İhlallerin daha çok Moskovanın kontrolü altında bulunan bölgelerde gerçekleştiğine dikkat çekilen raporda, gelecek dönemde konuyla ilgili yargılamaların yapılacağına dikkat çekildi.
Rusya ile Ukrayna arasında 24 Şubatta başlayan savaş bütün hızıyla devam ederken taraflar birbirlerini insan hakları ihlalleri gerçekleştirmekle sivil zayiata yol açmakla suçluyor.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Rusya-Ukrayna savaşında Uluslararası İnsan Hakları Hukuku ve Uluslararası İnsancıl Hukuk’a yönelik olası ihlallerinin incelendiği raporu kamuoyuyla paylaştı.
Raporda her iki tarafta da ihlallerin meydana geldiğini ancak Moskovanın ihlallerinin nitelik ve boyut olarak çok daha büyük olduğunu vurguladı.
ULUSLARARASI MAHKEMELERE AKTARILABİLİR
Bir ön çalışma olarak değerlendirilen raporun amacının, olası ihlal ve suiistimallerin tespit edilmesi, siviller ve sivil altyapıya yönelik kasıtlı ve ayrım gözetmeksizin gerçekleştirilen saldırılar dahil, olası savaş suçları ve insanlığa karşı işlenen suçların belgelenerek, bu bilgilerin ilgili hesap verilebilirlik mekanizmalarına ve ayrıca yargı yetkisine sahip olan veya gelecekte olabilecek ulusal, bölgesel veya uluslararası mahkemelere aktarılması olduğu bildirildi.
Raporda, Uluslararası İnsancıl Hukukun ihlal edildiğine ilişkin çoğu iddianın ayrıntılı değerlendirilmesi ve belirli olaylara ilişkin savaş suçlarının belirlenmesinin mümkün olmadığı ifade edildi.
Bununla birlikte heyetin, Rus kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen saldırılarda Uluslararası İnsancıl Hukuk’un ihlallerine ilişkin bazı örneklere rastladığı kaydedildi.
RUSYANIN ORTANTISIZ TUTUMU OLMASA SİVİL KAYIP SAYISI DÜŞERDİ
Raporda, Ruslar, saldırılarda, hastaneler gibi özel olarak korunan unsurlara yönelik fark gözetme, orantılılık ve önlemler açısından insancıl hukukun yükümlülüklerine uymuş olsaydı, öldürülen veya yaralanan sivil sayısı çok daha düşük olurdu. Benzer şekilde, çok daha az sayıda ev, hastane, kültür varlığı, okul, çok katlı konutlar, su istasyonları ve elektrik sistemleri zarar görebilir veya yıkılırdı. görüşüne yer verildi.
UKRAYNA DA HUKUKU İHLAL ETTİ: ESİRLERE MUAMELE CENEVRE İLE BAĞDAŞMIYOR
Ukraynaya atfedilebilen bazı eylemlerde de kimi ihlal ve sorunların tespit edildiğine işaret edilen raporda, savaş esirlerinin başından itibaren suçlu olarak değerlendirildiği ve bu kişilere yönelik muamelenin Cenevre Sözleşmesi ile bağdaşmamasının endişeye yol açtığı belirtildi.
Raporda, savaşta meydana gelen bazı ölümler, yaralama ve yıkımlara ilişkin, Ukrayna’nın yol açtığına ilişkin iddiaların da teyit edilemediği aktarıldı.
Savaş sırasında yaşanan her bir olayda insan hakları hukukunun ihlal edilip edilmediğinin tam olarak tespit edilemediği kaydedilen raporda, “(Yaşam hakkı, işkence yasağı, diğer insanlık dışı muamele ve yaptırımlar) En temel insan haklarına ilişkin bu tür ihlaller, çoğunlukla Rusyanın etkin kontrolü altındaki alanlarda veya Rusyanın genel kontrolü altındaki kuruluşlarda işlenmiştir ifadesine yer verildi.
HAYATÎ HİZMETLERİN AKSAMASINA DİKKAT ÇEKİLDİ
Rusya’nın başlattığı savaşın yüksek düzeyde yıkıma ve hayati hizmetlerin aksamasına yol açtığı vurgulanan raporda, bu durumun, Ukraynanın insan haklarını etkin şekilde yerine getirmesini de çok zorlaştırdığı ileri sürüldü.
Rusyanın 50nin üzerinde sağlık kurumuna saldırıda bulunduğu kaydedilen raporda, bunun açık bir şekilde insan hakları hukukuna aykırı olduğu belirtildi.
Raporda, çatışmaların Ukraynadaki tüm insanları olumsuz etkilediği, özellikle kadın, çocuk, yaşlı veya engellilerin üzerinde çok daha olumsuz etkilere yol açtığı, bu durumun ilerleyen süreçte de devam edeceği değerlendirmesinde bulunuldu.
HER İKİ TARAFA DA ÇAĞRI
Yapılan çalışma sonucunda elde edilen bulguların Rusya tarafında olduğu kadar Ukrayna tarafında da ihlallerin meydana geldiğini ortaya koyduğu aktarılan raporda, söz konusu ihlallere ilişkin her iki tarafın da sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğinin altı çizildi.
Raporda, çalışmayı hazırlayan heyetin, Rusyanın Ukraynaya yönelik saldırılarını tamamen sivil nüfusa yönelik yaygın veya sistematik bir saldırı olarak sınıflandırıp sınıflandırmamakta bir sonuca varamadığı ifade edildi.
Bununla birlikte, Rusya Federasyonu tarafından işlenen ihlaller, nitelik ve boyut olarak çok daha büyüktür. değerlendirmesine yer verilen rapor, AGİT üyesi olan Rusya tarafından reddedildi.
