Başkent Tahranda düzenlediği basın toplantısında, yerli ve yabancı gazetecilerin sorularını cevaplandıran İran Cumhurbaşkanı, ABD Başkanı Donald Trumpın İrana uyguladığı ekonomik savaşın başarısız olduğunu savundu ve Bütün dünya ABDye nükleer anlaşmaya dönmesi için baskı yapıyor. İran hükümeti, nükleer anlaşmanın yok olmasına izin vermedi. Trumpın amacı onu yok etmekti. Biz canlı kalması için çabaladık. Müzakerelerin eksiksiz olduğunu iddia etmiyoruz fakat bu tarihi bir anlaşmadır. Hem İran hem de bölge için tarihi ifadelerini kullandı.
Ruhani, İran Meclisinin çıkardığı uranyumun zenginleştirilmesi ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) müfettişlerinin nükleer tesislerdeki denetimlerinin sınırlandırılmasıyla ilgili yasayı ülke için faydalı görmediklerini de yineledi.
İran hem Avrupa hem ABD cephesinden yeni baskılarla karşı karşıya
Bugün yapılacak Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) toplantısı öncesine denk gelen açıklamalarında ABDnin yeni hükümetinde şartların değişeceğine inandıklarını belirten Ruhani Batılı, Avrupalı ve komşu ülkelerle ilişkilerimizi geliştirmek istiyoruz. 5+1, 2017ye dönmeye hazırsa biz de hazırız ve bu kısa sürede gerçekleşebilir diye konuştu.
Almanya, Fransa ve İngiltere tarafından İranı nükleer anlaşmaya dair taahhütlerini tam olarak yerine getirmeye ikna etmek ve İhtilaf Çözüm Mekanizmasını değerlendirmek amacıyla kurulan ortak komitenin bugünkü toplantısı, ABDde 20 Ocaktan itibaren başkanlık koltuğunu devralacak olan Biden yönetimini 2015te yapılan İran nükleer anlaşmasına geri dönmeye ikna etmek için ilk fırsat olarak değerlendiriliyor.
Ancak İran hem Avrupa hem de ABD cephesinden yeni baskılarla karşı karşıya. İranda muhalif gazeteci Ruhullah Zem hakkında verilen idam cezasının infaz edilmesiyle ilgili ülkesinde yargının bağımsız olduğunu savunan Ruhani, Avrupa Birliği, Almanya ve Fransanın infazı kınamasına ilişkin olarak İdam, mahkeme kararı olmadan uygulanmadı. Biz kanunlarımıza göre hareket ediyoruz. Bunun İran ile Avrupa ilişkilerine zarar vereceğini düşünmüyorum ifadelerini kullandı.
Öte yandan, Washington yönetiminin, eski Federal Soruşturma Bürosu (FBI) çalışanı Robert Levinsonın kaçırılmasından İran İstihbarat ve Güvenlik Bakanlığının sorumlu olduğunu açıklaması ve bakanlıktaki iki üst düzey yetkiliyi yaptırım listesine eklemesi ülkeye yönelk baskıyı arttırdı.
ABD, eski FBI ajanı Levinsonın kaçırılmasından resmen İranı sorumlu tuttu
Kısaca 5 +1 olarak bilinen ABD, Çin, Fransa, İngiltere, Rusya, Almanya ve İranın 2015te imzaladığı nükleer anlaşma Tahran yönetimi, yaptırımlarım kademeli olarak kaldırılması karşılığında, nükleer silahların geliştirilmesine yol açabilecek seviyelerde uranyumu zenginleştirmesini önlemeyi amaçlıyor. ABD Başkanı Donald Trump 8 Mayıs 2018de eski ABD Başkanı Barack Obama tarafından imzalanan anlaşmadan çekildiklerini açıklamıştı.
