TURKHANE.com - Moskova
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Hankendide düzenlenen III. Şuşa Küresel Medya Formunda yaptığı açıklamalarla Rusyaya yönelik diplomatik gerilimi tırmandırdı.
Aralık 2024te Kazakistan sınırı yakınlarında düşen AZAL uçağına ilişkin uluslararası dava hazırlıklarını açıklayan Aliyev, Ukraynaya yönelik “işgal” ifadesini kullanarak Moskovaya sert mesajlar verdi.
25 Aralık 2024te Grozniye giderken düşen Embraer 190 tipi uçak kazası, iki ülke ilişkilerinde dönüm noktası oldu. Kazada 62 yolcu ve 5 mürettebattan 29 kişi kurtuldu. Azerbaycanlı yetkililer dış müdahale iddialarını sürdürürken, Rusyanın soruşturmayı uzattığı gerekçesiyle Aliyev, uluslararası mahkemelere başvuracaklarını duyurdu ve Ailelere tazminat ödenmesi için mücadele edeceğiz ifadelerini kullandı.
Aliyevin Ukraynaya yönelik açıklamaları Moskovada şok etkisi yarattı. Aliyev, Ukrayna işgali kabul etmemeli, Karabağdaki gibi direniş göstermelidir dedi ve Rusyanın eylemlerini ilk kez resmen işgal olarak nitelendirdi. Ayrıca, Azerbaycanın askeri operasyonlarla toprak bütünlüğünü sağladığına vurgu yaptı.
ABD ile Stratejik Yakınlaşma
Rusyanın arabuluculuk rolünü devre dışı bırakmaya hazırlanan Bakü, Donald Trumpı Ermenistanla müzakerelerde aracı olarak öne çıkardı ve ABD ile ilişkilerimizde büyük potansiyel var mesajı verdi. Ayrıca, Kuzey-Güney Ulaşım Koridorunu Rusyasız alternatif güzergahlarla genişletme planlarını açıkladı.
Kuzey-Güney transit projesi kapsamında, Rusyanın katılımı olmadan başka bir ulaşım güzergahı oluşturma olasılıklarından da bahseden İlham Aliyev, Ermenistan ve İran sınırlarımızın kesiştiği noktaya kadar uzanan demiryolunun inşasını neredeyse tamamlıyoruz. Muhtemelen bir yıldan kısa bir süre içinde, hatta belki de gelecek yılın baharında, bu demiryolunun Azerbaycan bölümü inşa edilecek. Zangezur koridorunun hayata geçirilmesi, özünde, Kuzey-Güney koridorunun başka bir yönünü açacak. Sadece herkesin bahsettiği Rusyadan Azerbaycan üzerinden İrana ve Reşte değil, aynı zamanda Doğu Zangezur ve Zangezur bölgesinin diğer bölgeleri üzerinden İrana ve oradan da Türkiyeye, dedi.
Tarihi Dönüşümün Perde Arkası
Uzmanlar bu radikal değişimi enerji politikası, bölgesel güç mücadelesi ve Karabağ sonrası yeni strateji gibi faktörlere bağlıyor. Enerji politikası açısından, ABDnin Azerbaycan gazına artan ilgisi dikkat çekiyor.
Bölgesel güç mücadelesi açısından, Türkiye-İran-Rusya üçgeninde denge arayışı öne çıkıyor. Karabağ sonrası yeni strateji açısından ise Rus barış gücünün bölgeden çekilme süreci önemli bir faktör olarak görülüyor.
