Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin liderleri, 16 saat süren müzakerelerin ardından çok az somut kararla Brükselden ayrılıyor. Almanyanın yeni Başbakanı Friedrich Merzin ilk kez katıldığı toplantılardan Rusyaya yönelik yeni bir yaptırım çıkmazken, AB-İsrail Ortaklık Anlaşmasının akıbetine ilişkin de uzlaşı sağlanamadı.
DW Türkçenin haberine göre zirvenin sonuç bildirgesinde Gazzede acil ateşkes talebi yinelendi, İsraile uluslararası hukuk ve insan hakları yükümlülüklerine uyması yönünde çağrıda bulunuldu. Ortaklık anlaşmasına ilişkin ise sahadaki gelişmelerin takibinin süreceği kaydedildi.
Zirve öncesi yaptığı açıklamada İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, ABnin İsrail ile olan iş birliği anlaşmasının derhal askıya alınması çağrısında bulunmuş, İsrailin insan hakları yükümlülüklerini açık şekilde ihlal ettiğini söylemişti. Merz ise anlaşmanın askıya alınmasına güçlü şekilde itiraz ediyordu.
Toplantıda liderler, Macaristanın itirazı nedeniyle Ukraynaya destek konusunda da üst üste üçüncü kez ortak bir karar alamadı. Bununla birlikte Budapeşte yönetimi Temmuz ayında süresi dolacak mevcut ekonomik yaptırımların uzatılmasına engel olmayacağı sözünü verdi. Macaristan Başbakanı Viktor Orban Rusyanın AB içindeki müttefiki olarak nitelendiriliyor.
Zirvede alınabilen nadir kararlardan biri ise Bulgaristanın euroya geçişine onay verilmesi oldu. AB liderlerinin desteğinin ardından Bulgaristanın 1 Ocak 2026 itibarıyla ortak para birimi euroyu kullanmaya başlaması bekleniyor. ABye 2007de üye olan Bulgaristan, euroya geçen 21inci ülke olacak. ABnin refah düzeyi en düşük üyelerinden Bulgaristan bu yılın başında Schengen bölgesinin tam üyesi haline gelmişti.
Merz ABD ile hızlı ve basit bir anlaşma istiyorTartışmalı konularda uzlaşı sağlanamasa da Merz yine de toplantıların verimli ve oldukça yapıcı geçtiğini söyledi. Almanya Başbakanının Brükseldeki önceliği ise ticaret konuları oldu. ABD Başkanı Donald Trumpın gümrük tehdidi üzerine başlatılan ticaret müzakerelerinde hızlı bir sonuç isteyen Merz, Hızlı ve basit bir çözümü, yavaş ve karmaşık olana tercih edeceğini söyledi.
AB üyeleri halihazırda, Washingtonın çelik ve alüminyuma uyguladığı yüzde 50 ve otobomilleri hedef alan yüzde 25 ilave gümrük vergilerine tabi. Trump 9 Temmuza kadar Brükselle bir anlaşmaya varılamazsa, Avrupadan ithal kalan tüm mallara halihazırda yüzde 10 olarak uyguladığı vergiyi yüzde 50ye çıkarmakla tehdit ediyor. Gümrük vergilerinden en olumsuz etkilenecek AB üyesinin ise Almanya olacağı belirtiliyor. Özellikle Almanyanın otomotiv, makine ve kimya sektörleri için ABD önemli bir pazar konumunda.
Merz, Brükselin Güney Amerika ülkeleri ile yıllardır devam eden ticaret müzakerelerini de hızlıca sonuçlandırmasından yana. Öte yandan Almanya Başbakanının iyi ilişkiler kurmayı özellikle önemsediği Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron bu konuda Berlin ile aynı çizgide değil. Macron, Fransanın mevcut haliyle bu anlaşmayı desteklemeyeceğini açıkça ifade etti.
