ABD Dışişleri Bakanlığı, Salı günü Suudi Arabistanda kritik görüşmeler için bir araya gelen ABDli ve Rus yetkililerin, iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirme ve Ukraynadaki savaşa ilişkin görüşmelere başlama konusunda anlaştıklarını açıkladı.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, toplantıyı uzun ve zorlu bir yolculuğun ilk adımı olarak nitelendirdi.
Her iki tarafa da taviz verilmesi gerektiğini ancak bunları önceden belirlemenin yanlış olacağını sözlerine ekledi.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Waltz, toprak ve güvenlik garantileri konusundaki tartışmaların ileriye yönelik her türlü müzakerenin temelde yer alacağını söyledi ve Rusyanın Ukraynadaki savaşının sona ermesi gerektiğini vurguladı.
Yetkililer, toplantının ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin görüşmesi için herhangi bir tarih belirlenmeden sona erdiğini açıkladı. Putinin danışmanı Yuri Uşakov, böyle bir görüşmenin önümüzdeki hafta gerçekleşmesinin pek olası olmadığını söyledi ancak tarafların Ukrayna konusunda müzakerelere başlaması konusunda anlaşmaya vardığını bildirdi.
Genel olarak, Ushakova göre görüşmeler fena değildi. Ayrıca, [Rusya ve ABDnin pozisyonlarının] birleştiğini söylemek hala zor ancak bu konuda konuşuldu sonucuna varıldı.
Taraflar ayrı bir müzakereci ekibinin zamanı gelince temas kuracağı konusunda anlaştılar.
Riyadda gerçekleştirilen toplantı, Putinin yaklaşık üç yıl önce Ukraynaya yönelik geniş çaplı işgalini başlatmasından bu yana iki ülkenin üst düzey yetkilileri arasında yapılan ilk yüz yüze görüşme olma özelliğini taşıyor.
Uşakova Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrovun eşlik ettiği görüşmelere, ABD tarafından ise Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve Özel Temsilci Steve Witkoff katıldı.
Toplantı, ABD Başkanı Trumpın geçtiğimiz çarşamba günü Putinle bir telefon görüşmesi yaparak ve her ikisinin de müzakerelere derhal başlama konusunda anlaştıklarını açıklayarak ABDnin Rusyaya yönelik yıllardır sürdürdüğü dış politikayı altüst ettiği bir döneme denk geliyor.
ABDli yetkililerin bir hafta boyunca yaptıkları konuşmalarda, ABDnin Ukraynanın barışa yönelik temel talepleriyle -uzun süredir devam eden NATO hedefleri de dahil olmak üzere- ilgilenmediği ve Avrupalı liderlerin müzakere masasında ilk etapta yer almayacakları ortaya çıktı. Rubio daha sonra Ukrayna ve Avrupalı liderlerin gerçek müzakerelere dahil olacağını açıkladı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy pazartesi günü yaptığı açıklamada, Kievin kendi katılımı olmadan yapılacak hiçbir barış anlaşmasını tanımayacağını ifade etti.
Biz olmadan bizimle ilgili herhangi bir anlaşmayı ... tanıyamayız, diyen Zelenskiy, Ukraynanın Riyaddaki görüşmelerden haberdar edilmediğini de sözlerine ekledi.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov görüşmenin Ukraynada çözüm için olası müzakerelerin hazırlanması ve iki devlet başkanı arasında bir toplantı düzenlenmesi konularına ayrılacağını söyledi.
Rusya Doğrudan Yatırım Fonu Başkanı Kirill Dmitriev de görüşmeler öncesinde yaptığı açıklamada, İyi ABD-Rusya ilişkileri tüm dünya için çok önemli. Rusya ve ABD ancak birlikte dünyanın pek çok sorununu ele alabilir, küresel çatışmaları çözebilir ve çözümler sunabilir. dedi.
Zelenskiy pazartesi günü bir video brifinginde Suudi Arabistana da gideceğini açıkladı ancak ziyaretinin Rusya-ABD barış görüşmeleriyle bağlantılı olmadığını vurguladı.
Trumpın Ukrayna özel temsilcisi Keith Kellogg da perşembe günü Kievde Zelenskiyyi ziyaret edecek.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupanın katılımı dışında gerçekleşecek gibi görünen hızlı müzakerelere yanıt olarak pazartesi günü Pariste diğer Avrupalı liderlerle acil bir toplantı düzenledi.
Toplantı sonrasında liderler Ukraynaya desteklerini sürdürecekleri sözünü verdiler ancak cepheye barış gücü askerleri gönderme fikri de dahil olmak üzere herhangi bir somut güvenlik garantisi sunamadılar.
