Türkiye, seçim gündemi ile meşgul olurken ekonomide ülkeyi bekleyen zor günlere dair tartışmalar ertelenmiş görünüyor.
Ekonomist Jesse Colombo, Forbes Dergisine yaptığı açıklamalarda Türkiye ekonomisini değerlendirdi ve kredi balonunun patladığı, krizin uzun soluklu olacağı uyarılarında bulundu.
Büyükşehirlerin muhalefetin eline geçmesiyle ekonomik krizin derinleşebileceği tespitinde bulunan Colombo, Türkiye balonu patladı diye konuştu.
2008de ABDde yaşanan finansal krizin gelişini öngören Colombo, son 5 yılda Türk ekonomisinde tehlikeli bir kredi balonu oluştuğunu kaydetti ve ekledi:
“Son derece düşük faizlerle kredi bolluğu yaşandı ve bu yapay bir ekonomik balon oluşturdu. Birçokları bunu meşru ve kalıcı gelişme sandı. Ancak 2018 başından beri Türk Merkez Bankası, TLnin düşüşünü engellemek için faiz oranlarını gözle görünür biçimde arttırmak zorunda kaldı”
Herkesi uyarmıştım, bu saldırgan biçimdeki artışlar Türk kredi balonunun bataklığı olacağını söylemiştim yorumunu yapan Colombo, bu balonun 2000li yıllarla birlikte şişmeye başladığını savundu.
Özel sektör kredilerinin 2003 yılında Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın (GSYH) yüzde 15i iken 2016da yüzde 70e çıktığını ifade eden Colombo, özel sektör borçlanmasının 2010dan 2018e kadar geçen sürede altı kat arttığına işaret etti.
Türkiyede faizlerin 2009 ile 2018 arasında tarihte ilk kez düştüğünü belirten Colombo, bunun kredi balonunun iyice şişmesini sağladığını dile getirdi. Düşük faizler çağının 2018de bittiğini, bunun da balonu patlattığını belirten Colombo, böylece krizin geldiğini ve kredi durgunluğunun başladığını belirtti.
Colombo, Türk hükümetinin ve çok sayıda yorumcunun Türkiyedeki ekonomik krizden ABD Başkanı Donald Trumpı ve yabancı spekülatörleri sorumlu tutmalarını çok yanlış olarak nitelendirerek Türkiyenin yıllardan beri yapılan hatalarla çökme ve batma kıvamına çoktan getirilmiş olduğunu ileri sürdü. Colomboya göre 15 yılın (2003-2018) birikimi olan kriz 6 ayda bitmeyecek. Uzun bir çöküş döneminden sonra yeniden yapılanmanın başlaması çok uzun bir zaman alacak.