KaranlıktakiAydınlık yazarlarından İlker Doğanın analizi şöyle...
Sağlık Bakanlığı, dün öğleden sonra 81 ile genelge gönderdi. Genelgede aciliyeti olmayan ameliyatların uygun bir tarihe ertelenmesi istendi. Zira uzmanlara göre önümüzdeki birkaç hafta içinde bugün 670 olarak açıklanan vaka sayısının onbinleri bulma ihtimali çok yüksek.
AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı ‘Ekonomik İstikrar Kalkanı’ sadece işverenin yüzünü güldürdü. Hane halkına doğrudan temas eden tek bir madde bile yok. Çalışan ve işsiz kesim unutulmuş. Oteller, lokantalar, AVM’ler bir bir kapanıyor. Sadece son 10 gün içinde işsiz sayısına binlerce yeni kişi eklendi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, ‘herkesin kendi OHAL’ini ilan etmesi gerektiğini’ söylüyor. Bakan’a göre 2-3 hafta ‘kişisel OHAL’ ilan edilmeli. ‘Asgari ücretle çalışan bir işçi bunu nasıl yapacak’ sorusu cevapsız.
Uzmanlar çok yakın bir tarihte vaka sayısının onbinleri bulacağını anlatıyor. Bu durumda tıpkı diğer Avrupa ülkeleri gibi OHAL’i zorunlu hale getirecek. Önlemlerde bir günlük gecikme, binlerce yeni vaka anlamına geliyor. ‘İstikrar Kalkanı’ paketinde unutulan çok sayıda küçük esnaf, OHAL döneminde batacak. Bugün resmi olarak 4 milyon 469 bin kişi olarak açıklanan işsiz sayısının birkaç hafta içerisinde 6 milyonu geçmesi içten bile değil.
Tüm dünyada yeni tip koronavirüsten ölenlerin sayısı 11 bine yaklaştı. Özellikle İtalya’da virüs sağlık sistemini felç etmekle kalmadı, ekonomik olarak da ülkeyi yere serdi. İtalya, toplam ölü sayısının 4 bin 32’ye ulaşmasının ardından en fazla ölümün yaşandığı Çin’i geride bıraktı. İspanya’da 1.000’i aşan ölü sayısı, Fransa’da ise 400’e dayandı. Bir çok ülkede ‘OHAL’ ilan edildi. Virüsün yayılmasını önlemek içni sokağa çıkma yasağı getirildi.
ACİL OLMAYAN AMELİYATLAR DURDURULDU
Uzmanlara göre Türkiye, krizi en az zararla atlatan Singapur ya da Güney Kore olma şansını çoktan kaybetti. Yeni temenni ‘İtalya’ olmamak ancak veriler Türkiye’nin hızla ‘yeni bir İtalya’ olma yolunda ilerlediğini gösteriyor. Vaka sayısı (resmi rakamlara göre) sadece 8 günde 1’den 359’a yükseldi. Resmi olmayan rakamlara göre ise binlerce vaka var. Sağlık Bakanlığı’nın dün yayınladığı genelge dikkat çekiciydi. Zira genelgeye göre ‘acil olmayan ameliyatların durdurulması’ isteniyordu. Söz konusu genelge, ‘gelmesi beklenen felakete hazırlık’ olarak yorumlandı.
TÜRKİYE OHAL İLAN ETMEMEK İÇİN İNAT EDİYOR
Virüsle mücadele eden ülkelerin en temel özelliği, krizin başında sert tedbirler almış olması. Singapur, Hong Kong, Güney Kore… Bu ülkelerde acilen OHAL ilan edildi ve bölgesel olarak sokağa çıkma yasakları getirildi. Sadece bu ülkelerde değil, Almanya, İspanya, Yunanistan, Fransa, İtalya, Bosna Hersek… ‘Önce sağlık’ diyen bu ülkeler OHAL ilan etti, yasağı delenlere yönelik sert tedbirler aldı. Uzmanlar da virüsle mücadelede en etkili yöntemin OHAL ve virüsün yayılmasını engellemek için ‘seyahat kısıtlaması’ olduğunu söylüyor. Ancak AKP rejimi tıpkı cezaevleri konusunda olduğu gibi bu konuda da direniyor.
