Trump, Suriyede IŞİDe karşı zaferini ilan ederken, ABD Savunma Bakanlığı IŞİDle mücadelemiz sona ermedi dedi.
Peki bu kararın siyasi ve jeopolitik sonuçları ne olacak?
BBC Türkçenin haberine göre Fransız haber ajansı AFP derledi.
Türkiye ve YPG gerginliği
ABDnin kararı, omurgasını Kürt silahlı gücü YPGnin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) için kritik önemde.
Washington, 2014 yılından beri IŞİDle mücadelede ABDnin sahadaki gücü konumundaki YPG güçlerine destek veriyor. Türkiye ise Suriyenin neredeyse 4te birini kontrol eden YPGyi terör örgütü PKKnın bir uzantısı olarak niteliyor.
Türkiye, bölgede ABD ile herhangi bir kriz yaşanmaması için hep ihtiyatlı hareket etmişti.
ABD de Suriyeden askerleri geri çekmek konusunda bir dizi açıklama yapmış ama net bir adım atmamıştı. Bu, Washington - Ankara hattında önemli bir gerilim noktasıydı.
Türkiye, Ocak 2018de Suriyenin kuzeybatısındaki Afrin bölgesinde YPGye yönelik bir operasyon düzenlemişti.
12 Aralıkta ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fırat Nehrinin doğusuna bir sınır ötesi operasyonun sinyalini verdi.
Erdoğan Hedefimiz asla Amerikan askerleri değildir, bölgede faaliyet gösteren terör örgütü mensuplarıdır mesajını verse de, Türk askerinin bölgede Amerikan askerleriyle karşı karşıya gelmesi riski kaygıya yol açtı.
Çarşamba günü ABD-Türkiye askeri ortaklığıyla ilgili önemli bir gelişme daha yaşandı.
Washington, 3,5 milyar dolar değerindeki Patriot füze sistemlerinin Türkiye satışına onay verdi. Ankara ise bu gelişmeyi hem olumlu karşıladı hem de Rus yapımı S-400lerin alımından vazgeçmeyeceğini duyurdu.
IŞİDle mücadele
Trump, kararın açıklanması sonrası Twitterdan paylaştığı bir videoda IŞİDe karşı zaferini ilan etti.
ABD Başkanı videoda Onları fena halde yendik. O toprakları geri aldık. Şimdi askerlerimiz için eve dönme vakti diye konuştu.
Ancak bu hamlenin bölgede istihbarat konusunda ABDnin elini zayıflatması kuvvetle muhtemel görülüyor.
Türkiyenin Fıratın doğusuna harekât düzenlemesi de bölgedeki YPG güçlerinin odağını kaydırması anlamına gelecek.
Bu nedenle Trump muhalifleri, eski ABD Başkanı Barack Obamanın sınır ötesi operasyonları bitirme amacıyla Iraktan güçlerini çekmeye başladığı örneğini veriyor, bu politikanın da IŞİDin yayılmasına neden olduğunu söylüyor.
Kararı eleştiren ABDli eski diplomat Ilan Goldenberg, IŞİDin devamı olabilecek grupların ortaya çıkması sonucu ABDnin yeniden askeri operasyon başlatmak zorunda kalacağını savundu.
Rusya ve İran
Rusya Dışişleri Bakanlığı, ABD askerlerinin Suriyeden çekilmesinin siyasi çözüm için olanak sağlayacağı yorumunu yaptı.
Öte yandan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esadın başlıca destekçileri Rusya ve İrandan bölgeden ayrılma yönünde bir adım gelmedi.
Rusya Suriyeyi bölgede uluslararası tahakkümünü yeniden kurmak için önemli bir stratejik ortak olarak görürken, İran için Esadın varlığı Sünni gruplara karşı yürütülen mücadelede kritik rol oynuyor.
Washington merkezli Hudson Enstitüsünden Diplomat Jonas Parello-Plesner, Trumpın bu adımı Rusyanın Suriyedeki siyasi ağırlığını artıracak diyor.
Öte yandan İsrail, ABD askerlerinin denklemden çekilmesi sonrası İranın desteklediği Lübnan merkezli Hizbullah örgütünün olası saldırılarına karşı alarmda. Trumpın kararı sonrası İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, kendimizi savunuruz uyarısında bulundu.
ABD iç politikası
Trump, bu şaşırtan hamlesi nedeniyle evinde hem Demokratlar hem de bazı Cumhuriyetçilerin tepkisiyle karşı karşıya.
Demokratlar Trumpın sonuçlarını düşünmeden bu kararı verdiğini söylerken, Cumhuriyetçiler olası jeopolitik sonuçlardan kaygılı.
ABD Senatosunun Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Corker, Trumpın kararının Cumhuriyetçileri üzdüğünü söyledi.
Corker, askerlerin çekilmesi sonucu sahadaki ortakları olan Kürt ve Arap grupların kaderini de Türkiye ve Esadın eline bıraktıklarını öne sürdü.
Trumpın sadık temsilcilerinden Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ise, IŞİDe karşı savaşın henüz bitmediğini vurgularken, sahadan çekilmenin hem İranı cesaretlendireceğini hem de sahadaki ortakları olan Kürt grupları yalnız bırakacağını kaydetti.
Avrupa
IŞİDin olası saldırıları Avrupa ülkelerinin gözünde önemli bir tehdit olmayı sürdürüyor.
Suriyedeki topraklarını tamamen kaybettiği düşünülse de, örgüt Avrupada binlerce destekçiye sahip.
ABDnin çekilmesi Fransanın Suriye topraklarında sınırlı sayıdaki özel güçlerini yalnız bırakacak.
Bu nedenle bir süredir Fransa öncülüğünde Avrupa ülkelerine, Suriyede NATOdan ayrı bir askeri güç kurulması çağrısı yapılıyordu.
Karar sonrası İngiltere Savunma Bakan Yardımcısı Tobias Elwood ABD Başkanı Trumpın tweetine yanıt verdiği mesajında Kesinlikle katılmıyorum. Başka tür aşırılık formlarına dönüştü ve tehdit hâlâ canlı dedi.
Eski Belçika Başbakanı Guy Verhofstadt, Twitterdan yaptığı paylaşımda kararı Rusya, İran, Türkiye ve Suriye rejimi için bir zafer olarak niteledi.
Verhofstadt, kararın Avrupalıları tehlikelere daha açık hale getireceğini öne sürdü.
BBC Türkçe
