TURKHANE.COM- UKRAYNA
Avrupa Birliği (AB), Ukrayna’y tahsis edilmek istenen yardımı veto eden Macaristan’ın kararını aşmak için alternatif yollar arıyor. Avrupa Dış Eylem Servisi, Macaristanın dayattığı vetoyu aşmak amacıyla Ukraynaya yardım etmek için bir fon oluşturmayı düşünüyor.
Fonun, bütçe dışı Avrupa Barış Fonunun varlıklarından yaklaşık 6,5 milyar Avro alması ve 2024ten 2027ye kadar Kieve yıllık 5 milyar Avroya kadar tahsis etmesi bekleniyor.
Düşünülen fonun amacı, Ukraynaya mühimmat ve hava savunma füzeleri de dahil olmak üzere ortak askeri yardım satın almaları için ülkelere tazminat ödemek için kullanmak. Fonun bir kısmı, Avrupa Birliğinin (AB) Ukraynaya yönelik askeri eğitim programının masraflarını karşılamak için de kullanılacak. Fon sayesinde yalnızca 2024 yılında AB ülkeleri yaklaşık 7,5 milyar Avro tazminat alabilecek.
Gazeteye göre, yeni fonun yapısı, Macaristanın bloke ettiği veya karşılığında taleplerini öne sürmek için kaldıraç olarak kullandığı dilimlerin tahsisinin önlenmesine yardımcı olacak. Fonun ayrıca, küçük miktarlarda mühimmata sahip AB ülkelerinin ortak alımlarda kaynakları bir araya toplamasına da olanak sağlaması bekleniyor.
Aralık 2023te Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Ukraynaya yönelik uzun vadeli 50 milyar Avroluk yardım programına ilişkin kararı veto etti. Ocak ayında Politico kaynakları, Kieve yapılan yardımı yıllık olarak gözden geçirme fırsatı verilmesi halinde Budapeştenin vetoyu kaldıracağını bildirdi. Euractive göre AB, Ukraynaya en geç Mart ayından itibaren yardım sağlama sözü verdi.
Orhan modeli
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Ocak ayı başında, Brüksel’e Ukraynaya AB bütçesinden değil, her ülkenin bütçesinden, kendi milli gelirine orantılı olarak yardım edilmesini teklif etmişti.
Orban “Ukraynaya yardım etmek istiyorsak - ki bunun yapılması gerektiğini düşünüyorum - o zaman bunu AB bütçesine zarar vermeyecek şekilde yapmalıyız. AB bütçesinden dört yıllığına 50 milyar euro peşin vermek, ABnin egemenliğinin ve ulusal çıkarlarının ihlalidir. Macaristan, her ülkenin yükünün gayri safi milli gelire göre hesaplanması konusunda anlaşmaya hazır. Daha sonra Macaristan Parlamentosu ile birlikte Macaristana ödenmesi gereken miktarı Macaristan bütçesinden karşılayacağız. Bu Macaristanın teklifi. Brüksel bunu kabul ederse Ukraynaya yardım bütçenin dışında kalacak. Aksi takdirde maalesef bu süreci durdurmaktan başka seçeneğim kalmayacak.” İfadelerini kullanmıştı.
