Sputnik Türkiyede yer alan habere göre Danimarka ile Kanada arasında viski savaşlarına neden olan Kuzey Kutbundaki Hans Adası anlaşmazlığı, üzerinde yaşam bulunmayan kayalığın yarı yarıya paylaşılmasıyla nihayet çözüme kavuştu.
Kanada ile Danimarka, iki ülke arasındaki 50 yıllık Hans Adası sorununa nokta koyan anlaşmayı törenle imzaladıklarını duyurdu. Anlaşma adayı Kanadanın Nunavut bölgesi ile Danimarkanın özerk Grönland Adası arasında ikiye bölerek sınır çizdi. Kanada Dışişleri Bakanı Melanie Joly ile Danimarkalı mevkidaşı Jeppe Kofod, imza töreninde ada kavgasının şanına yakışır şekilde birbirlerine bir şişe içki hediye etti.
Grönlandın kuzeybatısında 1.3 kilometrekare yüzölçümlü büyük bir kaya parçasından ibaret olan Hans Adasının şöhreti ise viski savaşlarına sahne olmasından kaynaklanıyor. Kanada ile Grönland arasındaki buzlu sularda 180 metre dikey olarak yükselen Hans Adası, her iki ülkeye 18 kilometre uzakta. Dolayısıyla uluslararası hukuka göre her iki ülke de kayalık üzerinde hak iddia edebiliyor.
Kanada ile Danimarkanın 1973te imzaladığı Nares Boğazı su yolu üzerinde sınır çizme anlaşmasında çözüme kavuşturulamayan Hans Adasına ilkin 1984te Kanada, bayrak dikti ve yanına bir şişe Kanada viskisi bıraktı. Bunun üzerine Danimarkanın Grönland İşleri Bakanı soluğu kayalıkta alıp Danimarka bayrağı dikti, yanına akvavit denilen İskandinav içkisinden bir şişe bıraktı ve çıtayı bir tık yükseltip mektup koydu. Mektupta Danimarka topraklarına hoşgeldiniz yazıyordu.
Böylece dönem dönem Hans Adasına bayrak dikip içki şişesi bırakarak birbirine nispet yapma geleneği başladı. Takip eden 49 yıl boyunca, onlarca Kanadalı ve Danimarkalı bu ritüele katıldı. Viski savaşlarının ününü duyup adaya giden ziyaretçiler, yıpranmış bayraklar, içki şişeleri ve esprili atışma notlarından oluşan bir denizle karşılaştı.
1988de Danimarka Arktik Okyanusu devriye gemisi, üzerinde Danimarka bayrağı olan bir höyük inşa etti.
2001de Kanadalı jeologlar, Kuzey Ellesmere Adasının haritasını çıkarırken Hans Adası’nda boy gösteriverdi.
2005te Kanada Savunma Bakanı Bill Graham, sembolik bir hareketle Hans Adasında yürüyüşe çıktı. Graham ayak basmadan bir hafta önce, adaya, Kanada ordusu tarafından Kanada bayrağı ve plaketi yerleştirdi. Bu gelişmeyi protesto eden Danimarka, Kanada büyükelçisini geri çağırdı.
Karşılıklı Hans Adasına bayrak çıkarma seferleri, 2005te çözüm sürecinin başlatılmasıyla duruldu ve dünkü anlaşmayla noktalandı.
Kanadanın ilk kez Danimarka ile bir kara sınırı paylaşması anlamına gelen anlaşma, Rusyanın Ukrayna operasyonu döneminde iki NATO müttefikinden Kuzey Kutbunda sembolik bir birlik-beraberlik gösterisi oldu. Kanada Dışişleri Bakanı Joly Birçok kişi buna viski savaşı diyordu, bence bu, savaşların en dostanesiydi dedi. Joly, anlaşmanın Arktik bölgesinde uluslararası işbirliği için yol gösterici olacağını ve hukukun üstünlüğünü tesis edeceğini söyledi. Danimarkalı mevkidaşı Kofod da anlaşmanın uluslararası düzenin baskı altında ve demokratik değerlerin saldırı altında olduğu bir dönemde yapıldığını dile getirdi.
© Sputnik
