Eski ABD Başkanı Donald Trumpın ABD elçiliğini 2018 yılında Kudüs’e taşımasının ardından ABD Kudüste Filistinlilere hizmet veren diplomatik misyonunu da kapatmıştı. ABD Başkanı Joe Biden yönetimi eski Başkan Trumpın bu siyasetinin yaralarını sarmaya çalışıyor.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken geçen ay yaptığı açıklamada bu konsolosluğu tekrar açmayı vaat etmişti. Ancak ABD’nin Filistin tarafıyla ilişkileri tekrar yoluna koyma girişimi olarak değerlendirilen bu adım, İsrail tarafından veto edildi.
İsrail böyle bir adımın şehirdeki egemenliğini zedeleyeceğini savunuyor. Kudüs’te başka bir Amerikan konsolosluğu için yer yok diyen İsrail Başbakanı Naftali Bennett, Kudüs bu devletin başkenti ve bu devlet de İsrail şeklinde konuştu.
İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid konsolosluğun Kudüs yerine Filistinin idari merkezi Ramallah’ta açılabileceğini söyledi. Ancak Filistin tarafı bu öneriyi reddetti.
İsrail ile Filistin arasında Kudüsün statüsü konusundaki gerginlik çok eskilere dayanıyor. İsrail 1967 yılındaki savaş sonrasında işgal ettiği Doğu Kudüs dahil kentin tamamını başkenti olarak görüyor. Filistinliler ise Doğu Kudüsü başkentleri olarak görüyor.
ABDden Trump öncesi politikaya dönüş
Konsolosluk gerilimi Bennett hükümeti ile Biden yönetimi arasındaki bir test olarak görülüyor. Biden yönetimi eski Başkan Trump’ın İsrail yanlısı bir siyaset izlemesinin ardından ABD’nin geleneksel İsrail politikasına dönmeye çabalıyor.
ABD, 6 Aralık 2017de Kudüsü İsrailin başkenti olarak tanıyan eski Başkan Donald Trumpın verdiği kararla Tel Avivdeki büyükelçiliğini uluslararası kamuoyunun tepkisine rağmen 2018 yılında Kudüse taşımıştı. Kudüsteki büyükelçiliğinin resmi açılışını 14 Mayısta yapan ABD, Filistin Kurtuluş Örgütünün (FKÖ) Washingtondaki ofisini kapatmıştı. ABD Kudüste yer alan ve sadece Filistinlilere hizmet veren başkonsolosluğunun yerini ve adını da değiştirme kararı almıştı. Filistin yönetimi bu karara tepki göstermişti.
Blinken yeniden açılış için bir takvim belirlemedi ancak ABDli yetkililer İsrail’in bu adıma direnişinin engel yaratabileceğini söylüyor.
