Afganistanda Talibanın başkenti ele geçirdiği 15 Ağustos tarihinde ABDye ait askeri uçakla ülkeden kaçan Merkez Bankası Başkanı Ecmel Ahmedi, uyuşturucunun ülkede ekonomisindeki yerine ve Talibanın gelir kaynaklarına ilişkin çarpıcı veriler paylaştı.
Bloomberge konuşan Ahmedi, “Afyonun ekonomideki yeri ne” sorusuna “Cari açığın bir bölümünün afyon gelirleriyle finanse edildiğini düşünüyorum” dedi.
AFYONDAN YILDA 1 MİLYAR DOLAR
Birleşmiş Milletler (BM) Uyuşturucu ve Suç Ofisi verilerine göre, ülkede yaklaşık 200 bin hektarlık alanda afyon üretildiğini, hektar başına 27 kilogram üretim olduğunu ve fiyatın kilogram başına 200 dolar olduğunu belirten Ahmedi, ülkenin yıllık afyon gelirinin tahminen yaklaşık 1 milyar dolar olduğunu belirtti.
Ülkenin dış ticaret açığının yıllık yaklaşık 6-7 milyar dolar civarında olduğunu, bunun 2-3 milyar dolarlık kısmını yurt dışından sağladıkları likiditeyle kapattıklarını, geri kalan kısmın afyon gelirleri dahil diğer kalemlerle kapatıldığını belirten Ahmedi, net rakamlara sahip olmadıklarını söyledi.
TALİBANIN DÖRT GELİR KALEMİ
Talibanın iktidara gelmeden önce çeşitli yollarla yıllık yaklaşık 1,5 milyar dolarlık gelir elde ettiğine ve bunun da Afganistandaki merkezi bütçenin yaklaşık dörtte biri olduğuna işaret eden bir BM raporu hatırlatılarak örgütün olası gelir kaynaklarının sorulması üzerine Ahmedi, bunların dört kalemde sıraladı.
Örgütün kontrol ettiği alanlarda afyon ve madencilik sahalarındaki üretim üzerinden vergi aldığını belirten Ahmedi, örgütün kontrol ettiği alanlardaki geçişlerden bir tür gümrük vergisi de aldığını söyledi.
Ahmedi, dördüncü gelir kaleminin ise, örgütün uluslararası alanda topladığı bağışlar olduğunu belirtti.
İTHALATI KARŞILAYACAK REZERV YOK
Afganistan Merkez Bankasının rezerv varlıklarının ABD tarafından dondurulmasına da değinen Ahmedi, ülkenin rezervlerinin 14 aylık ithalatı karşılayacak durumda olduğunu ancak yeni durumda sadece birkaç milyon doların ülkede Talibanın kullanımında olduğunu ve bununla sadece 2 günlük ithalatın karşılanabileceğini söyledi.
Ülkede banka mevduatlarının yaklaşık yüzde 70inin dolar cinsi olduğunu ancak yeni durumda mevduat sahiplerinin paralarını ancak Afgani olarak çekebileceklerini belirten Ahmedi, ülkede enflasyonun hızla artmasını beklediğini de ekledi.
Taliban, Afganistan Merkez Bankası Başkanlığına Hacı Muhammed İdris’in, Maliye Baknalığına Gul Agha’nın atandığını açıklamıştı.
