bir parçası olarak değerlendirmişti.
İstanbul ve Moskovadaki patrikhaneler arasında yetki tartışması da sürüyor. Ortodoks dünyasında eşitler arası birinci (primus inter pares) kabul edilen Fener Rum Patrikhanesi, kiliselere bağımsızlık tanıma hakkını yalnızca kendisinde görüyor. Moskova ise, Fener Rum Patrikhanesinin yetkilerini aştığını, bağımsızlık kararının kiliselerin kendi içinde alınması gerektiğini savunuyor.