EKONOMİ YERLE BİR OLUR ENDİŞESİ
AKP’nin OHAL, sokağa çıkma yasağı ilan etmemek için direnmesinin temel sebebi ekonomik darboğaz. İktidar temsilcileri de ekonominin çıkmazda olduğunu biliyor. Kasada para kalmadı. İhtiyat akçesi bile kullanıldı. Rejim, zaten yerlerde olan ülke ekonomisinin muhtemel bir OHAL’de dibi göreceğini düşünüyor. Haksız da sayılmaz. Zira küçük esnaf zaten zar zor ayakta duruyor. Muhtemel bir ‘OHAL’ bugün resmi olarak 4 milyon 469 bin kişi olarak açıklanan işsiz sayısının sadece bir kaç hafta içinde 6 milyona dayanması anlamına geliyor. Bu krizin üzerinin ‘algı operasyonlarıyla’ örtülmesi, onlarca tv kanalı ve gazetesi olan AKP için bile zor. Ancak krizin, ‘sokağa çıkma yasağı’ ilan edilmeden aşılması da mümkün değil. AKP rejiminin işi zor…
PAKETTE ÇALIŞANLAR YOK!
AKP Genel Başkanı Erdoğan’ın bir kaç gün önce açıkladığı ‘İstikrar Kalkanı’ paketi, sadece büyük çaplı işvereni mutlu etmeye yetti. Müteahhitlerin de unutulmadığı pakette, çalışan ve küçük esnaf için hiç bir şey yoktu. Pakete göre, işsizler için kurulan işçi fonu istihdamı geliştirme adına işverene veriliyor. ABD’de, Kanada’da, Fransa’da ve Almanya’da vatandaşlara doğrudan para akışı sağlanıyor. Ancak AKP’nin ‘kalkan’ paketinde, somut olarak vatandaşın hayatına yansıyacak hiç bir düzenleme yok!
Ciddiyetten uzak ‘İstikrar Kalkanı’ paketi
‘İstikrar Kalkanı’ paketine göre en düşük emekli aylığı bin 500 liraya çıkartılacak. Türkiye’de bugünkü ekonomik şartlarda bu parayla geçinmek mümkün mü? İktidar bunu ‘önlem’ olarak sunuyor. Ertelemelerin tamamının da ‘sermaye’ kesimine yönelik olması dikkat çekici. Sokaktaki, işsiz vatandaşı, hane halkını doğrudan ilgilendiren tek bir madde yok! Hava yollarının iç hatlardaki KDV’si yüzde 18’den yüzde 1’e indirilmiş pakette. İnsanlar evinden çıkamıyor ki, seyahet etsin… Bu arada elektrikteki, doğalgazdaki, sudaki ve en önemlisi gıda maddelerindeki yüzde 18 KDV olduğu gibi duruyor! Paketin 10. maddesi en ilginç olanı; 500 bin liranın altındaki konutlarda kredilendirilebilir miktarı yüzde 80’den yüzde 90’a çıkartılıyor. Asgari peşinat yüzde 10’a çekiliyor. Eskiden yüzde 20 idi. Bu maddenin korona virüsle mücadele ile nasıl bir ilişkisi olduğunu kimse çözemedi! Ücretsiz izne çıkarılan, yevmiye ile çalışan ya da işsiz kalan binlerce insan var. Ancak iktidar, bu insanların kredi kartı, tüketici ve ihtiyaç kredi ödemelerini 3 ay ertelemeyi ya da yeniden yapılandırmayı da düşünememiş…
