‘Yolsuzluk, yoksulluk ve yasakları bitireceğini’ söyleyerek iktidara gelen AKP rejimi, vaatlerinin aksine 18 yılın sonunda üç konuda da ‘zirveyi’ zorluyor. Uluslararası Şeffaflık Örgütü, 1995’ten bu yana her yıl yayınladığı Yolsuzluk Algı Endeksi sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. Buna göre 2018’de 78. sırada yer alan Türkiye 40 puanla 86. sıraya geriledi. Başkanlık sistemi yolsuzlukları bitirmediği gibi daha da artırdı.
KaranlıktakiAydınlıkten Yusuf Derelinin haberine göre Demokrasi, basın özgürlüğü, ifade hürriyeti ve insan hakları gibi konularda da Türkiye ışık hızıyla 1990’lara döndü. Bertelsmann Vakfı’nın geçtiğimiz yıl yayınladığı Dönüşüm Endeksi‘nde ise Türkiye, ilk kez ‘otokrasi’ olarak sınıflandırılmıştı. Raporda 137 ülke arasında 77’nci sırada bulunan Türkiye için ‘de facto diktatörlük’ nitelendirmesi yapıldı. Bir başka rapora göre 11 ayda 2 bine yakın haber erişime engellendi.
SEFALET ARTIYOR
Türkiye yoksulluk endekslerinde de zirveye doğru tırmanıyor. 2014 yılında Dünya Sefalet Endeksi listesinde 22. sırada olan AKP yönetimindeki ülke, 2019 yılında 50,6 puan ile 95 ülke arasında 5. sırada yer aldı. Türkiye’nin önünde Brezilya, İran ve Arjantin var. Türkiye, tanımlandığı 2013 yılından bu yana ‘kırılgan beşli’de yer alıyor. Türkiye genelinde 16 milyon 831 bin 210 kişi, aldığı sosyal yardımlarla ayakta duruyor. Türk-İş’in araştırmasına göre ocak ayında dört kişilik ailenin açlık sınırı 2 bin 652, yoksulluk sınırı 8 bin 638 lira oldu.
AKP rejimi iktidara yürürken en önemli vaadi 3Y ile mücadeleydi. Recep Tayyip Erdoğan, hemen her konuşmasında öncelikli konularının ‘3Y’ ile yani yoksulluk, yolsuzluk ve yasaklarla mücadele olduğunu söylüyordu. Peki 18 yılın sonunda Türkiye bu konularda ne durumda?
Yolsuzlukla mücadelede dünyanın önde gelen sivil toplum kuruluşlarından olan ve 100’ün üzerinde ülkede faaliyet gösteren Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International), 1995’ten bu yana her yıl yayınladığı Yolsuzluk Algı Endeksi sonuçlarını dün kamuoyuyla paylaştı. Buna göre Türkiye, 2020 yılı Yolsuzluk Algı Endeksi’nde 40 puanla 86. sırada yer aldı.
TÜRKİYE, AB’NİN ZİRVESİNDE!
Raporda, “Türkiye, Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile karşılaştırıldığında, 28 üye ülkeden de düşük puan alarak Romanya’nın ardından sonuncu sıraya yerleşmiştir. OECD ülkeleri arasında ise Türkiye, sondan üçüncü sırada yer almaktadır. 2013 yılında Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkeler grubunda lider konumda bulunan Türkiye, 2020 yılında beşinciliğe düşmüştür. Türkiye, küresel sıralamada ekonomik, sosyal ve politik istikrarsızlıkların yoğun olduğu, demokrasi ile tanışmamış birçok ülkenin gerisinde kalarak 180 ülke arasında 86. sıraya yerleşmiştir” denildi.
YASAKLAR DİZ BOYU
Yolsuzluk konusunda durum vahim. Peki Türkiye demokrasi, insan hasları, özgürlükler konusunda ne durumda? Bertelsmann Vakfı’nın geçtiğimiz yıl yayınladığı Dönüşüm Endeksi‘nde Türkiye, ilk kez ‘otokrasi’ olarak sınıflandırılmıştı. 137 ülke arasında Türkiye, ‘Demokrasi Statüsü’ sıralamasında 10 üzerinden 4,9 puanla 77’nci sırada geldi. Böylece Türkiye, Bertelsmann tarafından ilk kez ‘otokrasi’ olarak sınıflandırılmış oldu. Buna basın özgürlüğünün kısıtlanması, insan haklarının ihlal edilmesi ve güçler ayrılığı ilkesinin saf dışı bırakılması gerekçe gösterildi. Türkiye için ‘de facto diktatörlük’ nitelendirmesi yapıldı.
YASAKLAR ÜLKESİ: 11 AYDA 1.910 URL ENGELLENDİ!
İngiltere’de ‘The Economist Intelligence Unit’ (EIU) tarafından yine geçtiğimiz yıl sonuçları açıklanan bir araştırmaya göre, demokrasi endeksinde Türkiye 167. ülke içinde 110. sırada yer aldı. Yaşanan somut olaylar da endeksleri doğruluyor. Türkiye’deki cezaevlerinde tutuklu gazeteci sayısı 200’ün bile üzerinde. Her ay onlarca habere erişim engeli geliyor. Yetmiyor, ‘erişim engeli’ haberlerine de erişim yasağı getiriliyor. Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin verilerine göre ‘erişim yasağı’ getirilen haberlerden yüzde 42’si Erdoğan, ailesi ve yakın çevresiyle ilgili. Aynı rapora göre Kasım 2019 ile Ekim 2020 arasında tam 1.910 URL engellendi. Erişim Türkiye, özellikle son 5 yılda yasaklar ülkesi haline geldi.
18 YIL SONRA: YOKLUK, AÇLIK VE SEFALET
Türkiye yoksulluk endekslerinde de rakip tanımıyor. Dünya Sefalet Endeksi listesinde 2019 yılında 50,6 puan ile 95 ülke arasında 5. sırada yer aldı. Yani 18 yıldır AKP’nin tek başına yönettiği Türkiye, 95 ülke arasında en ‘sefil’ 5. ülke! Türkiye, tanımlandığı 2013 yılından bu yana ‘kırılgan beşli’de yer alıyor. Ülke 7 yıldır o kırılgan beşliden kopamadı!
Cumhurbaşkanlığı 2020 Yıllık Programı’nda, Türkiye’de yoksulluk oranı yüzde 21.2 olarak belirtilmişti. Söz konusu programa göre 16 milyon 831 bin 210 kişi, aldığı sosyal yardımlarla ayakta duruyor. 2013 yılında 12 bin 480 dolara çıkan kişi başına milli gelir, bugün 8 bin dolara gerilemiş durumda. Geniş tanımlı işsiz sayısı ise 9,7 milyona çıktı.
AÇLIK SINIRI 2 BİN 652 LİRA
Türk-İş, ‘Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’nın 2021 yılı ocak ayı sonuçları açıklandı. Buna göre bu ay dört kişilik ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarını ifade eden açlık sınırı 2 bin 652 lira. Bekar bir çalışanın yaşama maliyeti ise aylık 3 bin 222 lira olarak hesaplandı. Asgari ücretin 2 bin 825 lira olduğunu hatırlatalım. Yoksulluk sınırı ise 8 bin 638 lira olarak açıklandı.
Kaynak:KaranlıktakiAydınlık
